Ahmet İLÇİM, Halil KARATAŞ, Faruk KARAHAN

Bazı Muscari Mill. (Asparagaceae) Türleri Üzerine Karşılaştırmalı Morfolojik, Anatomik ve Palinolojik Çalışmalar

Bu çalışmada, Hatay’da doğal yayılış gösteren Muscari inconstrictum Rech. fil., M. comosum L., M. babachii Eken & Koyuncu ve M. neglectum Guss. türlerinin morfolojik, anatomik ve palinolojik özellikleri incelenmiştir. Morfolojik çalışmalarda soğan, yaprak, çiçek, meyve ve tohum gibi yapıların özellikleri incelenmiştir. Tohum özellikleri incelendiğinde tohum büyüklüklerinin farklı, tohum şekillerinin M. inconstrictum’da ovat-eliptik diğer türlerde sferoidal olarak ve yüzey şekilleri entire, rugose ve ribbed olarak belirlenmiştir. Palinolojik analiz sonuçları polenlerin apartürleri sulkat, polen tipi subprolate ve oblate (basık) şekilde ve retikulat-subraretikulat ornamentasyona sahip olduğunu göstermektedir. Anatomik çalışmalarda, türlerin kök, gövde ve yapraklarından parafin yöntemiyle enine kesitler alınmıştır. Hazırlanan preparatlar ışık mikroskobu altında fotoğraflanarak anatomik özellikleri belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Muscari inconstrictum, Muscari comosum, Muscari babachii, Muscari neglectum, SEM, Turkey

Comparative morphological, anatomical and palynological studies on some Muscari Mill. species (Asparagaceae)

In this study, morphological, anatomical, palinological characteristics of naturally distrubuted Muscari inconstrictum Rech. fil., M. comosum L., M. babachii Eken & Koyuncu and M. neglectum Guss. species in Hatay Province (Turkey) have been studied. Morphological studies include to examination on characters such as bulb, leaves, flowers, fruits and seeds. The seed characters were found ovate-eliptic in M. inconstrictum and spheroidal in the others, with entire, rugose and ribbed ornamentation. Palynological analysis showed that pollen apertures were generally sulcate, subprolate and oblate in shape, and reticulate-subreticulate ornamentation. In anatomical studies, cross-sections were taken from the roots, stems and leaves of the species by paraffin method. Prepared preparations were photographed under light microscope and their anatomical features were determined.

Keywords:

Muscari inconstrictum, Muscari comosum, Muscari babachii, Muscari neglectum, SEM, Turkey,

PDF

___

Altay V, Karahan F, 2017. Ruderal Vejetasyon Üzerine Bir Ön Çalışma: Antakya (Hatay) Örneği. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi, 1 (2): 68-77.
Altay V, Karahan F, Öztürk M, Hakeem KR, Ilhan E, Erayman M, 2016. Molecular and ecological investigations on the wild populations of Glycyrrhiza L. taxa distributed in the East Mediterranean Area of Turkey. Journal of Plant Research, 129(6): 1021-1032.
Cowley J, Özhatay N, Mathew B, 1994. New species of Alliaceae and Hyacinthaceae from Turkey. Kew Bulletin, 49: 481–489.
Dalgıç G, 1990. Edirne ve Kırklareli bölgesi Hyacinthaceae familyası üzerinde sitotaksonomik araştırmalar, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilimdalı, Doktora Tezi (Basılmış).
Davis PH, Stuart DC, 1984. Muscari Mill. In: Davis, PH. (ed.): Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 8. Edinburgh University Press, Edinburgh, pp. 245-263.
Davis PH, Mill RR, Tan K, 1988. Flora of Turkey and the east Aegean islands (Supplement). Edinburg Univ. Press, Edinburgh.
Demirci S, Özhatay N, Koçyiğit M, 2013. Muscari erdalii (Asparagaceae, Scilloideae), a new species from Southern Turkey. Phytotaxa, 154: 38-46.
Doğu S, Bağcı Y, 2009. Muscari vuralii sp. nov. (Liliaceae/Hyacinthaceae) from South Anatolia, Turkey. Nordic Journal of Botany, 27: 243-246.
Eker I, 2019. Muscari fatmacereniae (Asparagaceae, Scilloideae), a new species from southern Anatolia. Phytotaxa, 397(1), 99-106.
Eker I, Koyuncu M, 2008. Muscari babachii sp. nov. (Hyacinthaceae) from South Anatolia. Nordic Journal of Botany, 26: 49–52.
Ekim T, Koyuncu M, Güner A, Erik S, Yıldız B, Vural M, 1992. Türkiye’nin ekonomik değer taşıyan geofitleri üzerinde taksonomik ve ekolojik araştırmalar. Tarım Orman ve Köy işleri Bakanlığı Genel Müdürlüğü Yayınları, 26, Ankara.
Facciola S, 1990. Cornucopia - A Source Book of Edible Plants. Kampong Publications.
Ferrauto G, Pavone P, 2016. Pollen morphology and taxonomic implications of Muscari Miller (Hyacinthaceae) species from Sicily. Plant Biosystems-An International Journal Dealing with all Aspects of Plant Biology, 150: 27-34.
Güner A, Aslan S. (eds.). 2012. Türkiye bitkileri listesi:(damarlı bitkiler). Nezahat Gökyiǧit Botanik Bahçesi Yayınları.
Güner A, Özhatay N, Ekim T, Başer KHC (eds.). 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, volume 11 (Suppl.): 167. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Güner B, Duman H, 1999. A new species of Muscari Miller (Liliaceae) from central Anatolia. Karaca Arboretum Magazine, 5: 35-40.
İlhan E, Ozgur S, Tuna GS, Eren AH, Karahan F, Tuna M, Erayman M, 2017. Nuclear Dna content variatıon among Glycyrrhiza taxons collected from east mediterranean. Fresenius Environmental Bulletin, 26 (5): 3251-3256.
Jafari A, Ejtehadi H, Taghizadeh N, Baradaran B, 2008. Karyotype and seed protein analysis of Muscari neglectum (Liliaceae/Hyacinthaceae) populations in north-east of Iran. Asian Journal of Plant Sciences, 7: 730-735.
Karahan F, Çelik O, Kayıkçı S, Altay V, 2012a. Eski Antakya evleri (Antakya-Hatay) duvarlarında yayılış gösteren vasküler bitkiler. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2): 131-134.
Karahan F, Çelik O, Kayıkçı S, Altay V, 2012b. Antakya (Hatay)'nın ayakaltı bitkileri. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2): 135-137.
Karlen T, 1987. Muscari sandrasicum (Liliaceae), a new species from Turkey. Willdenowia, 16: 375-382.
Malyer H, 1985. İç Anadolunun Liliaceae, Amaryllidaceae ve Iridaceae familyaları üzerinde taksonomik araştırmalar, TBAG-529 No’lu Proje, Eskişehir.
Özturk M, Altay V, Karahan F, 2017. Studies on Trace Elements Distributed in Glycyrrhiza Taxa in Hatay-Turkey. International Journal of Plant and Environment, 3(2): 01-07.
Pehlivan S, Özler H, 2003. Pollen morphology of some species of Muscari Miller (Liliaceae- Hyacinthaceae) from Turkey, Flora, 198: 200-210.
Pirhan AF, Yıldırım H, Altıoğlu Y, 2014. Muscari serpentinicum sp. nova (Asparagaceae): A new species from western Anatolia, Turkey. Ot Sistematik Botanik Dergisi, 21: 1-14.
Savcı G, İlçim A, Karahan F, 2018. Hatay'da yayılış gösteren bazı Geranium L. (Geraniaceae) türlerinin palinolojisi ve tohum mikromorfolojisi. Commagene Journal of Biology, 2 (2): 28-34.
Tan K, 1988. A new Muscari (Liliaceae) from Turkey. Herbertia, 44: 25–28.
Tanker N, Koyuncu M, Coşkun M, 1998. Farmasötik Botanik, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları, Ders Kitapları, No:78, Ankara.
The Plant List, 2019. http://www.theplantlist.org/browse/A/Asparagaceae.
Uysal İ, 1992. Kazdağı (B1 Balıkesir) endemik bitkileri üzerinde morfolojik ve ekolojik araştırmalar I. Allium flavum L. subsp. flavum var. minus Boiss. ve Muscari latifolium Kirk. Doğa Turkish Journal of Botany, 16: 299- 310.
Uysal T, 2002. Konya çevresinde yetişen Muscari Miller (Liliaceae) türlerinin sistematik ve moleküler yönden incelenmesi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, Yüksek Lisans Tezi (Basılmış).
Uysal T, Ertuğrul K, Dural H, Küçüködük M, 2007. Muscari turcicum (Liliaceae/Hyacinthaceae), a new species from South Anatolia. Botanical Journal of the Linnean Society, 154: 233-236.
WCSP, 2018. World Checklist of Selected Plant Families. Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. Available from: http://wcsp. science.kew.org/ (accessed 12 November 2019).
Wodehouse RP, 1935. Pollen Grains, McGraw-Hill Book Company Inc. New York and London.
Vardar Y, 1987. Botanikte Preparasyon Tekniği, Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Basımevi.
Varol Ö, Tatlı A, 2003. Çimen dağı (Kahramanmaraş)’ın floristik özellikleri. Çevre Koruma, 12: 17-28.
Varol Ö, Doğru A, Kaya E, 2004. Yılanlı dağı (Muğla)’nın florası. Ekoloji Dergisi, 13(50): 23-36.
Yıldırım H, 2015. Muscari atillae (Asparagaceae): A new species from Eastern Anatolia, Turkey. Phytotaxa, 213: 291-295.
Yıldırım H, 2016. Muscari elmasii sp. nova (Asparagagaceae): A new species from western Anatolia, Turkey. Turkish Journal of Botany, 40: 380-387.
Yıldırımlı Ş, 2010. Some new taxa, records and taxonomic treatments from Turkey. Ot Sistematik Botanik Dergisi, 17: 1–114.
Yıldırımlı Ş, Selvi B, 2002. A new species, Muscari sivrihisardaghlarensis (Liliaceae) from central Anatolia, Turkey. The Herb Journal of Systematic Botany, 9: 7-12.
Yılmaz H, 2004. Bartın kentinin çayır vejetasyonu üzerinde gözlemler. Ekoloji, 13: 26-32.