Öğretmen Adaylarının Eğitim Felsefesi İnançları ile Eleştirel Pedagojiye İlişkin Görüşleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının benimsedikleri eğitim felsefesi inançları ile eleştirel pedagoji ilkelerine katılma durumları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde desenlenmiştir ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 341 öğretmen adayıyla yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak ‘Eğitim İnançları Ölçeği’ ve ‘Eleştirel Pedagoji İlkeleri Ölçeği’ kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, t testi, ANOVA, Pearson Çarpım Momentler Korelasyon Katsayısı ve basamaklı regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, öğretmen adaylarının en çok benimsedikleri eğitim felsefelerinin sırasıyla varoluşçuluk, ilerlemecilik, yeniden kurmacılık, daimicilik ve esasicilik olduğu ve eleştirel pedagoji ilkelerine orta düzeyde katıldıkları belirlenmiştir. Araştırmada, öğretmen adaylarının eleştirel pedagoji ilkelerine katılma durumları ile benimsedikleri eğitim felsefeleri arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, öğretmen adaylarının benimsedikleri eğitim felsefelerinden ilerlemecilik, varoluşçuluk ve yeniden kurmacılık felsefelerinin öğretmen adaylarının eleştirel pedagoji ilkelerine katılma durumlarındaki varyansın %12.8’ini açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu araştırmanın öğretmen adaylarının benimsedikleri eğitim felsefesi inançları ile eleştirel pedagoji ilkelerine katılma durumları arasındaki ilişkiyi belirlemesi yönüyle ilgili alan yazına katkı getireceği düşünülmektedir. 

___

  • Aliakbari, M., & Allahmoradi, N. (2012). On Iranian school teachers’ perceptions of the principles of critical pedagogy. International Journal of Critical Pedagogy, 4(1), 154-171. Alkın-Åžahin, S., Tunca, N. ve Ulubey, Ö. (2014). Öğretmen adaylarının eÄŸitim inançları ile eleÅŸtirel düşünme eÄŸilimleri arasındaki iliÅŸki. İlköğretim Online, 13(4), 1473-1492. Altınkurt, Y., Yılmaz, K. ve OÄŸuz, A. (2012). İlköğretim ve ortaöğretim okulu öğretmenlerinin eÄŸitim inançları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi EÄŸitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 1-19. Arslan, A. (1998). Felsefeye giriÅŸ. Ankara: Vadi Yayınları. Aslan, M. ve KozikoÄŸlu, İ. (2015). Pedagojik formasyon eÄŸitimi alan öğretmen adaylarının eleÅŸtirel pedagojiye iliÅŸkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi EÄŸitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1-14. Aslan, Ö. M. (2014). EÄŸitim felsefesi dersinin okul öncesi öğretmen adaylarının felsefi tercihlerine ve eleÅŸtirel pedagojiye yönelik görüşlerine olan etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(48), 1-14. Austin, J. R., & Reinhardt, D. C. (1999). Philosophy and advocacy: An examination of preservice music teachers’ beliefs. Journal of Research in Music Education, 47(1), 18-30. Ayhan, S. (2009). Paulo Friere: YaÅŸamı, eÄŸitim felsefesi ve uygulaması üzerine. Meral Özbek ve Ahmet Yıldız (Ed.), YetiÅŸkin eÄŸitimi içinde (s.193-205). Ankara: Kalkedon Yayınları. Baker, C. (2006). Zorunlu eÄŸitime hayır (Çev. A. Sönmezay). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Biçer, B., Er, H. ve Özel, A. (2013). Öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ve benimsedikleri eÄŸitim felsefeleri arasındaki iliÅŸki. EÄŸitimde Kuram ve Uygulama, 9(3), 229-242. Bilhan, S. (1991). EÄŸitim felsefesi. Ankara: Ankara Üniversitesi EÄŸitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. Brauner, C. J., & Burns, H. W. (1982). EÄŸitim felsefesi (Çev. S. Büyükdüvenci). Ankara Üniversitesi EÄŸitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 15(2), 291-298. Büyükdüvenci, S. (1991). EÄŸitim felsefesine giriÅŸ. Ankara: SavaÅŸ Yayınları. Büyüköztürk, Åž. (2016). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (22. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık. Büyüköztürk, Åž., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Åž. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araÅŸtırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. Cevizci, A. (2010). EÄŸitim felsefesi (2. baskı). Ankara: Say Yayınları. Chai, C. S., Khine, M. S., & Teo, T. (2006). Epistemological beliefs on teaching and learning: A survey among pre-service teachers in Singapore. Educational Media International, 13(4), 285- 298. Çakmak, Z., Bulut, B. ve TaÅŸkıran, C. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eÄŸitim inançlarına yönelik görüşlerinin çeÅŸitli deÄŸiÅŸkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi EÄŸitim Fakültesi Dergisi, 16, 1190-1205. Çoban, A. (2007). Sınıf öğretmenlerinin eÄŸitim sürecine iliÅŸkin felsefi tercihlerini deÄŸerlendirme. Üniversite ve Toplum, 7(4), 1-11. Demirel, Ö. (2017). EÄŸitimde program geliÅŸtirme (25. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık. DoÄŸanay, A (2011). Hizmet öncesi öğretmen eÄŸitiminin öğretmen adaylarının felsefi bakış açılarına etkisi. EÄŸitim ve Bilim, 36(161), 332-348. DoÄŸanay, A. ve Sarı, M. (2003). İlköğretim öğretmenlerinin sahip oldukları eÄŸitim felsefelerine iliÅŸkin algılarının deÄŸerlendirilmesi. Türk EÄŸitim Bilimleri Dergisi, 1(3), 0-0. Erden, M. (2007). EÄŸitim bilimlerine giriÅŸ. Ankara: ArkadaÅŸ Yayınevi. Ergün, M. (2015). EÄŸitim felsefesi (5. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Freire, P. (2010). Ezilenlerin pedagojisi (Çev. D. HattatoÄŸlu ve E. Özbek). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Giroux, H. A. (2009). Dil/kültürel incelemeler alanında eleÅŸtirel pedagojinin bir rolü var mıdır? EleÅŸtirel pedagoji söyleÅŸileri (Çev. E. Ç. BabaoÄŸlu). İstanbul: Kalkedon Yayınları Groves-Price, P., & Mencke, P. D. (2013). Critical pedagogy and praxis with native American youth: Cultivating change through participatory action research. Educational Foundations, 27, 85-102. Hayırsever, F. ve OÄŸuz, E. (2017). Öğretmen adaylarının eÄŸitim inançlarının eleÅŸtirel düşünme eÄŸilimlerine etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi EÄŸitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 757-778. Ilgaz, G., Bülbül, T. ve Çuhadar, C. (2013). Öğretmen adaylarının eÄŸitim inançları ile öz-yeterlik algıları arasındaki iliÅŸkinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi EÄŸitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 50-65. Illich, I. (2009). Okulsuz toplum (Çev. M. Özay). İstanbul: Åžule yayınları. İnal, K. (2010). EleÅŸtirel pedagoji: EÄŸitimde modern özgürleÅŸtirici bir yaklaşım. Alternatif EÄŸitim e-Dergisi, 1, 14-23. KaradaÄŸ, E., BaloÄŸlu, N. ve Kaya, S. (2009). Okul yöneticilerinin eÄŸitim felsefesi akımlarını benimseme düzeylerine iliÅŸkin ampirik bir çalışma. UludaÄŸ Üniversitesi Felsefe Dergisi, 12, 181-200. Karasar, N. (2012). Bilimsel araÅŸtırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Kesik, F. ve Bayram, A. (2015). EÄŸitim sisteminin eleÅŸtirel pedagoji perspektifinden bir deÄŸerlendirmesi. Mersin Üniversitesi EÄŸitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 900-921. Kincheloe, J. L. (2004). Critical pedagogy primer. New York: Peter Lang Publishing, Inc. Kumral, O. (2015). Pedagojik formasyon eÄŸitimi sertifika programına katılan öğretmen adaylarının eÄŸitim felsefeleri. EÄŸitim ve Öğretim AraÅŸtırmaları Dergisi, 4(2), 73-80. Livingston, M. J., McClain, B. R., & DeSpain, B. C. (1995). Assessing the consistency between teachers' philosophies and educational goals. Education, 116(1), 124-129. McLaren, P. (2001). Che Guevara, Paulo Freire, and the politics of hope: Reclaiming critical pedagogy. Critical Methodologies, 1(1), 108-131. Moss, G., & Lee, C. J. (2010). A critical analysis of philosophies of education and INTASC standards in teacher preparation. The International Journal of Critical Pedagogy, 3(2), 36-46. Northcote, M. (2009). Educational beliefs of higher education teachers and students: Implications for teacher education. Australian Journal of Teacher Education, 34(3), 68-81. OÄŸuz, A., Altınkurt, Y., Yılmaz, K. ve HatipoÄŸlu, K. (2014). Öğretmenlerin eÄŸitim inançları ile öğrenen özerkliÄŸini destekleme davranışları arasındaki iliÅŸki. Turkish Journal of Educational Studies, 1(1), 37-78. Ornstein, A. C., & Levine, D. U. (2008). Foundations of education (10th ed.). USA: Houghton Mifflin Company. Sarıgöz, O. ve Özkara, Y. (2015). Öğretmen adaylarının eleÅŸtirel pedagoji ve ilkeleri hakkındaki görüşlerinin bazı deÄŸiÅŸkenler açısından incelenmesi. Journal of International Social Research, 8(39), 710-716. Silvernail, D. L. (1992). The educational philosophies of secondary school teachers. The High School Journal, 75(3), 162-167. Sönmez, V. (2008). EÄŸitim felsefesi. Ankara: Anı Yayıncılık Åžahin, Ç., Demir, M. K. ve Arcagök, S. (2016). Öğretmen adaylarının eleÅŸtirel pedagoji ilkelerine yönelik yaklaşımlarının çeÅŸitli deÄŸiÅŸkenler açısından incelenmesi. Erzincan Üniversitesi EÄŸitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1187-1205. ÅžiÅŸman, M. (2001). ÖğretmenliÄŸe giriÅŸ (3.baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık. TaÅŸgın, A. ve KüçükoÄŸlu, A. (2017). Öğretmen adayı perspektifinden eleÅŸtirel pedagoji (Atatürk üniversitesi örneÄŸi). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür EÄŸitim Dergisi, 6(2), 1189-1204. Terzi, A. R., Åžahan, H. H., Çelik, H. ve Zöğ, H. (2015). Öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ile eleÅŸtirel pedagoji ilkeleri arasındaki iliÅŸki. EÄŸitim ve Öğretim AraÅŸtırmaları Dergisi, 4(1), 344-356. Timuçin, A. (2005). Felsefeye giriÅŸ. İstanbul: Bulut Yayınları. Tondeur, J., Hermans, R., vanBraak, J. V., & Valcke, M. (2008). Exploring the link between teachers’ educational belief profiles and different types of computer use in the classroom. Computers in Human Behavior, 24, 2541–2553. Tozlu, N. (1997). EÄŸitim felsefesi. İstanbul: Milli EÄŸitim Basımevi. Yayla, A. (2010). EÄŸitimin felsefi temelleri, EÄŸitim bilimine giriÅŸ (Ed: H. B. MemduhoÄŸlu ve K. Yılmaz). Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Yıldırım, A. (2013). EleÅŸtirel pedagoji: Paulo Freire ve Ivan Illich’in eÄŸitim anlayışı üzerine (3.baskı). Ankara: Anı Yayıncılık. Yılmaz, K. (2009). Elementary school teachers’ views about the critical pedagogy. The Asia-Pacific Education Researcher, 18(1), 139–149. Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2011). Öğretmen adaylarının eleÅŸtirel pedagoji ile ilgili görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi EÄŸitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 195-213. Yılmaz, K., Altınkurt, Y. ve Çokluk, Ö. (2011). EÄŸitim inançları ölçeÄŸinin geliÅŸtirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada EÄŸitim Bilimleri, 11(1), 335-350. YokuÅŸ, T. (2016). Müzik öğretmeni adaylarının benimsedikleri eÄŸitim felsefelerinin çeÅŸitli deÄŸiÅŸkenler açısından incelenmesi. MuÄŸla Sıtkı Koçman Üniversitesi EÄŸitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 26-36.
İlköğretim Online-Cover
  • ISSN: 1305-3515
  • BaÅŸlangıç: 2002
  • Yayıncı: Sinan OLKUN
Sayıdaki Diğer Makaleler

Gelişimsel Yetersizliği Olan Bireylerde Eşzamanlı İpucuyla Öğretim Yöntemiyle Türkiye’de Yapılan Çalışmaların İncelenmesi

Serhat ODLUYURT, Meryem ŞENTÜRK

Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışlarının Karar Verme Becerileri ve Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Murat Sinan ÖZKAN, Selim GÜNDOĞAN, Jale ELDELEKLİOĞLU

2000-2018 arasında Türkiye’de Öğretmenlerin Soru Sorma Davranışlarının Sistematik Derlemesi

Başak ÇALIK, Meral AKSU

Suriyeli Mültecilerin Eğitimine Yönelik Öğretmen Görüşleri

Servet KARDEÅž, Berrin AKMAN

8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarının Destan Türünün Öğretimi Açısından İncelenmesi

Sevtap YAZAR

Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına İlişkin Tutum ve Davranışlarının İncelenmesi

Hilal GÜŞTA ŞAHİN, Süleyman DOĞU

Otizmli Çocuklar ve Alternatif Destekleyici İletişim Sistemleri: Alanyazın İncelemesi

Serhat ODLUYURT, Hülya Ceren TUTUK, Tezcan ÇAVUŞOĞLU

Ortaokul Öğrencilerine Yönelik Blok Flüt İcra Performansı Dereceli Puanlama Anahtarının Güvenirliğinin Genellenebilirlik Kuramı İle İncelenmesi

Alican GÜLLE, Nezaket Bilge UZUN, Cenk AKAY

Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Gelişim ve Öğrenmelerinin Desteklenmesinde Pedagojik Dokümantasyonun Katkısının Öğretmen Görüşlerine Göre İncelenmesi

Mehmet BULDU, Figen ŞAHİN, Arif YILMAZ

Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Annelerin Yaşadığı Güçlüklerin Belirlenmesi

Müzeyyen ELDENİZ ÇETİN, Mihriban SÖNMEZ