TÜRK BORÇLAR KANUNU KAPSAMINDA ESER SÖZLEŞMESİNDE AYIP SEBEBİYLE SORUMLULUK

Eser sözleşmesi TBK 470 vd. hükümlerinde düzenlenmiştir. Kanundan hareketle eser sözleşmesinde yüklenici, maddi ya da gayri maddi bir varlığı olan bir eser meydana getirmekte, alıcı ise bu edime karşılık ücret ödeme borcu altına girmektedir. İşgörme sözleşmelerinin bir türü olan eser sözleşmelerinde edim sonucuna yönelik taahhüt, bu tür sözleşmelerin ayırıcı unsurudur. Eser sözleşmesinde yüklenici, ücret karşılığında bir eseri meydana getirmek ve meydana getirmiş olduğu eseri teslim etmek hususlarını işsahibine borçlanmaktadır. Eser sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarından birisi ise ayıba karşı tekeffül borcudur. Ayıba karşı tekeffül borcu, işsahibinin sözleşmede meydana getirilmesi kararlaştırılan eserin kusursuz ve eksiksiz olmasına ilişkin menfaatini korumaktadır. Ayıptan doğan sorumluluk hükümleri birçok hâlde teslimden sonra gündeme gelmekle beraber, bazı durumlarda teslimden önceki aşamalarda da uygulama alanı bulmaktadır. Yüklenici, eserin ayıplı olması durumunda, Kanunda öngörülen şartların sağlanması kaydıyla, eserdeki ayıptan sorumlu olur. Kanunkoyucu, eserin ayıplı olması durumunda alıcıya; sözleşmeden dönme, bedelde indirim ve onarım seçimlik haklarının yanısıra tazminat hakkı da tanımaktadır. Aşağıda ayıptan doğan sorumluluğun şartları ve sonuçları sırası ile incelemeye tabi tutulacaktır.

LIABILITY DUE TO DEFECT IN THE WORK CONTRACT UNDER THE TURKISH LAW OF OBLIGATIONS

Contract of work regulated at article 470 and following articles of Turkish Code of Obligations. Considering the law, in the contract of work, the contractor creates a work, which could be a material or intangible asset, and in return of that, the buyer falls under the obligation of wage payment. In contract of work, which are a form of contract for works and services, the commitment on the result of execution is the distinguishing element of such contracts. In the contract of work, the contractor become in debt to the work owner, to create and deliver a work for a fee. At contract of work, contractor is responsible against defects a.k.a warranter. This responsibility preserves the work owner’s interest in the flawless and complete work which was agreed to be created in the contract. The liability provisions arising from the defect come to the agenda after delivery in many times but in some cases, it also finds application field in the stages before delivery. If the work is defective, the contractor is responsible for the defect in the work, provided that the conditions stipulated in the law are met. The right to return from the contract, the price reduction and repair, as well as the right to compensation, have been granted to the work owner by the lawmaker at defective work situations. At below, the terms and results of the liability arising from the defect will be examined in order.

