Tarım İşletmelerinde Örgütlenme Durumuna Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi: Erzurum İli Örneği

Bu çalışmada, Erzurum İli tarım işletmelerinin tarımsal örgütlenme durumuna etki eden faktörlerin ortayakonması amaçlanmıştır. Bu amaçla Aziziye, Aşkale, Çat, Horasan ve İspir ilçelerinde bulunan toplam 15 köydeoransal örnekleme yöntemine göre bulunan 139 işletmeci ile anket yapılmıştır. İncelenen işletmelerde tarımsalörgütlenmeye etki eden faktörleri belirlerken sıralı logit modeli kurulmuş ve modele göre tarımsal örgütlenmeyeetki eden faktörler belirlenmiştir. Kurulan modelde bağımsız değişkenler; ilçeye uzaklık, il’e uzaklık, işletmecinineğitim durumu, aile nüfusu, ilçeye gidiş sıklığı ile gidiş sıklığı, internet kullanımı, tarımsal desteklerden yararlanmadurumu, tarım dışı gelir, tarımsal gelir, hayvan varlığı, tecrübe, gazete okuma durumu olarak sıralanmaktadır.Buna göre incelenen işletmelerde ile uzaklık, işletmecinin eğitim seviyesi, tarımsal desteklerden yararlanma,hayvan varlığı, işletmecinin tecrübesi ve gazete okuma oranı arttıkça tarımsal örgütlere üye olma oranının arttığıbelirlenmiştir. Şehir merkezine uzak yerlerde kooperatif ve birlikler kurulmasının teşvik edilmesi, tarımla uğraşankişilere bilgi ve beceri artırıcı eğitimlerin verilmesi, tarımsal desteklerin tarımsal örgütler vasıtasıyla dağıtılması veartırılması, ticari karakterde işletmelerin kurulması gibi alınacak tedbirlerle tarımsal örgütlenme oranının artacağıtahmin edilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Erzurum, sıralı logit, tarımsal örgütlenme

Situation of Farmers’ Cooperation and Determination of Factors Affecting Cooperation: Case Study of Erzurum Province

In this study, we aimed at determining the factors affecting agricultural cooperation in Erzurumprovince. 139 farmers in 15 villages were surveyed through Proportional Sampling Method, covering Aziziye,Aşkale, Çat, Horasan and İspir districts. Ordered logit model was used to determine inﬂuences of factors thataffect agricultural cooperation. Independent variables in the model are selected as distance to district, distanceto province, education level of farmers, family size, frequence of visit to district, frequence of visit to province,internet use, utilizing agricultural supports, non-agricultural income, agricultural income, animal asset, experienceand newspaper reading situation. As a result, as distance to province, education level, utilization of supports,animal asset, experience and newspaper reading rates increase, tendency of being a member of cooperation rises.As for conclusion, promoting to found cooperatives and unions in far places from province, providing trainingsand extension services to farmers, distributing agricultural supports through cooperatives and unions, encourigingfarms to be more commercial units are thought to be important to increase the willingness of cooperative and unionmembership among farmers.

Keywords:

