Iğdır Ovası Kuru Koşullarında Farklı Kinoa (Chenopodium quinoa Willd.) Çeşit ve Populasyonlarının Tohum Verimi ile Bazı Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi
Bu çalışma kuru koşullarda yetiştirilen farklı kinoa (Chenopodium quinoa Willd.) çeşit ve populasyonlarının(Cherry Vanilla, French Vanilla, Mint Vanilla, Moqu-Arrochilla, Oro de Valle, Populasyon-Çin, Q-52, Rainbow,Read Head, Sandoval Mix ve Titicaca) yetişme süresi, bitki boyu, sap kalınlığı, dal sayısı, salkım oranı, tohumverimi, sap verimi, biyolojik verim, hasat indeksi, bin tane ağırlığı, sapta ve tohumda ham protein içeriklerininbelirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırma, 2015 yılında Iğdır Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve AraştırmaMüdürlüğü deneme sahasında şansa bağlı tam bloklar deneme desenine göre dört tekrarlamalı olarak kurulmuştur.Araştırma sonucunda, sapta ham protein oranı hariç, genotipler arasında çok önemli farklılıklar saptanmıştır. Enyüksek tohum verimi (210.03 kg da-1), hasat indeksi (%38.14), bin tane ağırlığı (2.53 g) ve erkencilik (124.75 gün)Titicaca, biyolojik verim (780.58 kg da-1) Oro de Valle ve tohumda ham protein oranı (%14.64) ise French Vanillaçeşitlerinde kaydedilmiştir. Sonuç olarak, incelemeye alının tüm çeşit ve populasyonların kuru koşullarda tohumüretimi için rahatlıkla yetiştirilebileceği, özellikle de Titicaca, Moqu-Arrochilla ve Q-52 çeşitlerinin tohum verimiaçısından oldukça ümitvar olduğu anlaşılmıştır.
Determination of Seed Yield and Some Agronomical Characteristics of Different Quinoa (Chenopodium quinoaWilld.) Variety and Populations under Dry Conditions of Igdir Plain
This study was carried out to determine the ripening period, plant height, stem thickness, numberof branch per plant, raceme ratio, seed yield, stem yield, biological yield, harvest index, 1000-seed weight, crudeprotein contents in stem and seed of different quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) variety and populations (CherryVanilla, French Vanilla, Mint Vanilla, Moqu-Arrochilla, Oro de Valle, Population-China, Q-52, Rainbow, ReadHead, Sandoval Mix and Titicaca) cultivated under the non-irrigated conditions. The research was conducted in acompletely randomized block design with four replications in the feld of Agricultural Application and ResearchCenter of Igdir University in the 2015. In the result of research, all parameters examined except for crude proteinin stem were found important. According to these results, the highest seed yield (210.03 kg da-1), harvest index(38.14%), 1000-seed weight (2.53 g) and earliness (124.75 days) were determined in Titicaca, biological yieldin Oro de Valle (780.58 kg da-1) and the crude protein for seed in French Vanilla (14.64%). Consequently, it wasrevealed that all varieties examined can be cultivated for seed production in dry conditions and, especially Titicaca,Moqu-Arrochilla and Q-52 were determined as hopeful cultivars in terms of seed yield
___
- Akyıldız AR, 1984. Yemler Bilgisi ve Laboratuar Kılavuzu. Ankara
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yay. No: 895, Uygulama Kitabı
No: 213, Ankara, 236 s.
- Albayrak S, Güler M, Töngel Ö, 2005. Yaygın fiğ (Vicia sativa L.)
hatlarının tohum verimi ve verim öğeleri arasındaki ilişkiler.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(1):
56-63.
- Bertero HD, Ruiz RA, 2008. Determination of seed number in sea
level quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) cultivars. European
Journal of Agronomy, 28(3): 186-194.
