The Historiography of Public Relations in Turkish Public Relations Books
Egemen halkla ilişkiler tarih anlatısına yönelik eleştiriler, halkla ilişkiler tarih yazımında yeni yönelimlerin açığa çıkmasına olanak sağlamıştır. Her ülkenin, kendine özgü sosyo-ekonomik, kültürel bağlamının oluşturduğu halkla ilişkiler uygulamalarını gözden geçirerek özgün halkla ilişkiler tarihleri açığa çıkarma çabası bu yönelimlerden en önemlisidir. Bu çalışmanın konusunu, 1967den 2013 yılına kadar Türkçe yazılmış ve Türkiyede tanınmış kitapevlerince basılmış halkla ilişkiler kitaplarında halkla ilişkiler tarihinin nasıl ele alındığının incelenmesi oluşturmaktadır. Çalışma, Türkiye halkla ilişkiler tarihi yazımının genel karakterini ve 2000li yılların sonunda açığa çıkmış olan yeni gelişmeleri okuyucuya sunmayı amaçlamaktadır. Veriler literatür taraması sonucu elde edilerek nicel ve nitel içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir. Çalışmanın bulgularına göre, Türkiyede halkla ilişkiler tarih yazımı yeni gelişen bir alan olarak karşımızda durmaktadır. Halkla ilişkiler tarihine yer veren çalışmalar genellikle ABD halkla ilişkiler tarihi üzerine yoğunlaşmış, Türkiye halkla ilişkiler tarihi ya ihmal edilmiş ya da 1960 sonrası gelişmelerle ve öncü çalışmalarının tekrarıyla sınırlandırılmıştır.
Türkçe Halkla İlişkiler Kitaplarında Halkla İlişkiler Tarihi
Criticism on the hegemonic history of public relations (PR) paved the way for the emergence of new approaches to the historiography of PR. The most significant of such approaches is the exposure of genuine history of PR for each country, taking into account the specific socioeconomic and cultural context of each country. This study focuses on the handling of the history of PR in Turkish books on public relations published by prominent publishing houses in Turkey between 1967 and 2013. The study aims at presenting the general characteristics of historiography of PR in Turkey as well as the new approaches that emerged through the end of 2000s. Data was obtained through literature survey and analyzed on a qualitative and quantitative basis using content analysis. According to the findings of the study, public relations history writing is observed as a newly developing area in Turkey. Studies including the PR history are concentrated on the American PR history and the Turkish PR history is either omitted or restricted to the developments after 1960s with the repetition of the pioneer studies.
___
- AKTAŞ YAMANOĞLU Melike, GENÇTÜRK HIZAL G. Sanem and ÖZDEMİR B. Pınar (2013), Türkiyede Halkla İlişkiler Tarihi: Kurumsallaşma Yılları 1960-1980, Ankara, De Ki Yayınevi.
- ASNA M. Alâeddin (1967), Halkla İlişkiler Ders Notları 1967-1968, Ankara, Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın ve Yayın Yüksek Okulu.
- ASNA M. Alâeddin (1997), Hİ
Public Relations
P.R. Dünden Bugüne Bir Sanat-Meslek Öyküsü, İstanbul, Sabah Kitapları.
- BIÇAKÇI A. Banu and HÜRMERİÇ Pelin (2013), Milestones in Turkish Public Relations History, Public Relations Review, 39(2), pp. 91-100.
- BİBER Ayhan (2004), Halkla İlişkilerde Teorik Bir Çerçeve, Ankara, Vadi Yayınları.
- BİLGİN Lale (2010), Olumlu Bir İmaj Yaratmak Halkla ilişkiler, İstanbul, Kum Saati Yayınları.
- BUDAK Gönül, BUDAK Gülay (2010), İmaj Mühendisliği Vizyonundan Halkla İlişkiler, İzmir, Barış Yayınları.
- BÜLBÜL Rıdvan (2000), Halkla ilişkiler ve Tanıtım, Ankara, Nobel Yayınları.