___

  • AKÇAAL, Mehmet: Eşya Hukuku, Ankara 2021.
  • AKSOY DURSUN, Sanem: “Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Eksik İş Kavramı ve Kavramın Ayıplı İşten Farkları”, Legal Hukuk Dergisi, 9(101), 2011, s.1845-1860.
  • ARAL, Fahrettin/AYRANCI, Hasan: Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, Ankara 2021.
  • AYDEMİR, Efrail: Eser Sözleşmesi ve İnşaat Hukuku, Ankara 2016.
  • AYDOĞDU Murat/KAHVECİ Nalan: Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri (Sözleşmeler Hukuku), Ankara 2019.
  • BECKER, Herman: İsviçre Borçlar Kanunu Şerhi, Çev. Dr. A. Suat DURA, Ankara 1993.
  • BÜYÜKAY, Yusuf: Eser Sözleşmesi, Ankara 2019.
  • CANSEL, Erol/ÖZEL, Çağlar : Borçlar Hukuku Genel Hükümler C. 1, Ankara 2017.
  • ÇELİK, Yusuf: Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin Yapının Ayıplı Olması Sebebiyle Sona Ermesi, Ankara 2020
  • DOĞAN, Cem: İstisna Sözleşmesinde Müteahhidin Ayıba Karşı Tekeffül Borcu, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2009.
  • EDİS, Seyfullah: Medeni Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri, İzmir 1987.
  • EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2021 (Kısaltılışı: EREN Borçlar Genel).
  • EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Ankara 2021 (Kısaltılışı: EREN Özel Hükümler).
  • GÜLEÇ, Şafak: Eser Sözleşmesinin Beklenilmeyen Haller Nedeniyle Feshi, Ankara 2009.
  • GÜMÜŞSOY KARAKURT, Güler: Eser Sözleşmesinde Yüklenicinin Borca Aykırılığının Önceden Belli Olması, İstanbul 2017.
  • İLHAN, Cengiz: Günümüz Türkçe’siyle Mecelle (Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye) Aslı ile birlikte tam metin, Ankara 2011.
  • KAYAR, İsmail: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2019.
  • KILIÇOĞLU, Ahmet: Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Ankara 2021.
  • KOCAYUSUFPAŞAOĞLU Necip/HATEMİ, Hüseyin/SEROZAN, Rona/ARPACI, Abdulkadir: Borçlar Hukuku Genel Bölüm Üçüncü Cilt, İstanbul 2016.
  • KURT, Leyla Müjde: Yüklenicinin Eseri Teslim Borcunda Temerrüdü, Ankara 2012.
  • OĞUZMAN, M.Kemal/SELİÇİ, Özer/OKTAY-ÖZDEMİR, Saibe: Eşya Hukuku, İstanbul 2018.
  • OZANOĞLU, Hasan Seçkin: İstisna ve Özellikle İnşaat Sözleşmelerinde Müteahhidin (Yüklenicinin) Eseri Teslim Zamanında Gecikmesine Bağlanan İfaya Eklenen Cezai Şart (Gecikme Cezası) Kayıtları, http://webftp.gazi.edu.tr/hukuk/dergi/3_4.pdf (Erişim: 13.10.2022).
  • PAKET, Sabure: Eser Sözleşmesinin İfasında Kabul, Ankara 2020.
  • RUHİ, Ahmet Cemal/RUHİ, Canan: Eser Sözleşmesi ve Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Davalar, Ankara 2018.
  • SELİMOĞLU, Yaşar Engin: İstisnâ (Eser) Sözleşmesi, Ankara 2021.
  • SİRMEN, A. Lale: Eşya Hukuku, Ankara 2017.
  • ŞAHİNİZ, Cevdet Salih: Eser Sözleşmelerinde Yüklenicinin Eksik İfa (Eksik İş) ve Ayıplı İfadan Sorumluluğu, İstanbul 2014.
  • ŞENOCAK, Zarife: Eser Sözleşmesinde Ayıbın Giderilmesini İsteme Hakkı, Ankara 2002.
  • TANDOĞAN, Halûk: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri C. II, İstanbul 2010.
  • TURANBOY, Asuman: “Yargıtay Kararlarına Göre Müteahhidin Teslimden Sonra İnşaatdaki Noksan ve Bozukluklardan Mesuliyeti”, AÜHFD, 41(104), 1990, s.151-189.
  • ÜNAL, Mehmet/BAŞPINAR, Veysel: Şekli Eşya Hukuku, Ankara 2017.
  • VON TUHR, Andreas: Borçlar Hukukunun Umumi Kısmı, C. 1-2, Çev. Cevat EDEGE, Ankara 1983.
  • YAVUZ, Cevdet: Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, İstanbul 2014.
  • ZEVKLİLER, Aydın/GÖKYAYLA, Emre: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Ankara 2019.