Ammar IBRAHİMGİL, Lana KUDUMOVİC

Architectural Distinctiveness of the 15th Century Ottoman Tombs in Skopje: Learning from the Recent Archeological Excavation

Grave structures are architectural works reflecting the cultural accumulation, continuity and political power of societies. In addition, graveyards or necropolises and grave structures themselves, have an important contribution in shaping urban forms of cities. This article aims to evaluate the impact of crypted tombs (mezar odalı türbe), originating from the Kurgan culture of the Turks, in shaping the urban morphology of Skopje, as a Turkish city during the 15th century. Crypted tombs, which are very few in the Balkan geography, are a type of tombs mostly built during the Seljuk and Early Ottoman periods. The rich architectural forms and local aesthetic qualities of tombs have attracted a lot of research attention. As a result, tomb typology was defined by classifying the tombs according to the architectural peculiarities such as plan, volume shape, roofing system and applied materials. For the purpose of this paper, available sources were examined and the typology for six crypted tombs of Skopje was prepared. In addition, the archive documents describing the immediate surroundings of the tombs were examined, and the confusion of information about the tombs was clarified. After the definitions and typology of the tombs were determined, the locations of these tombs in the city of Skopje were defined, confirming the urban development approach applied since the Early Ottoman period. This paper relies on the results of Archaeological Excavation and Research Project of the Pasha Yiğit Bey Tomb, which was done under the auspices of the Şarık TARA, in Skopje, during which three crypted tombs were found beside the previously known ones. In this study, the tombs unearthed as a result of archaeological excavations are defined in the context of the 15th century Early Ottoman city structure. The crypted tombs found in Skopje are discussed for the first time in this study.

