Kentlileşme ve Aidiyet Bağlamında Sosyolojik Bir Araştırma: Ankara Örneği

Bu çalışma, Ankara’nın Keçiören ilçesine bağlı Yükseltepe ve Şehit Kubilay mahallesinde kentsel dönüşüm uygulamaları ile mekânın değişimi sonucunda, bireylerin kentlileşmeye dair kente özgü tutum ve davranışlarda ortaya çıkan farklılaşmaları belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, araştırmaya katılan katılımcıların kentlileşmeye dair görüşleri ve deneyimleri; kimlerin kentli olduğu, kentli bireyin en önemli profilinin ne olduğu, kendilerini kentli hissedip hissetmedikleri, yaşadığı yerde kalış süresi ve aidiyet duygusu gibi konular üzerinden incelenmeye çalışılmıştır. Araştırma nicel yönteme dayalı bir saha araştırmasıdır. Araştırma evreninden örneklemin elde edilmesi aşamasında, olasılığa dayalı örneklem tekniği uygulanmıştır. Araştırma verilerinin elde edilmesinde ise, yüz yüze anket tekniği uygulanarak 405 kişi ile anket yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, araştırma bölgesinin önceki sosyal yapısı her ne kadar gecekondulu davranış kalıplarına sahip olsa da kentsel dönüşüm uygulamaları sonucunda mekânın dönüşümü ve kentle bütünleşme süreci, kentlileşmeyi de beraberinde getirdiği sonucuna varılmıştır. Bununla beraber, Ankara’da kalış süresi arttıkça, bulunduğu yere aidiyet hissetme oranları da artmakta olduğu ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak, kentsel mekânda kalış süresi, hem aidiyet hissini artırmakta ve yaşanılan mekâna uyum sağlama ile bütünleşme sağlamakta hem de kentlileşme sürecinde, daha fazla kente özgü sosyo-kültürel deneyim ve donanım kazandırmakta olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kentleşme, kentlileşme, aidiyet, Ankara, Urbanization, Being Urbanized, Belonging

A Sociological Research in the Context of Urbanization and Belonging: The Case of Ankara

This study aims to determine the differentiations in urban-specific attitudes and behaviors of individuals regarding urbanization as a result of urban transformation practices and physical and social change of urban space in Yükseltepe and Şehit Kubilay neighborhoods of Keçiören district of Ankara. In this context, the opinions and experiences of the participants participating in the research on urbanization; It has been tried to determine who is from the city, what the most important profile of the urban individual is, whether they feel urban or not, the length of stay in the place where they live and the sense of belonging. The research is a field study based on quantitative method. In the stage of obtaining the sample from the research universe, the probability-based sampling technique was applied. In order to obtain the research data, a face-to-face survey technique was applied and a survey was conducted with 405 people. According to the findings, it has been concluded that although the previous social structure of the research region has slum behavior patterns, as a result of urban transformation practices, the social change of the urban space and its integration with the city, bring urbanization with it. At the same time, as the duration of residence in Ankara increases, the rate of feeling of belonging to the place of residence also increases. As a result, as the length of time individuals live in the city increases, both the sense of belonging increases and the adaptation to the living space and social integration occur. Thus, more city-specific socio-cultural experience and equipment are gained in the urbanization process.

Keywords:

Urbanization, Being Urbanized, Belonging,

PDF

___

Akkar, M. (2006). Kentsel dönüşüm üzerine: Batı’daki kavramlar, tanımlar, süreçler ve Türkiye. Planlama TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını, (36), 29-38.
Akyüz, N. (2007). Gecekondularda dini hayat ve kentlileşme. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Aksoy, E., Dülger, S., Köksal, A. (2018). Bilimsel araştırmalarda evren, örneklem, varsayım ve değişken. Ö. Güngör (Ed.), Bilimsel Araştırma Süreçleri-Yöntem, Teknik ve Etiğe Giriş El Kitabı (s.137-167). Ankara: Grafiker Yayınları.
Arslantürk, Z. (2016). Uygulamalı sosyal araştırma metot ve teknikler spss (4. Basım). İstanbul: Çamlıca Yayınları.
Ataöv, A ve Osmay, S. (2007). Türkiye’de kentsel dönüşüme yöntemsel bir yaklaşım. METU JFA, 24(2), 57-82.
Bal, H. (2018). Kent sosyolojisi (8. Basım). Bursa: Sentez Yayıncılık.
Çelik, C. (2001). Kentleşme sürecinde dini hayat. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19(11), 131-152.
Çelik, C. (2013). Geleneksel şehir dindarlığından modern kent dindarlığına. İstanbul: Hikmetevi Yayınları.
Es, M ve Ateş, H. (2004). Kent yönetimi, kentlileşme ve göç: Sorunlar ve çözüm önerileri. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (48), 205-248.
İmer, K. (1995). Kentleşme ve Türkçe. Dilbilim Araştırmaları Dergisi. 6, 15-19.
Kartal, S. K. (1983). Ekonomik ve sosyal yönleriyle Türkiye’de kentlileşme. Ankara: Yurt Yayınları.
Kaya, G. (2014). Kentleşmenin toplumsal boyutları. Ankara: Ütopya Yayınevi.
Kaya, E. (2017). Kentleşme ve kentlileşme. İstanbul: İşaret Yayınları.
Keleş, R. (1980). Kentbilimleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Keleş, R. (1993). Kentleşme politikası (2. Basım). Ankara: İmge Yayınları.
Keleş, R. (1995). Kentleşme ve Türkçe. Dilbilim Araştırmaları Dergisi. 6, 1-5.
Kıray, B. M. (2000). Ereğli ağır sanayiden önce bir sahil kasabası (3. Basım). Mübeccel B. Kıray Toplu Eserleri 6. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Kıray, B. M. (2007). Kentleşme yazıları (3. Basım). İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Mardin, Ş. (1991). Türkiye’de din ve siyaset. Makaleler III. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Özer, İ. (1990). Bir alan araştırması: kentlileşme ve siyasal katılma. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 169-202.
Özer, İ. (1988). Toplumsallaşma sürecinin siyasal boyutu, siyasal katılma ve kentlileşme. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1-2), 153-169.
Polat, S ve Dostoğlu, N. (2007). Kentsel dönüşüm kavramı üzerine: Bursa’da Kükürtlü ve Mudanya örnekleri. Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 12(1), 61-76.
Sağlam, S. (2006). Türkiye'de iç göç olgusu ve kentleşme. Türkiyat Araştırmaları, (5), 33-44.
Suğur, N. (2014). Kentsel dönüşümün sosyolojik boyutları. Tmmob Eskişehir Kent Sempozyumu Bildiriler Kitabı. 179-190.
Wirth, L. (2002) Bir yaşam biçimi olarak kentlileşme. A. Alkan ve B. Duru (Çev.), 20. Yüzyıl Kenti. Ankara: İmge Yayınevi, 77-106.