- ÇAMDERELİ Mete (2000), Ana Çizgileriyle Halkla İlişkiler, Konya, Çizgi Kitabevi Yayınları.
- DERİNGİL Selim (2007), Simgeden Millete II. Abdülhamitden Mustafa Kemale Devlet ve Millet, İstanbul, İletişim Yayınları.
- ERDOĞAN İrfan (2008), Teoride ve Pratikte Halkla İlişkiler, Ankara, Erk Yayınları.
- ERTEKİN Yücel (1995), Halkla İlişkiler, Ankara, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları.
- GEÇİKLİ Fatma (2008), Hakla İlişkiler ve İletişim, İstanbul, Beta Yayınevi.
- İPŞİRLİ Mehmet (1991), Osmanlılarda Cuma Selamlığı: Halk-Hükümdar Münasebetleri Açısından Önemi, Prof. Bekir Kütükoğluna Armağan, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınevi, pp. 459-471.
- KADIBEŞEGİL M. Salim (1986), Halkla İlişkilerde Temel İlkeler, İzmir, Tükelmat A. Ş.
- KARAASLAN ŞANLI Halise (2013), Türkiyede Halkla İlişkiler Tarihi Açısından İhmal Edilmiş Bir Alan: Tek Parti Dönemi ve Halkla İlişkiler Faaliyetleri, Halkla İlişkilerin Kazancı, Melike Aktaş Yamanoğlu and B. Pınar Özdemir (eds.), Ankara, De Ki Basım Yayın, pp. 243-260.
- KAZANCI Metin (2009), Kamuda ve Özel Kesimde Halkla İlişkiler, Ankara, Turhan Kitabevi.
- LAMME M. Opdycke and RUSSEL K. Miller (2010), Removing the Spin: Toward a New Theory of Public Relations History, Journalism and Communication Monographs 11, pp. 280-362.
- MARDİN Betül (1988), Halkla İlişkilerin ABDde Gelişimi ve Avrupaya Girişi, Halkla İlişkiler Sempozyumu-87, Ankara, Ankara Üniversitesi Basın-Yayın Yüksekokulu, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları.
- OKAY Ayla and OKAY Aydemir (2002), Halkla İlişkiler Kavram, Strateji ve Uygulamaları, İstanbul, DER Yayınları.
- PEARSON Ron (1990), Perspectives on Public Relations History, Public Relations Review, 16(3), pp. 27-38.
- PELTEKOĞLU Filiz Balta (1993), Halkla İlişkilere Giriş, İstanbul, Marmara Üniversitesi Yayınları.
- PELTEKOĞLU Filiz Balta (2009), Halkla İlişkiler Nedir?, İstanbul, Beta Basım A.Ş. SABUNCUOĞLU Zeyyat (2001), İşletmelerde Halkla İlişkiler, Bursa, Ezgi Kitabevi Yayınları.
- TAYLOR Maureen and KENT Michael L. (2006), Public Relations Theory and Practice in Nation Building, Public Relations Theory II, C.H. Botan and V. Hazleton (eds.), Mahwah, NJ, Lawrence Eribaum Associates, pp. 341-359.
- WATSON Tom (2013), Lets Get Dangerous: A Review of Current Public Relations Historical Scholarship, Halkla İlişkilerin Kazancı, Melike Aktaş Yamanoğlu and B. Pınar Özdemir (eds.), Ankara, De Ki Basım Yayın, pp. 201-216.
- WATSON Tom (ed.) (2014), Middle Eastern and African Perspectives on the Development of Public Relations, London, Palgrave Pivot.
- TORTOP Nuri (1973), Halkla İlişkiler, Ankara İktisadi ve Ticari Bilimler Akademisi Yayınları No: 55, Ankara, Emel Matbaacılık.
- UYSAL Birkan (1998), Siyaset Yönetim Halkla İlişkiler, Ankara, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları.