Hakkari’de Yetiştirilen Karakaş Koyunlarında Bazı Döl Verimi Özellikleri

Bu araştırma, Hakkâri İli Yağmurlu Köyü Demirtaş Mezrasında yetiştirilen 67 baş Karakaş koyunu ve bunların 2003 yılı Şubat ve Mart aylarında doğan 64 baş kuzusu üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada Karakaş koyunlarının bazı döl verim özellikleri incelenmiştir. Karakaş koyunlarında döl verim özelliklerinden, kısırlık ora- nı, doğum oranı, ikizlik oranı, yavru atma oranı, gebelik oranı, koç altı koyun başına kuzu sayısı, doğuran koyun başına kuzu sayısı ve gebelik etkenliği değerleri sırasıyla %4.48, %86.57, %13.79, %8.96, %95.53, 0.96, 1.10 ve 7.63 kg olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Hakkari, Döl verimi özellikleri, Karakaş, Koyun

Some Reproductive Traits of Karakaş Ewes in Hakkari

This study was carried out on 67 Karakaş ewes and 64 lambs obtained from February and March 2003 in the arable eld of Demirtaş village of Yağmurlu, Hakkari. In this study, reproductive traits of Karakaş ewes were investigated. The averages of reproductive traits such as sterility, fertility, twining, abortion and pregnancy rate, fecundity, litter size and gestation ef ciency were 4.48%, 86.57%, 13.79%, 8.96%, 95.53%, 0.96, 1.10 and 7.63 kg respectively.

Keywords:

Hakkari, Reproductive traits, Karakaş, Ewes,

PDF

___

Altınel, A., Evrim, M., Deligözoğlu, F., Özcan, M., Güneş, H., 1994. Kıvırcık, Sakız ve Alman Siyah Başlı Koyun Irkları Arasında Yapılacak Melezleme Yoluyla Döl ve Et Verim Özelliklerinin Geliştirilmesi. I. Kıvırcık Koyunlarında Döl Verimi, Sakız x Kıvırcık (F1) Kuzularda Yaşama Gücü ve Büyüme Özellikle- ri. Hayvancılık Araştırma Dergisi, 4 (1): 29-33.
Aygün, T., Karaca, O., 1996. Karakaş Koyunlarında Kimi Döl Ve- rim Özellikleri ve Tekrarlanma Derecesi Tahminleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6 (4): 177-189.
Berksan, F., 1995. Türkiye’de Et Koyunculuğu ve Islahı Çalışma- ları. Türkiye Hayvancılığının Yapısal ve Ekonomik Sorunları Sempozyumu. 27-29 Eylül 1995, İzmir: 123-129.
Bingöl, M., 1998. Norduz Koyunlarının Döl ve Süt Verimleri ile Büyüme-Gelişme ve Dış yapı Özellikleri (doktora tezi, basıl- mamış). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Van.
Çivi, A., 1999. Karakaş ve Norduz Kuzularında Yapağı Verim Özel- likleri. (doktora tezi, basılmamış) Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Ana Bilim Dalı. Van.
Eliçin, A., Cengiz, F., Ertuğrul, M., 1986. Rantabl Koyun Yetiştiri- ciliğinde Yeni Yetiştirme Teknikleri. Batı Akdeniz bölgesi I. Hayvancılık Semineri. 26-28 Kasım 1986. Antalya. 86-103.
Emsen, H., Dayıoğlu, H., 1999. İvesi ve Tuj Koyunlarının Döl Ve- rim Özellikleri ve Bunlara Ait Saf ve Melez Kuzuların Büyü- me Gelişme Özellikleri. Uluslararası Hayvancılık Kongresi. 21-24 Eylül 1999. İzmir. 24-27.
Esen, F., Bozkurt, T., 2001. Akkaraman Irkı Koyunlarda Flushing ve Östrus Senkronizasyonu Uygulamasının Döl Verimi Üze- rine Etkisi. TÜBİTAK Turk J. Veterinary Animal Sciences, 25 (2001): 365-368.
Esen, F., Özbey, O., 2002. Akkaraman, Sakız x Akkaraman Melezi (F1) Koyunlarda Döl ve Süt Verim Özellikleri. Turk J. Veteri- nary Animal Sciences, 26 (2002): 503-509.
Geliyli, C., İlaslan, M., 1978. Kars İli Karacaören Köyünde Yetiş- tirilen Morkaramanların Döl, Süt ve Yapağı Verimleri. Kars Deneme İstasyonu Müdürlüğü. Yayın No: 4. Kars. 14.
Gökdal, Ö., 1998. Karakaş Koyunlarının Süt ve Döl Verimleriyle Dış Yapı ve Büyüme-Gelişme Özellikleri (doktora tezi, basıl- mamış). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Gökdal, Ö., Oto, M., Ülker, H., Temur, C., Budağ, C., 2000. Köylü Koşullarında Yetiştirilen Karakaş Koyunlarının Çeşitli Verim Özellikleri ve Vücut Ölçüleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi. 10 (1): 103-111.
Gökdal, Ö., Ülker, H., Karakuş, F., Aşkın, Y., 2005. Yetiştirici Ko- şullarında Karakaş Koyunlarının Döl Veriminin Denetlenme- si ve Elde Edilen Kuzularda Büyüme Özellikleri. TÜBİTAK Turk. J. of Veterinary and Animal Sciences, 29 (2005): 481- 489.
Karaca, O., Vanlı, Y., Kaymakçı, M., Altın, T., Kaygısız, A., 1993a. Doğu Anadolu Bölgesinde Koyun Yetiştirmenin Sosyolojik, Ekonomik ve Genetik Görünüşü. Araştırma Fonu 90. ZF. 071 No’lu Proje Kesin Raporu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van. 58
Karaca, O., Altın, T., Kaygısız, A., 1993b. Köylü İşletmelerinde Ka- rakaş Koyunlarının Kimi Döl Verim Özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 3 (1-2): 33-40.
Karaca, O., Cemal, İ., Atay, O., 1999. Ekstansif Koyunculuk İş- letmelerinde Döl ve Süt Verim Performansları Bakımından Yetiştirici Bildirimlerinden Yararlanabilme Olanakları. Ulus- lararası Hayvancılık 99 Kongresi. 21-24 Eylül 1999. İzmir. 552-557
Kaymakçı, M., 1979. Çeşitli Genetik Yapılı Koyunlarda Döl Veri- minin Arttırılması ve Doğumların Senkronizasyonu Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Yayın No: 361. İzmir. 145.
Kaymakçı, M., 1984. Türkiye’de Döl Verimini Artırma Çalışmaları. Koyun Yetiştiriciliği Semineri. 23-27 Mayıs 1983. Tahirova. 24-44.
Kaymakçı, M., Sönmez, R., Karaca, O., Özder, M., 1995. Türkiye Koyunculuk İşletmelerinin Yapısal Özellikleri ve Verilecek Yön. Türkiye Hayvancılığının Yapısal ve Ekonomik Sorunları Sempozyumu. 27-29 Eylül 1995. İzmir. 206-210.
Kaymakçı, M., Sönmez, R., 1996. İleri Koyun Yetiştiriciliği I. İz- mir. 365 .
Oğan, M. M., Deligözoğlu, F., Yavuz, H. M., Başpınar, H., Ak- gündüz, V., Çelik, İ., 1994. Karacabey Merinosu Koyunlarda Tohumlama Mevsimi ve Sıfat Öncesi Farklı Düzeyde Besle- menin Döl verimine ve Kuzu Doğum Ağırlığına Etkileri. Hay- vancılık Araştırma Dergisi, 4 (2): 855-89.
Özcan, L., 1989. Küçükbaş Hayvan Yetiştirme II (Koyun ve Yapağı Üretimi). Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Yayın No: 106. Adana. 376.
Özsoy, K. M., 1980. Merinos ve Morkaraman Irkları ile Bunların Melezlerinin Döl Verimi, Kuzu Yaşama Gücü, Büyüme Özel- likleri ve İlk Kırkım Kirli Yapağı Verimi Bakımından Karşı- laştırılması. VII. Bilim Kongresi Veterinerlik ve Havyacılık Araştırma Gurubu Tebliğleri. 29 Eylül–3 Ekim 1980, İstanbul. 491-500.
SAS., 2006. PC SAS User’s: Guide Statistics. SAS Inst. Cary. NC, USA.
Sönmez, R., Kaymakçı, M., Aşkın, Y., Cengiz, F., 1988. Türkiye’de Koyun Islahı Stratejisine Verilecek Yön. Türkiye’de Hayvan- cılık, Genetik ve İstatistik Sempozyumu. 13-14 Ekim 1988. Ankara. 12.
Ülker, H., Alan, M., Aygün, T., Kanter, M., Kalkan, Y., 2000. Ka- rakaş Koyunlarında Ovulasyon Sayısı ile Doğan Kuzu Sayısı Arasındaki İlişki ve Bazı Döl Verim Özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 11 (1): 112-116.
Ülker, H., Gökdal, Ö., Aygün, T., Karakuş, F., 2004. Karakaş ve Norduz Koyunlarının Temel Üreme Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14 (1): 59-63.