Osmanlı'da Cizye Vergisi ve İtfaiye Çalışmaları

Osmanlı Devleti kendisinden önceki İslam Devletleri gibi Müslüman olmayan ehl-i zimmet olarak adlandırılan kişilerden cizye vergisi almıştır. Bu vergiyi ödeyen kişi askerlikten muaf tutulmasının yanı sıra canı, malı ve namusu devlet güvencesi altına alınmıştır. Gayrimüslimlerin ödemiş olduğu cizye vergisi çeşitli gider kalemlerinde harcama veya muafiyet şeklinde kullanılmıştır. Biz bu çalışmamızda cizye vergisi ve itfaiye çalışmasını göstermeye çalışacağız.

Anahtar Kelimeler:

Osmanlı, İstanbul, vergi, cizye vergisi, gayrimüslim, itfaiye çalışmaları.

Ottoman Capitation Tax and Fire Works

The Ottoman Empire before him such as non-Muslim people of the Islamic State of embezzlement who has called jizya tax. This addition to the tax payer can be exempted from military service, property and honor has been under a state guarantee. Capitation tax to be paid in the form of spending or exemption of non-Muslims has been used in various expenses. We will try to show the capitation tax and firefighters working in this study.

Keywords:

Ottoman, İstanbul, tax, capitation tax, non-Muslim, fire works.,

PDF

___

BOA., ML.VRD.CMH.d. 402.
BOA., ML.VRD.CMH.d. 635.
Ali Emiri, Üçüncü Ahmed, No. 75-7574.
Hatt-ı Hümayun, No. 117-4798.
Cevdet Tasnifi Belediye, Gömlek No. 681, 3177, 2122, 4624, 6562,
Cevdet Tasnifi Maliye, Gömlek No. 4006. Basılmış Eserler
Dursteler, Eric C., İstanbul’daki Venedikliler (Çev. T. Ulaş Belge) İş
Kültür, İstanbul 2012.
Ebussuud, Mahmud, İslâmî İktisad’ın Esasları, (Çev. Ali Özek), Hisar Yayınevi, İstanbul 1983.
Genç, Mehmet, Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Ekonomi, Ötüken, İstanbul 2014.
Gülsoy, Ufuk, Osmanlı’nın Gayrimüslim Askerleri, Timaş, İstanbul 2010.
Hayta, Necdet, Osmanlı Devleti’nde Yenileşme Hareketleri, Gazi Kitabevi, Ankara 2005.
İnalcık, Halil, “Cizye” İslam Ansiklopedisi 8. Cilt, İSAM, İstanbul 1993.
İnalcık, Halil, İnalcık, Devlet-i Aliye II, İş Kültür, İstanbul 2014.
İnalcık, Halil, İnalcık, Devlet-i Aliye III, İş Kültür, İstanbul 2015.
Katip Çelebi, Mîzanü’l Hakk Fi İhtiyari’l Ahakk, (Yay. Haz. O.Şaik Gök- yay), Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1972.
Kazıcı, Ziya, Osmanlılarda Vergi Sistemi, Şamil Yayınevi, İstanbul 1977.
Kütükoğlu, Mübahat, Osmanlı Belgelerinin Dili, T.T.K., Ankara 2013.
Lewis, Raphaela, Osmanlı’da Gündelik Yaşam, (Çev. A. R. Orhunsoy) Alter Yayıncılık, Ankara 2009.
Nedkoff, B. C., “Osmanlı İmparatorluğunda Cizye”, Belleten 32. Sayı, T. T. K., Ankara 1944.
Ortaylı, İlber, İstanbul’dan Sayfalar, Alkım, İstanbul 2007.
Ortaylı, İlber, Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi, Cedit Neşriyat, Ankara 2008.
Tabakoğlu, Ahmet, Gerileme Dönemine Girerken Osmanlı Maliyesi, Dergah Yayınları, İstanbul 1985.
Tabakoğlu, Ahmet, İslam ve Ekonomik Hayat, Diyanet İşleri Başkanlığı, Ankara 2003.
Tuğ, Salih, İslam Vergi Hukukunun Ortaya Çıkışı,
Marmara Üni. İlahiyat
Fak. Yay. İstanbul 1984.
Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devleti Teşkilâtından Kapıkulu Ocakla- rı I., T.T.K., Ankara 1988.
Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devleti’nin Merkez ve Bahriye Teşkilâtı, T.T.K., Ankara 1988.