Fizik Öğretmenlerinin Okul Dışı Öğrenme Ortamlarına Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, fizik öğretmenlerinin okul dışı öğrenme ortamlarına ve bu ortamların kullanımına yönelik görüşlerinin belirlenmesi ve incelenmesidir. Araştırma, nitel araştırma yöntemi ve durum çalışması desenine göre yürütülmüştür. Araştırma grubunu, 10 yıl ve üstü mesleki deneyimi olan 10 fizik öğretmeni oluşturmaktadır. Nitel araştırma yöntemi ile yürütülen araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış mülakat tekniği ile toplanmıştır. Çevrimiçi olarak yapılan görüşmelerde öğretmenlere öncelikle, non-formal ve in-formal ortamlar hakkında bilgiler verilmiştir.  Daha sonra, araştırmacı tarafından geliştirilen ve uzman görüşü doğrultusunda düzenlenen dokuz soru yöneltilmiştir. Mülakatlarda elde edilen veriler yorumsal olarak analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen bulgular bütünsel olarak incelendiğinde, fizik öğretmenlerinin okul dışı öğrenme ortamlarına ve formal eğitimi desteklemek amacıyla kullanılmasına yönelik düşüncelerinin olumlu olduğu görülmektedir. Araştırma grubundaki tüm öğretmenler, okul dışı öğrenme ortamlarına yapılacak gezilerin öğrencilerin akademik başarılarını olumlu etkileyeceğini düşünmektedirler. Beş öğretmen de, bu tür gezilerin öğrenmeyi kolaylaştırma ve kalıcı hale getirmede etkili olacağını ifade etmiştir. Bu bulgulara dayalı olarak, okul dışı öğrenme ortamlarına yönelik yapılması planlanan etkinliklerin, öğretim hedeflerine ulaşmayı kolaylaştıracağı söylenebilir. Non-formal öğrenme ortamlarına yapılacak gezilerin öğrencilere fırsat eşitliği sağlamada etkili olacağının vurgulaması dikkate alındığında ise, okul dışı öğrenme kılavuzlarında yer alacak etkinliklerin, istenen düzeyde uygulanabildiği takdirde hedeflenen kazanımlarla birlikte önemli sosyal sonuçlar doğurmasının mümkün olabileceği ifade edilebilir. Bu sonuçlar doğrultusunda; öğretmenlerin okul dışı öğrenme ortamlarında yapılması planlanan öğretim etkinliklerini istenen düzeyde uygulayabilmeleri amacıyla, okul dışı öğrenme kılavuzlarının öğretim programları ile bütünleştirilmesi, uygulamaların küçük gruplarla yürütülecek şekilde ve öncesi-sonrası da detaylı planlanarak öğretmenlerin kullanımına sunulması önerilebilir.

___

  • Aslan A. ve Demircioğlu, G. (2019). Etkileşimli sınıf dışı kimya ortamı tasarımı ve katılımcıların deneyimlerinden ortamın etkililiğinin değerlendirilmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 278-314, http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2019.126
  • Atik, A. D., Tan, Ş., Doğan, Y. ve Erkoç, F. (2018). Lise öğrencilerinin biyolojiye yönelik tutum, öz-yeterlik ve akademik başarıları arasındaki ilişki. Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16), 170-187.
  • Ayvacı, H. Ş. ve Bebek, G. (2018). Fizik öğretimi sürecinde yaşanan sorunların değerlendirilmesine yönelik bir çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 125-134. doi:10.24106/kefdergi.375680
  • Bozdoğan, A. E. ve Kavcı, A. (2016). Sınıf dışı öğretim etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersindeki akademik başarılarına etkisi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 13-30.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.Carrier, S. J. (2009). The effects of outdoor science lessons with elementary school students on preservice teachers’ self-efficacy. Journal of Elementary Science Education, 21(2),35-48.
  • Coşkun‐Keskin, S., & Kaplan, E. (2012). Toys museums as out‐ of‐ school learning method in socıal studies and history education. Electronic Journal of Social Sciences, 11(41), 95‐115.
  • Çavuş, R., Umdu-Topsakal, Ü. ve Öztuna-Kaplan, A. (2013). İnformal öğrenme ortamlarının çevre bilinci kazandırmasına ilişkin öğretmen görüşleri: Kocaeli bilgievleri örneği. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(1), 15-26.
  • Demirdağ, B., Feyzioğlu, B., Ateş, A., Çobanoğlu, İ. ve Altun, E. (2010). Kimya öğretmenlerinin yenilenen 9. Sınıf kimya ders programına yönelik geliştirdikleri etkinliklerin bilimsel süreç becerileri açısından incelenmesi. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi içinde (s. 58). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Ertaş, H., Şen, A. İ. ve Parmaksızoğlu, A. (2011). Okul dışı bilimsel etkinliklerin 9. sınıf öğrencilerinin enerji konusunu günlük hayatla ilişkilendirme düzeyine etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 5(2), 178-198.
  • Eshach, H. (2007). Bridging in-school and out-of-school learning: formal, non-formal, and informal education. Journal of Science Education and Technology,16, 171-190.
  • İngenç, İ. ve Aytekin, K. Ü. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin ısı-sıcaklık konusundaki bilgilerini gündelik hayata uyarlama düzeylerinin belirlenmesi. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi içinde (s. 39). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Karademir, E. (2013). Öğretmen ve öğretmen adaylarının fen ve teknoloji dersi kapsamında “okul dışı öğrenme etkinliklerini” gerçekleştirme amaçlarının planlanmış davranış teorisi yoluyla belirlenmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Lakin, L. (2006). Science beyond the classroom. Science beyond the classroom. Journal of Biological Education, 40(2), 88-90. https://doi.org/10.1080/00219266.2006.9656021
  • Miller, T. J., (2008). The Alaska factor: Outdoor education program desıgn in Alaska. (Unpublished master thesis). University of Alaska, USA.
  • Okur-Berberoğlu, E., Güder, Y., Sezer, B. ve Yalçın-Özdilek, Ş. (2013). Sınıf dışı hidrobiyoloji etkinliğinin öğrencilerin duyuşsal bakış açıları üzerine etkisi, örnek olay incelemesi: Çanakkale, bilim kampı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 1177-1198.
  • Orion, N., Hofstein, A., Tamir, P., & Giddings, G. J. (1997). Devolopment and validation of an instrument for assesing the learning environment of outdoor science activities. Science Education, 81, 161‐171.
  • Önder, İ. ve Beşoluk Ş. (2010). Lise öğrencilerinin çözünürlük ile ilgili kavramları açıklayabilme ve günlük hayattaki olaylarla ilişkilendirebilme düzeyleri. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi içinde (s. 204-209). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Özsevgeç, L. C. ve Ürey, M. (2010). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin fen bilgilerini günlük yaşamdaki durumlara uygulayabilme düzeyleri. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi içinde (s. 24-32). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Tatar, N., & Bağrıyanık, K. E. (2012). Fen ve Teknoloji dersi öğretmenlerinin okul dışı eğitime yönelik görüşleri. İlköğretim Online, 11(4), 883-896.
  • Vatansever-Bayraktar, H. (2015). Sınıf yönetiminde öğrenci motivasyonu ve motivasyonu etkileyen etmenler. Turkish Studies, 10(3). 1069-1090. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7788
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.