- Bhargava A, Shukla S. Ohri D, 2007. Genetic variability and
ınterrelationship among various morphological and quality
traits in quinoa (Chenopodium quinoa Willd.), Field Crops
Research, 101: 104–116.
- Bhargava A, Shukla S, Ohri D, 2008. Implications of direct and
ındirect selection parameters for ımprovement of grain yield
and quality components in Chenopodium quinoa Willd.
International Journal of Plant Production, 2(3): 183-191.
- Curti RN, Andrade AJ, Bramardi S, Vela´squez B, Bertero HD,
2012. Ecogeographic structure of phenotypic diversity in
cultivated populations of quinoa from northwest Argentina.
Annals of Applied Biology, ISSN 0003-4746.
- DSİ, 2015. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü. http://www.dsi.gov.
tr/toprak-ve-su-kaynaklari Erişim Tarihi (07.02.2015).
- Geerts S, Raes D, Garcia M, Vacher J, Mamani R, Mendoza J,
Huanca R, Morales B, Miranda R, Cusicanqui J, Taboada
C, 2008. Introducing defcit irrigation to stabilize yields of
quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). European Journal of
Agronomy, 28: 427-436.
- Geren H, Kavut YT, Topçu GD, Ekren S, İştipliler D, 2014. Akdeniz
iklimi koşullarında yetiştirilen kinoa (Chenopodium quinoa
Willd.)’da farklı ekim zamanlarının tane verimi ve bazı verim
unsurlarına etkileri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi,
51(3): 297-305.
- Geren H, 2015. Effects of different nitrogen levels on the grain yield
and some yield components of quinoa (Chenopodium quinoa
Willd.) under Mediterranean climatic conditions. Turkish
Journal of Field Crops, 20(1): 59-64.
- Geren H, Kavut YT, Altınbaş M, 2015. Bornova ekolojik
koşullarında farklı sıra arası uzaklıkların kinoa (Chenopodium
quinoa Willd.)’da tane verimi ve bazı verim özellikleri üzerine
etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52(1): 69-78.
- Gesinski K, 2008. Evaluation of the development and yielding
potential of Chenopodium quinoa Willd. under the climatic
conditions of Europe, part two: yielding potential of
Chenopodium quinoa under different conditions. Acta
Agrobotanica, 61(1): 185-189
- .Iliadis C, Karyotis T, 2000. Evaluation of various quinoa varieties
(Chenopodium quinoa Willd.) originated from Europe and
Latin America, in crop development for the cool and wet
regions of Europe. Proceedings of the Final Conference of the
COST Action 814, by G. Parente & J Frame, eds. Luxembourg,
Offce for Offcial Publications of the European Communities.
ISBN 92: 894-0227, p. 505-509.
- Jacobsen SE, Jørgensen I, Stølen O, 1994. Cultivation of quinoa
(Chenopodium quinoa) under temperate climatic conditions in
Denmark, J. Agrc. Sci. 122: 47-52.
- Jensen CR, Jacobsen SE, Andersen MN, Nunez N, Andersen SD,
Rasmussen L, Mogensen VO, 2000. Leaf gas exchange and
water relations of feld quinoa (Chenopodium quinoa Willd.)
during soil drying. European Journal of Agronomy 13: 11-25.
- Kacar B, 1972. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri: II. Bitki
Analizleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No:
453, Ankara, 464 s.
- Kacar B, 1986. Gübreler Gübreleme Tekniği. T.C. Ziraat Bankası
Kültür Yayınları, No: 20, Ankara.
- Kaya N, Yılmaz G, Telci İ, 2000. Farklı zamanlarda ekilen kişniş
(Coriandrum sativum L.) populasyonlarının agronomik ve
teknolojik özellikleri. Turkish Journal of Agriculture and
Forestry, 24: 355-364.
- Lavini A, Pulvento C, d’Andria R, Riccardi M, Choukr‐Allah
R, Belhabib O, Jacobsen SE, 2014. Quinoa’s potential in
the Mediterranean region. Journal of Agronomy and Crop
Science, 200(5): 344-360.
- Mujica A, Jacobsen SE, Isquierdo J, Marathe JP, 2001. Prueba
Americana y Europea de quinua Chenopodium quinoa Willd.)
resultados. Instituto de Investigacjon de la Escuela UNA-Peru.
- Ohlsson I, Dahlstedt L, 2000. Quinoa potential in Sweden in crop
development of the cool and wet regions of Europe. European
Communities, Belgium.
- Özkutlu F, İnce E, 1999. Harran ovasının mevcut tuzluluğu ve
potansiyel yayılım alanı. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Dergisi, 2: 909-914.
- Özyiğit Y, Bilgen M, 2006. Bazı baklagil yembitkilerinde farklı
biçim dönemlerinin bazı kalite faktörleri üzerine etkisi.
Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(1): 29-34.
- Pulvento C, Riccardi M, Lavini A, d’Andria R, Iafelice G, Marconi
E, 2010. Field trial evaluation of two chenopodium quinoa
genotypes grown under rain‐fed conditions in a typical
Mediterranean environment in South Italy. Journal of
Agronomy and Crop Science, 196(6): 407-411.
- Razzaghi F, Ahmadi SH, Jacobsen SE, Jense, CR, Andersen
MN, 2012. Effects of salinity and soil-drying on radiation
use effciency, water productivity and yield of quinoa
(Chenopodium quinoa Willd.). Journal of Agronomy and Crop
Science, 198(3): 173-184.
- Reichert RD, Tatarynovich JT, Tyler RT, 1986. Abrasive dehulling
of quinoa (Chenopodium quinoa): effect on saponin content as
determined by an adapted hemolytic assay. Cereal Chemistry,
63(6): 471-475.
- Shams AS, 2011. Combat degradation in rain fed areas by
ıntroducing new drought tolerant crops in Egypt. International
Journal of Water Resources and Arid Environments, 1(5): 318-
325.
- Spehar CR, De Barros Santos RL, 2005. Agronomic performance
of quinoa selected in the Brazilian savannah. Pesquisa
Agropecuaria. Brasileira, Brasilia, 40(6): 609-612.
- Tan M, Yöndem Z, 2013. İnsan ve hayvan beslenmesinde yeni bir
bitki: Kinoa (Chenopodium quinoa Willd.). Alınteri Zirai
Bilimler Dergisi, 25(2): 62-66.
- Tan M, Elkoca E, Temel S, 2015. Antik Çağlardan Günümüze Kinoa
(Chenopodium quinoa Willd.). 11.Tarla bitkileri kongresi (7-
10 Eylül, 2015, Çanakkale), II.Cilt, p. 326-329.
- Temel S, Şahin K., 2011. Iğdır İlinde Yem Bitkilerinin Mevcut
Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Yüzüncü Yıl
Üniversitesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 21 (1): 64-72.
- Ülker M, Ceyhan E, 2008. Orta Anadolu ekolojik şartlarında
yetiştirilen fasulye (Phaseolus vulgaris L) genotiplerinin bazı
tarımsal özelliklerinin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Ziraat
Fakültesi Dergisi, 22 (46): 77-89.
- Vega-Galvez A, Miranda M, Vergara J, Uribe E, Puente L, Martinez
EA, 2010. Nutrition facts and functional potential of quinoa
(Chenopodium quinoa Willd.), an Ancient Andean grain: a
review. Journal of the Science Food Agriculture. 90: 2541-
2547.
- Yaşar F, Kuşvuran Ş, Ellialtıoğlu Ş, 2012. Tuzluluk ve kuraklık
stresi çalışmalarında antioksidant enzim aktiviteleri ile
dayanıklılık arasındaki ilişkilerin incelenmesi. 9. Ulusal Sebze
Tarımı Sempozyumu, 12-14, Konya.