İçme Suyu Olarak Belediye Şebeke Suyunun Tüketici Tercihlerindeki Yerinin Belirlenmesi: Iğdır İli Örneği

Bu çalışmada Iğdır ilinde hanehalkının en uygun içme suyu tipini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek için Iğdır ili Merkez ilçede yaşayan 17-75 yaş aralığında 400 bireyle yüz-yüze görüşme yapılmıştır. Çalışmada tüketici ve ailesine yönelik sosyo- ekonomik ve demografik sorular ile içme ve kullanma suyu tüketimine yönelik sorular sorulmuştur. Anket sayısının belirlenmesinde ana kitle oranlarına dayalı basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile en uygun içme suyu tipinin belirlenmesinde Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) yöntemi kullanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre içme suyu olarak hanelerin %38’i şişe suyunu, %35’i arıtma cihazlı şebeke suyunu, %13’ü mahalle çeşmesi veya kaynak suyunu, %13’ü arıtma cihazı olmadan belediye şebeke suyunu, %1'i de arıtma cihazlı kaynak suyunu kullandığı belirlenmiştir. Hanehalkı için aylık ortalama su faturası 40.14 TL ve şişe su harcaması 86.42 TL’dir. Günlük kişi başına içilen su miktarı 2.27 L olup 1.03 L’si şişe sudur. Hanehalkının %32.36’sı şişe suyu, %27.56’sı arıtılmış suyu, %21.27’si çeşme ve kuyu gibi kaynak sularını ve %18.80 ise belediye şebeke suyunu fiyat, hijyen, mineral, tat ve ulaşım kriterlerine göre tercih ettikleri tespit edilmiştir. Bu çalışmanın sonuçlarının Iğdır iline içme ve kullanma suyu arz eden belediye yetkililerine ve içme suyu sağlayan arıtma cihazı ve şişe su pazarlayan firmalara yol göstereceği düşünülmektedir.

Determining the Place of Municipal Network Water as Drinking Water in Consumer Preferences: Case of Iğdır Province

In this study, it was aimed to determine the most appropriate type of drinking water for households in Iğdır province. In order to achieve this aim, 400 individuals between the ages of 17-75 living in the Central District of Iğdır province were interviewed face-to-face. In the study, socio - economic and demographic questions were asked about consumers and their families and questions about drinking and drinking water consumption. The analytical hierarchy process (AHS) method was used to determine the most appropriate type of drinking water by using simple random sampling method based on Main mass ratios in determining the number of surveys. According to the results of the study, 38% of households used bottled water, 35% used mains water with purification device, 13% used fountain or Spring Water, 13% used municipal mains water without purification device and 1% used spring water with purification device as drinking water. The average monthly water bill for households is £ 40.14 and the spend on bottled water is £ 86.42. The amount of water drank per person per day is 2.27 L and 1.03 L is bottled water. 32.36% of households preferred bottled water, 27.56% treated water, 21.27% preferred spring water such as fountains and Wells, and 18.80% preferred municipal mains water according to price, hygiene, mineral, taste and transportation criteria. It is thought that the results of this study will guide the municipal authorities that supply drinking and use water to Igdir province and the companies that market drinking water treatment equipment and bottled water.

___

  • Anonim, 2020. İllerin Belediye Şebeke Su Faturası Hesaplama Aracı. https://hesapliyor.com/su-faturasi-hesaplama. Erişim Tarihi: 17.01.2020.
  • Ateş H, Bektaş M, 2016. Ortadoğu’da Su Savaşı İhtimali. Yeni Türkiye Dergisi, 8: 392-403.
  • Biro A, 2019. Reading a water menu: Bottled water and the cultivation of taste. Journal of Consumer Culture, 19(2): 231-251.
  • Çiçek İ, Atol M, 2009.Türkiye’nin Su Potansiyelinin Belirlenmesinde Yeni Bir Yaklaşım. Coğrafi Bilimler Dergisi, 7(1): 51-64.
  • Ertürk YE, Karadaş K, Şahin K, 2014. Iğdır İlinde Tüketicilerin Tavuk Eti ve Balık Tercihlerini Belirleyen Faktörler. Tarım Ekonomisi Kongresi, 3-5.
  • Gleick P, Cooley H, Cohen, MJ, Morikawa M, Morrison J, Palaniappan M, 2011. The World's Water Vol.7: The Biennial Report on Freshwater Resources, Pacific Institute Washington DC, ABD: Island Press.
  • Green C, 2003. Handbook of Water Economics: Principles & Practice, John Wiley & Sons Ltd., Chichester.
  • Gürsoy AK, Karlı B, 2018. Iğdır İlinde Tüketicilerin Komşu Ülkelerden Gelen Gıda Ürünlerini Ayırt Edip Edememe Durumunun Satın Alma Kararlarına ve Satın Alma Davranışlarına Etkisi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(2): 267-274.
  • Hawkins G, Potter E and Race K, 2015. Plastic Water: The Social and Material Life of Bottled Water. Cambridge, MA: The MIT Press.
  • Kwong CK, Bai H. 2002. A Fuzzy AHP Approach to the Determination of Importance Weights of Customer Requirements in Quality Function Deployment. Journal of Intelligent Manufacturing, 13(5): 367-377.
  • Muluk, ÇB, Kurt B, Turak A, Türker A, Çalışkan MA, Balkız Ö, Gümrükçü S, Sarıgül G, Zeydanlı U, 2013. Türkiye’de Suyun Durumu ve Su Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar: Çevresel Perspektif. İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği - Doğa Koruma Merkezi.
  • Muslu AV, 2015. Dünyada ve Türkiye’de Suyun Fiyatlandırılması. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Uzmanlık Tezi (Basılmış).
  • Parag Y, Roberts JT, 2009. A Battle against the Bottles: Building, Claiming, and Regaining Tap-Water Trustworthiness. Society and Natural Resources, 22(7): 625-636.
  • Peterson JL, Redmon, LA, McFarland ML, 2016. Outreach Programs for Awareness of Water Resources Sustainability and Adoption of Best Management Practices. Sustainable Water Management and Technologies. Ed. Chen, D.H., Volume 1, Section 8, pp. 195-224. CRC Press, USA.
  • Saaty TL, 1980. The Analytic Hierarchy Process: Planning, Priority Setting, Resource Allocation, McGraw-Hill, New York.
  • SUDER, 2020. Şişe Su Pazarının Genel Yapısı ve 2015-2019 Rakamsal Göstergeleri. http://suder.org.tr/sektor-hakkinda/genel-yapi-ve-rakamsal-buyukluk. Erişim Tarihi: 16.01.2020.
  • TÜİK, 2019. Yaşlara ve Cinsiyete Göre İllerin Nüfus Bilgileri. Türkiye İstatistik Kurumu Web Sayfası. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr. Erişim Tarihi: 02.01.2019.
  • TÜİK, 2020. Belediye Su İstatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu Web Sayfası. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30668. Erişim Tarihi: 16.01.2020.
  • UN, 2007. Coping with Water Scarcity - Challenge of the Twenty Century World Water Day 22 March 2007. United Nations, Food and Agricultural Organization.
  • Uzundumlu AS, 2011. Erzurum İlinde İşlenmiş ve İşlenmemiş İçme Sütü Tüketim Davranışlarının İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi ABD, Doktora Tezi, Erzurum (Basılmış).
  • Uzundumlu AS, Ertek N, Kurtoğlu S, 2019b. Erzurum İlinde Tüketilen En Uygun Elma Çeşidinin Belirlenmesi. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2): 245-264.
  • Uzundumlu AS, Fakioğlu Ö, Köktürk M, 2019a. Erzurum İlinde İçme Suyu İçin Ödeme İstekliliği Üzerine Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesi IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 2019(5): 153-163.
  • Uzundumlu AS, Fakioğlu Ö, Köktürk M, Temel T, 2016. Erzurum İlinde En Uygun İçme Suyu Tercihinin Belirlenmesi. Alınteri Ziraai Bilimler Dergisi, 30(1): 1-7.
  • Yaralıoğlu K, 2001. Performans Değerlendirmede Analitik Hiyerarşi Proses, Dokuz Eylül İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1): 129-142.
  • Yılmaz S, Özdemir Ö, Orhan C, Fırat M, 2017. AHP Yöntemi ile Konut Sayaçlarında Hataya Sebep Olan Faktörlerin Önem Sıralarının Belirlenmesi. Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 4(7): 99-100.
  • Zamxaka M, Pironchev AG, Muyima NYO, 2004. Microbiological and Physico-Chemical Assessment of the Quality of Domestic Water Sources in Selected Rural Communities of the Eastern Cape Province, South Africa. WaterSA, 30: 33–340.
  • Zhang F, Guo S, Ren C, Guo P, 2018. Integrated IMO-TSP and AHP Method for Regional Water Allocation under Uncertainty. Journal of Water Resources Planning and Management, 144(6): 1-11.