VERGİLEME KAPASİTESİNİ BELİRLEYEN FAKTÖRLER VE TÜRKİYE’DE VERGİ AFLARININ VERGİ GELİRLERİNE ETKİSİ

Kamu harcamalarının sosyal devlet anlayışına ve küreselleşmeyle birlikte gelen değişimlere bağlı olarak sürekli artması, bunların finansmanında kullanılan en önemli kalem olan vergi gelirlerinin de artırılmasını gerekli kılmaktadır. Bu bağlamda çalışmada öncelikle vergileme kapasitesini etkileyen faktörlerin neler olabileceği ele alınmış ve bu faktörlerin birbirlerini nasıl etkileyebilecekleri incelenmeye çalışılmıştır. Daha sonra bu faktörler Türk vergi sistemi çerçevesinde değerlendirilerek bazı sonuçlara varılmaya çalışılmış ve bu yönde bazı öneriler geliştirilmiştir.

FACTORS DETERMINING TAXATION CAPACITY AND THE EFFECT OF TAX AMNESTIES ON TAX REVENUES IN TURKEY

The continuous increase in public expenditures due to the social state concept and the changes that come with globalization makes it necessary to increase the tax revenues which is the most important item used in their financing. In this context, firstly the factors that affect the taxation capacity are discussed and it is tried to examine how these factors can affect each other. Then, these factors were evaluated within the framework of the Turkish tax system and some results were tried to be finalised and some suggestions are developed within this direction.

___

  • Aktan, C. C. (1989), “The Khaldun-Laffer Effect of Supply-Side Economics”, T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, (4)1-2, 190-205.
  • Aktan, C. C. (2006), “Vergi Psikolojisinin Temelleri ve Vergi Ahlakı”, C. C. Aktan, D. Dileyici ve İ. Y. Vural (Ed.), Vergileme Ekonomisi ve Vergileme Psikolojisi içinde, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 96-103
  • Aktan, C. C., Dileyici, D. ve Vural, T. (2012), “Vergi Ne Üzerinden Alınmalı? Vergi Konusunun Seçiminde Optimalite ve Meşruiyet”, (ed.) AKTAN, C. C., KESİK, A. ve DİLEYİCİ, D., Yeni Maliye, Ankara: T. C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Yayın No: 2012/420, 69-96.
  • Alm, J. ve Torgler, B. (2011), “Do Ethics Matter? Tax Compliance and Morality”, Journal of Business Ethics, (101), 635-651.
  • Alm, J., McClelland, G. H. ve Schulze, W. D. (1999), “Changing the Social Norm of Tax Compliance by Voting”, KYKLOS, (52), 141-171.
  • Anayasa Mahkemesi Kararı, Esas Sayısı: 2010/62, Karar Sayısı: 2011/175
  • Bayraklı, H. H., Saruç, N. T. ve Sağbaş, İ. (2004), “Vergi Kaçırmayı Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi ve Vergi Kaçaklarının Önlenmesi: Anket Çalışmasının Bulguları”, 19. Maliye Sempozyumu, Uludağ Üniversitesi, 204-254.
  • Becker, G. S. (1974), “Crime and Punishment: An Economic Approach”, G. S. Becker ve W. M. Landes (ed.), Essasys in the Economics of Crime and Punishment içinde, NBER, 1-54.
  • Berksoy, T. (1984), Gelişmekte Olan Ülkelerde Vergi Kapasitesi ve Vergi Gayreti (Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi Yayın No: 411, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayın No: 362, İstanbul.
  • Cnossen, S. (1974), “Capacity Taxation: The Pakistan Experiment”, Staff Papers (International Monetary Fund), (21)1, 127-169.
  • Edizdoğan, N. ve Gümüş, E. (2013), “Vergi Afları ve Türkiye’de Vergi Aflarının Değerlendirilmesi”, Maliye Dergisi, (164), 99-119.
  • Feld, L. P. ve Frey, B. S. (2002), “Trust Breeds Trust: How Taxpayers are Treated”, Economics of Government, (3), 87-99.
  • Gencel, U. ve Kuru, E. (2012), “Vergi Kültürü ve Vergi Politikaları Etkileşimi: Türkiye Örneği”, Yönetim Bilimleri Dergisi, (10)20, 29-60.
  • İlhan, G. (2007), “Vergi Ödemeyi Etkileyen Ekonomik Faktörler”, Akademik Bakış, 12, 1-13. Khaldun, A. A. R. b. M. i. (1967), The Muqaddimah, Franz Rosenthal (çev.), Kitab al-Ibar.
  • Kızılot, Ş. (2013), Milletvekiline Vergi Kıyağı, Hürriyet Gazetesi, 6 Temmuz 2013, http://www.hurriyet.com.tr/milletvekiline-vergi-kiyagi-23670722, (Erişim Tarihi: 07.05.2017).
  • Nerre, B. (2008), “Tax Culture: A Basic Concept for Tax Politics”, Economic Analysis & Politics, (38)1, 153-167.
  • Özen, A., Altunoğlu, B. K. ve Öztornacı, E. (2015), “Orta Öğretim Düzeyindeki Öğrencilerin Vergi Algılama Düzeylerine İlişkin Ampirik Bir Değerlendirme”, Yönetim ve Ekonomi, (22)2, 279-289.
  • Pamuk, Şevket (2014), Türkiye’nin 200 Yıllık İktisadi Tarihi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
  • Togler, B. ve Schneider, F. (2007), “Shadow Economy, Tax Morale, Governance and Institutional Quality: A Panel Analysis”, QUT School of Economics and Finance, Working/Discussion Paper 210.
  • Tosuner, M. ve Arıkan, Z. (2016), Türk Vergi Sistemi, Kanyılmaz Matbaası, İzmir.
  • TÜİK (2015), “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2014” Haber Bülteni, www.tuik.gov.tr, (Erişim Tarihi: 07.05.2017).
  • VDK (2015), Faaliyet Raporu-2015, http://www.vdk.gov.tr/File/?path=ROOT%2fDocuments%2fDosya%2fFaaliyetRaporu_2015.pdf, (Erişim Tarihi: 07.05.2017).
  • Weller, N. ve Ziegler, M. (2008), Tax Man Cometh: Income Taxation as a Measure of State Capacity, http://www.democracy.uci.edu/files/docs/conferences/grad/Weller%20and%20Ziegler.pdf, (Erişim Tarihi: 06.05.2017.
  • White, G. B. (2016), “A Conversation With Joseph Stiglitz”, The Atlantic Magazine, 28 Nisan 2016 http://www.theatlantic.com/business/archive/2016/04/stiglitz-inequality/479952/, (Erişim Tarihi: 07.05.2017).
  • Wilson, J. D. ve Wildasin, D. E. (2004), “Capital Tax Competition: Bane or Boon”, Journal of Public Economics, 88, 1065-1091.
  • Yurdakul, A. (2013), Vergi Ahlakı ve Vergi Ahlakını Belirleyen Faktörlerin Analizi: Bursa İli Örneği, Dora Yayıncılık, Bursa.
  • data.oecd.org, (Erişim Tarihi: 10.06.2017).
  • tuik.gov.tr, (Erişim Tarihi: 30.05.2017).