PDF

___

Aktepe, M. M. (1953). XIV. ve XV. Asırlarda Rumeli'nin Türkler Tarafından İskânına Dair. Türkiyat Mecmuası, 299-312.
Altuğ, U. (2011). Erken On Beşinci Asır Osmanlı Balkanlar’ında Tımar Sisteminin Tatbikinde Coğrafi Koşulların Tesiri. ADAM Akademi(1), 29-44.
Apak, A. (2002). Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Döneminde Bursalı Bir Vezir Ailesi: Kara Timurtaşoğulları. Marife Dini Araştırmalar, Bahar / 2(1), 181-196.
Arık, M. O. (1967). Erken Devir Anadolu Türk Mimarisinde Turbe Biçimleri. Anadolu, XI, 57-100.
Asım, S. (2004). Üsküp Tarihi ve Civarı. İstanbul: Rumeli Araştırmaları Merkezi Yayınları.
Ayverdi, E. H. (1981). Avrupa'da Osmanlı Mimari Eserleri (Vol. III). İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.
Bogoyeviç, L. K. (2011). Üsküp'te Osmanlı Mimari Eserleri. İstanbul: ENKA.
Bozdoğan, M., Çakır, H., & Özkan, S. (2006). Edirne Turbelerinin Mekânsal Analizi. Trakya University Journal of Science, 7(1), 23-31.
Curcic, S. (2010). Architecture in the Balkans. Princeton: Princeton University.
Çelebi, E. (1979). Seyahatname. (H. Šabanović, Ed.) Sarajevo, Ministerstvo za Kultura.
Çoroviç, V. (1940). Historija Bosne. Druştveni i Istoriski Spisi, CXXIX(53).
Deroko, A. (1971). Средњове, Кобни Град Скопје. Београд: Српска Академија Наука и Уметности.
Dişli, G. (2014). Muslim tombs in Crimea: a typological analysis. Journal of Architectural Conservation, 182-197.
Efendi, H. S. (1999). Tacüt-Tevarih. (İ. Parmaksızoğlu, Ed.) Ankara: KTB.
Elezoviç, G. (1933). Turski Spomenici u Skoplju. GSND(1).
Elezoviç, G. (1939). Kralj Kizi. Bratstvo(XX), 48-64.
Feilden, B. M., & Jokilehto, J. (1993). Management Guidelines for World Cultural Heritage Sites. Rome: ICCROM
Filipoviç, E. O. (2011). Grob Bosanske Princeze Katerine u Skoplju. Posebna Izdanja, II, 1-4.
Filipoviç, N. (1965). Osvrt na Polozaj Bosanskog Seljstva u Prvoj Deceniji Uspostavljanja Osmanske Vlasti u Bosni (Vol. 3). Sarajevo: Radovi Filozofskog Fakulteta u Sarajevu.
Hammer, J. v. (1979). Historija Osmanskog Carstva (Vol. I). Zagreb.
ICOMOS, (1964). International Charter For The Conservation And Restoration Of Monuments And Sites (The Venice Charter 1964), IInd International Congress of Architects and Technicians of Historic Monuments, Venice, Article 14.
ICOMOS, (1990). Charter for The Protection and Management of the Archaeological Heritage, International Committee for the Management of Archaeological Heritage (ICAHM) and 9th General Assembly, Lausanne.
İbrahimgil, A. (2018). Makedonya Üsküp'ün Tarihi Kent Dokusunun İncelenm esi ve Koruma Önerisi. Ankara: Gazi Üniversitesi Fen Bil. Enst. Mimarlık ABD.
İbrahimgil, M. Z. (2001). Makedonya'da Turbe Yapıları ve Türk Sanatındaki Yeri. In M. Kiel, N. Landman, & H. Theunissen (Ed.), Proceedings of the 11th International Congress of Turkish Art. IV, pp. 1-30. Utrecht: EJOS.
İnalcık, H. (2018). The Ottoman Empire. İstanbul: Kronik Kitap.
İnbaşı, M. (1995). Osmanlı İdaresinde Üsküb Kazâsı (1455-1569). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sos. Bil. Ens. (Doktora Tezi).
Jokilehto, J. (2011). World heritage: Observations on decisions related to cultural heritage. Journal of Cultural Heritage Management and Sustainable Development, 61-74.
Kaleşi, H., & Mehmedovski, M. (1958). Tri Vakufnami Na Kaçanikli Mehmed Paşa. Skopje.
Karamağaralı, B. (1992). Ahlat Mezar Taşları. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Kemal, Y. (2017). Çocukluğum, Gençliğim, Siyasi ve Edebi Hâtıralarım (7. baskı ed.). İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti.
Kiel, M. (2007). Niş. İslâm Anslikopedisi, pp. 147-149.
Kiprovska, M. (2004). The Military Organization of The Akincis In Ottoman Rumelia. Ankara: Bilkent University Dept. of History.
Koshenova, G. (2019). Kazakistan, Kızılorda ili Türk-İslam yapıları (10.yy.-20.yy. başı). Ankara: Gazi Üniversitesi Sos. Bil. Enst. Doktora Tezi.
Önkal, H. (1992). Osmanlı Hanedan Turbeleri (Vol. 22). Ankara: KTB.
Özcan, T. (1991). Osmanlı İmaret Sisteminin İktisadi İşleyişi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sos. Bil. Ens. (Yüksek Lisans Tezi).
Pepiç, A. (2002). Üsküp Beyi İshakoğlu İsa Beyin Osmanlı Hakimiyerinin Kosova, Sancak ve Bosna Topraklarına Girmesindeki Rol ve Önemi (1439-1469). Ankara: Ankara Üniversitesi Sos. Bil. Ens. (Yüksek Lisans Tezi).
Stefanovska, J., & Kozelj, J. (2012). Urban planning and transitional development issues: The case of Skopje, Macedonia. Urbani izziv(23).
Stojanovski, A. (1981). Novi Podataci za Skopje po Pozarot vo 1689 Godina. Skopje.
Süreyya, M. (1996). Sicil-i Osmanî. (S. A. Kayraman, & N. Akbayar, Eds.) Ankara: Tarih Vakfı.
Şabanoviç, H. (1959). Bosanski Paşaluk. Sarajevo: Naučno Društvo NR Bosne i Hercegovine.
Şkrijelj, R. (2017). Makedonya'daki Boşnakların En Eski Anıtı: Kral Kızı Turbesi. Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi, 4(10), 141-155.
Topdemir, R. (2013). Balkan Tarihi Karşısında Yahya Kemal Beyatlı'nın Şiiri. IJLET, 72-80.
Tuncer, O. C. (1986). Anadolu Kümbetleri (Vol. II). Ankara: Güven Matbaası.
Uroşeviç, A. (1961). Proslost Muratovog Turbeta na Kosovu. Glasnik Muzeja Kosova i Metohija, 1.
Uzunçarşılı, İ. H. (1982). Osmanlı Tarihi (Vol. I). Ankara: KTB.
Yetkin, S. K. (1984). İslam Ülkelerinde Sanat. İstanbul: Cem Yayınları.