Agricultural cooperation, Erzurum ordered logit,

PDF

___

Abdel-Aty MA, 2001. Using ordered probit modeling to study the effect of ATIS on transit ridership. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 9(4), 265-277.
Akbay C, Tiryaki GY, Gul A, 2007. Consumer characteristics influencing fast food consumption in Turkey. Food Control, 18(8), 904-913.
Aksoy A, Kulekci M, Yavuz F, 2011. Analysis of the actors affecting the adoption of innovations in dairy farms in Erzurum Province, Turkey. African. Journal of Agricultureal Research, 6(13), 2966-2970.
Alkan H, Demir E, 2013. Orman köylerinde kooperatifçiliğin gelişimine etki eden etmenler. Turkish Journal of Forestry| Türkiye Ormancılık Dergisi,14(1), 1-9.
Can MF, Sakarya E, 2012. Dünya ve Türkiye’de tarım ve hayvancılık kooperatiflerinin tarihsel gelişimi, iktisadi önemi ve mevcut durumu. Vet Hekim Der Derg, 83, 27-36.
Chow GC, 1988. Econometrics. McGraw-Hill Book Company, 4th Printing, Singapore.
Çamoğlu M, Yılmaz H, Gül A, Görgülü M, 2012. Kooperatifler Aracılığıyla Hayvan Dağıtımı Kapsamında Desteklenen Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Pazara Katılım Düzeyini Etkileyen Faktörlerin (Üreticiye ve İşletmeye Ait) Analizi: Adana İli Örneği. Tarım Ekonomisi Dergisi, 18(1), 13-22.
Eser K, Gökmen ÇE, 2009. Beşeri sermaye’nin ekonomik gelişme üzerindeki etkileri: Dünya deneyimi ve Türkiye üzerine gözlemler. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(2), 41-56..
Giray F H, Akın A, Gün S, 2004. Kırsal Kalkınmada Yeni Perspektifler. Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, 161-168.
Golovina S, Nilsson J, 2009. Difficulties for the development of agricultural cooperatives in Russia: the case of the Kurgan region. Journal of Rural Cooperation, 37(1), 52.
Greene WH, 1997. Econometric Analysis. New York University.
Gül U, Tatlıdil H, 2012. Hayvancılığa Yönelik Yürütülen Yayım ve Eğitim Faaliyetlerinde Damızlık Sığır YetiĢtiricileri Birliğinin Rolü. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 5(2), 64-67.
Gündüz O, Emir M, 2010. Dondurulmuş gıda tüketimini etkileyen faktörlerin analizi: Samsun ili örneği. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 14(3), 15-24.
Günlü A, Atasever M, Karakaya Y, 2006. Erzurum ili hayvancılığının yapısal özellikleri ve yakın gelecekteki durumu üzerine genel değerlendirme. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 1(3), 55-68.
Hosmer DW, Lemeshow S, 2000. Introduction to the logistic regression model. Applied Logistic Regression, Second Edition, 1-30.
Karaturhan B, Şevik T, Yıldız Ö, 2014. Yetiştirici birliklerinin tarımsal kalkınmaya etkileri üzerine bir araştırma: Edirne damızlık sığır yetiştiricileri birliği örnek olayı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi,51(2), 175-184.
Neter J, Wasserman W, Kutner MH, 1990. Applied statistical models. Richard D. Irwin, Inc., Burr Ridge, IL.
Sayılı M, Adıgüzel F, 2013. Tokat İli Merkez İlçede Tarım Kredi Kooperatiflerine Ortak Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi.Tarım Ekonomisi Dergisi, 19(1), 103-116.
Selim S, 2009. 2004 yılında Avrupa Birliği’ne aday olan ülkelerdeki eğitim sisteminden duyulan memnuniyet üzerine bir araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10(2), 249-258.
Şahin K, Gül A, Koç B, Dağıstan E, 2001. Adana ilinde entansif süt sığırcılığı üretim ekonomisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.), 11(2), 19-28.
Terin M, Ateş HÇ, 2010. Çiftçilerin örgütlenme düzeyi ve örgütlerden beklentileri üzerine bir araştırma: Van ili örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(3), 265-274.
Topcu Y, 2008. Çiftçilerin tarımsal destekleme politikalarından faydalanma istekliliğinde etkili faktörlerin analizi: Erzurum ili örneği. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(2), 205-212.
TÜİK, 2016. Ulusal Hesaplar. http: http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim Tarihi: 30 Mart, 2016).
Valentinov VL, 2005. The organizational nature of agricultural cooperatives: a perspective from the farm problem theory. Journal of Rural Cooperation,33(2), 139-151.
Wang GT, Hu S, Kang KL, Wen YL, 2011. Analysis on the factors influencing farmers participate in forestry cooperation——based on an empirical analysis of farmers in Beijing [J]. Issues of Forestry Economics,2, 006.
Yakışık H, Zülfikar BŞ, 2013. 2000 sonrası Türkiye'de kırsal ve kentsel yoksulluk: Kırsal yoksullukla mücadele uygulama örnekleri. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2).