Ceren SÖZERİ

İnternet Ekonomisinde Basın İşletmelerinin E-İş Modelleri

1980'lerden sonra yeniden yapılanan ekonomide bilgi ve iletişim teknolojileri önem kazanmıştır. Teknolojik gelişmelerle birlikte internetin çok yönlü iletişime olanak verecek şekilde hızlanması ve yaygınlaşması ticari anlamda da yeni olanakların ortaya çıkmasına yol açarken, iş modellerinde de değişime neden olmuştur.İnternet giderek daha baskın bir dağıtım kanalı haline dönüşmektedir. Yazı, grafik, görüntü ve sesleri aynı anda sunabilmesi, interaktif olması, interneti diğer mecralardan daha ön plana çıkarmış, basın işletmelerinin geleceğini şekillendirebilecek yeni bir mecra olarak görülmesine neden olmuştur.Diğer mecraların ortaya çıktığı dönemlerde olduğu gibi, bugün de internetin varolan geleneksel medyayı ortadan kaldırıp kaldırmayacağı ya da nasıl etkileyeceği güncel bir tartışma konuları arasındadır. Bu tartışmalar bugün kesin sonuçlara bağlanmasa da internetin geleneksel medyanın çalışma şeklini ve iş modellerini etkilediği ve etkilemeye devam edeceği kabul edilmiş bir gerçektir.Bu nedenle başta gazeteler olmak üzere basın işletmeleri, popülerleşmeye başlamasından itibaren internette yer almışlardır. Önceleri yalnızca varolan basılı içeriklerini internete aktaran gazeteler, ilerleyen dönemlerde internetin sağladığı olanaklardan daha fazlayararlanmaya, bu alanda büyümek, daha fazla gelir elde etmek için farklı iş modelleri geliştirmeye yönelmişlerdir.Bu çalışmada gazetelerin internet ortamında ortaya koydukları iş modelleri incelenmiş, bu işletmelerin gelecekte daha verimli hale gelmesi, daha fazla gelir elde etmesi için iş modellerini hangi eğilimler doğrultusunda yönlendire¬bilecekleri araştırılmıştır. Araştırma kapsamında öncelikle internet ekonomisini oluşturan koşullar, bu koşullarda ortaya çıkan iş modelleri ele alınmış ve gazetelerin dünyada ve Türkiye'de bu modelleri nasıl kullandıkları güncel kaynaklardan elde edilen veriler ışığında incelenmiştir. Nitekim, her geçen gün daha geniş ve daha genç bir kitleye hitap eden, yeni teknolojik olanaklar sunan internette konumlarını korumak isteyen gazete işletmeleri için varolan iş modellerinin işlerliğinin sorgulanması, bu iş modellerinin gelecekte hangi eğilimler doğrultusunda şekil alacağı önem taşımaktadır.

E-Business Models of Press Companies in Internet Economy

Information and communication technologies gained importance after the economical restructralization in the 1980s. Thanks to the technological advancements, the Internet gathered pace and scope enabling the multi¬directional communications. While paving the way to the newer opportunities in commercial sense, it also caused a change in the business models.Internet is progressively becoming the dominant medium. Regarding the aspects like simultaneous presentation of text, graphic, image, sound and distinctive interactive nature, internet is distinguished among the other media causing a common belief that internet shapes the future of the press companies.Whether the Internet will eliminate the existing traditional media or not, or what the probable effects might be is a contemporary issue, as it was before, in the very first appearance of the previous media types. Although these debates lack concrete results, it is a widely accepted fact that the Internet affects the working principles and business models of the traditional media, and will continually do so.For the reasons mentioned above,newspapers reserved a place on Internet for it has been popular. The newspapers which transmitted only the print content to virtual space before, turned more to the utilization of the possibilities provided in time, enhancing diverse business models for sector-specific growth and much profit.In this article, the business models introduced by the newspapers on the Internet are analyzed, the orientations of these models by the companies mentioned according to the trends to higher efficiency and greater revenue are inquired. In the extent of the research, primarily, the constituting conditions of the Internet economy and the business models arising in this area are undertaken, and the exercise of these models in both the global and the Turkish press are investigated within a detailed literature study. Indeed, it has a major value that the examination of the modes and means of the existing business models and their inclinations for the newspaper corporations whose concern is to hold their position in the era of the Internet that is newer technological facilities and targeting a larger and an even younger crowd each passing day.

PDF

___

Kitap GERAY Haluk (2003) İletişim ve Teknoloji, Ütopya Yayıncılık.
Makale AYDOĞAN Aylin, (2005) "İnternet’te Geleneksel Medya" İletişim Ağlarının Ekonomisi:259-286.
BAŞARAN Funda (2005), "Ağ Ekonomisi ve İnternet", İletişim Ağlarının Ekonomisi:237-258.
ÇEVİKEL Tolga (2004), "Türkçe Haber Siteleri ve Türkiye’de İnternet Gazeteciliğinin Gelişimini Sınırlayan Faktörler", İletişim, Sayı 1:147-164.
GERAY Haluk (2005) "İletişim Ağları ve Masaüstü Sömürgecilik", İletişim Ağlarının Ekonomisi:179-204.
KARA Tolga (2006) "İnternet Ekonomisini Anlamak", Yeni İletişim Ortamları ve Etkileşim Uluslar arası Konferansı Bildiri Kitabı:294-30.
İnternet CHYI Hsiang Iris ve Lasorsa Dominic L. (2002), "An Explorative Study on the Market Relation Between Online and Print Newspapers", www.leaonline.com/doi/pdf/10.1207/S15327736ME1502_2
HARMS John B. ve KNAPP Tim (2002), The New Economy:What’s New, What’s Not, http://rrp.sagepub.com/cgi/content/abstract/35/4/413
Milliyet Gazetesi, "Prof.Dr.Kaya:Milliyet en çok tıklanan gazete sitesi", http://www.milliyet.com.tr/2007/04/11/son/sontur26.asp
SMOLKIN Rachel (2006), Adapt or Die, http://www.ajr.org/Article.asp?id=4111
THURMAN Neil ve HERBERT Jack (2007),"Newspapers’ e-business models:A survey of attitudes and practice at UK news websites", http://journalism.utexas.edu/onlinejournalism/2007/papers/Thurman.pdf.
TUNGA Elmira (2004), "2003 Türk Reklam Hacmi 8 Milyon $ Oldu", (http://turk.internet.com/haber/yazigoster.php3?yaziid=9234)
TUYAN Burak (2005)"İnternette Reklam" http://www.chip.com.tr/konu.asp?id=1365&sayfa=1
Turk.internet.com Haber Merkezi, Her Yönüyle İnternet Reklamcılığı Tartışılacak, http://turk.internet.com/haber/yazigoster.php3?yaziid=821
UZUNOĞULLARI Cüneyt (2006), "İnternet reklam pazarı ABD’de 12 milyar, Türkiye’de 12 milyon$" http://www.hurriyetusa.com/haber/haber_detay.asp?id= World Editors Forum (2006) http://www.wan-press.org/rubrique8.html
Veri IAB, IAB/PwC Release Fourth-Quarter and FY 2006 Internet Ad Revenue Figures, http://www.iab.net/news/pr_2007_03_07.asp
Future Exploration Network, Future of Media Report 2006 http://www.futureexploration.net/fom06/Future_of_Media_Report2006.pdf
Global Index Chart http://www.nielsen-netratings.com/resources.jsp?section=pr_netv&nav=1
Internet Usage World Stat, Internet Usage in Europe, http://www.internetworldstats.com/stats4.htm