Çocukların Gözünden Çevre ve Çevre Sorunları

Bu araştırma, İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin çevre ve çevre sorunları konusunda sahip oldukları bilgileri ve bu kavramlara yükledikleri anlamı ortaya çıkarmak amacıyla yapılmış nitel bir araştırmadır. Araştırmaya Bolu şehir merkezinde bulunan üç ilköğretim okulundan araştırmaya katılmayı kabul eden on bir öğrenci katılmıştır. Öğrencilerle yedi adet açık uçlu soru yöneltilerek yapılan bireysel ve yarı-yapılandırılmış görüşmeler sonucunda elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin çoğunluğu çevreyi canlı ve cansız öğelerden oluşan bir yer olarak algılamaktadır. Çocukların çevre algılarında bitkiler hayvanlardan daha baskındır. Çocuklar çevreyi en az insanla ilişkilendirmişler ve ilişkilendirdiklerinde de genelde olumsuz etkisinden bahsetmişlerdir. Ayrıca, öğrencilerin yaşadıkları yerdeki çevre sorunlarını tanıdıkları, çevreye verdikleri zararın bilincinde oldukları ve çevreyi korumak için kendilerince birtakım tedbirler aldıkları sonucu elde edilmiştir. Yeşil ve temiz, daha çok bitki, sonra hayvanların olduğu, insanın az etkilediği ve daha az sanayileşmiş bir çevrede yaşamak istediklerini belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler:

çocuklar, çevre, çevre sorunları, çevre eğitimi.

Children's Views of Environment and Environmental Problems

This study was a qualitative research study, which was intended to emerge elementary children’s (grade 8) knowledge and awareness of environment and environmental problems. Eleven children attending three different schools in Bolu voluntarily participated to the study. Semi-structured interviews around seven open-ended questions were conducted with the children. Data were analyzed by content analysis. Results of the study revealed that most of the children perceived environment as a place which consists of living and non-living elements. Plants were more dominant than animals in children’s perception of the environment. Human is least associated to environment and negative effect of human on the environment was stated whenever it was associated. They were more aware of environmental problems at their local environment. They were also conscious about their contribution to environmental problems. They stated that they wanted to live in a green and clean environment consisted of mostly plants and than animals, less industrialized and less effected by human.

Keywords:

children, environment, environmental problems, environmental education.,

PDF

___

Alp, E., Ertepınar, H., Tekkaya, C. ve Yılmaz, A. (2006). İlköğretim öğrencilerinin çevreye yönelik tutum ve bilgileri üzerine bir çalışma, 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara. Alerby, E. (2000). A way of visualizing children’s and young people’s thoughts about the environment: a study of drawings, Environmental Education Research, 6(3), 205–222. Ballantyne, R. and Packer, J. (2002). Nature-based excursions: school students’ perceptions of learning in natural environments, International Research in Geografical and Environmental Education, 11,218–236. 1136 Bozkurt, O. ve Koray, Ö. (2002). İlköğretim öğrencilerinin çevre eğitiminde sera etkisi ile ilgili kavram yanılgıları, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 67–73. Darçın, E.S., Bozkurt, O., Hamalosmanoğlu; M. ve Köse, S. (2006). İlköğretim öğrencilerinin sera etkisi hakkındaki bilgi düzeylerinin ve kavram yanılgılarının tespit edilmesi, International Journal of Environmental and Science Education, 2, 104–115. Gökçe, N., Kaya, E.,Aktay, S. ve Özden, M. (2007). İlköğretim öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları. İlköğretim Online, 6(3), 452–468. Kabapınar, F. (2006). Ortaöğretimdeki çevre eğitimine “küresel ısınma ve ozon tabakasındaki delik cephesinden bakış”, 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara. Keinath, S. D. (2004) Environmental education and perceptions in eastern nepal: analysis of student drawings, Submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Science in Forestry Michigan Technological University. Littledyke, M. (2004) Primary children’s views on science and environmental issues: examples of environmental cognitive and moral development. Environmental Education Research, 10(2), 217-235. Loughland, T., Reid, A., & Petocz, P. (2002) Young people’s conceptions of environment: a phenomenographic analysis. Environmental Education Research, 8(2), 187-197. Manzanal, R., F., Barreiro R. L., M. and Jimenez, M., C. (1999). Relationship between ecology fieldwork and student attitudes toward environmental protection. Journal of Research in Science Teaching, 36, 431–453. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2002) İlköğretim Fen ev Teknoloji 7. Sınıf Ders Kitabı (2002). İstanbul: M.E. B. Devlet Kitapları. s. 166. Shepardson, D.P., Wee, B., Priddy, M. & Harbor, J. (2007). Students’ mental models of the environment, Journal of Research in Science Teaching, 44, 327–348. Şimşek, H. ve Yıldırım, A. (2006). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Uluçınar Sağır, Ş., Aslan, O. ve Cansaran, A. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevre bilgisi ve çevre tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 7(2), 496–511. Uzun, N. ve Sağlam, N. (2007). Ortaöğretim öğrencilerinin çevreye yönelik bilgi ve tutumlarına “çevre ve insan” dersi ile gönüllü çevre kuruluşlarının etkisi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 210–218. Yıldız, K., Baykal, T. ve Altın, M. (2002). Çevrenin tanınması ve öneminin kavranmasına yönelik örnek bir sulak alan çalışması, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 1-9. Yılmaz, Ö. & Anderson, H.O. (2004). Views of elementary and middle school Turkish students toward environmental issues. International Journal of Science Education,26,1527-1546.