Üniversite Öğrencilerinin Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Değişkenlerine Göre Shweder’in Üç Etik Kuramı Bağlamında İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin etik kodlarının kullanım sıklığının cinsiyet kimliği ve cinsel yönelim değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının saptanmasıdır. Betimsel nitelikte olan bu araştırmanın örneklemini çeşitli üniversitelerden ve bölümlerden 200 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Veriler toplanırken Walker ve Jensen (2016) tarafından geliştirilen ve Dost-Gözkân (2016) tarafından Türkçeye uyarlanan Etik Dünya Görüşü Ölçeği kullanılmıştır. İki yönlü çok değişkenli varyans analizi sonuçları; alt boyut puanlarının cinsel yönelime göre anlamlı şekilde farklılaştığını, cinsiyet kimliğine göre anlamlı şekilde farklılaşmadığını ve cinsiyet kimliği ile cinsel yönelim etkileşim etkisinin anlamsız olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Shweder, üç etik kuramı, cinsiyet, cinsel yönelim, etik

Investigation of University Students with Respect to Gender Identity and Sexual Orientation within the Context of Shweder’s Big Three Ethics

The aim of this study is to determine whether the frequency of using ethical codes of university students differs according to gender identity and sexual orientation variables. The sample of this descriptive study consists of 200 university students from various universities and departments. Ethical Worldview Scale developed by Walker and Jensen (2016) and adapted into Turkish by Dost Gözkân (2016) was used for data collection. The results of two-way multivariate analysis of variance denoted that subcategory points differed significantly with respect to sexual orientation, did not differ significantly with respect to gender identity and the interaction effect of gender identity and sexual orientation was not significant.

Keywords:

Shweder, big three ethics, gender identity, sexual orientation, ethic,

PDF

___

Ahlâk. (n.d.) In Turkish Language Association's dictionary. Retrieved from http://sozluk.gov.tr/
Bandura, A. (2001). Social cognitive theory: An agentic perspective. Annual Review of Psychology, 1-26.
Başol, G., & Altay, M. (2009). Eğitim yöneticisi ve öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 58(58), 191-216.
Bloom, P. (2011). Family, community, trolley problems, and the crisis in moral psychology. The Yale Review, 99(2), 26-43.
Cesur, S. (2018). Ahlâkın sosyal psikolojisi. İstanbul: Pales Yayınları
Çam, Z., Çavdar, D., Seydooğulları, S., & Çok, F. (2012). Ahlâk gelişimine klasik ve yeni kuramsal yaklaşımlar, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1211-1225.
Çoban, G. İ., & Türer, S. (2014). Ahlâki gelişim ve hemşirelik. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 948-958.
Dondurucu, Z. B., & Uluçay, A. P. (2015). Yeni medya ortamlarında nefret söylemi: Eşcinsellere yönelik nefret söylemi içeren videoların youtube üzerinden incelenmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(3), 875-902.
Dost-Gözkân, A. (2016). Ergenlerin Ebeveynleri ile Bilgi Paylaşma Davranışları: Bireysel ve Aileye ilişkin Faktörler ve Olumlu Gelişim. Yayımlanmamış rapor.
Fiske, A. P. (1992). Structures of social life: The four elementary forms of human relations. New York: Free Press.
Gelbal, S., & Duyan, V. (2006). Attitudes of university students toward lesbians and gay men in Turkey. Sex Roles, 55(7), 573-579.
Haviland, W. A., Prins, H. E. L., Walrath, D., & McBride, B. (2006). Kültürün özellikleri. İ.D.E. Sarıoğlu (Ed.), Kültürel antropoloji (pp.101-145). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
Haidt, J., & Hersh, M. A. (2001). Sexual morality: The cultures and reasons of liberals and conservatives. Journal of Applied Social Psychology, 31, 191-221. doi:10.1111/j.1559-1816.2001.tb02489.x
Hofstede, G. (2001). Culture's consequences: Comparing values, behaviors, institutions and organizations across nations. Sage publications.
Kohlberg, L. (2008). The development of children's orientations toward a moral order: I. Sequence in the development of moral thought. Human Development, 51(1), 8-20. (Reprint of Vita Humana 1963; 6:11-33). doi:10.1159/000112530
Lindley, L. L., Walsemann, K. M., & Carter, J. W. (2012). The association of sexual orientation measures with young adults' health-related outcomes. American journal of public health,102(6), 1177-1185. doi: 10.2105/AJPH.2011.300262
Miller, M., André, A., Ebin, J., & Bessonova, L. (2007). Bisexual health: An introduction and model practices for HIV/STI prevention programming. National Gay and Lesbian Taskforce Policy Institute.
Orta, İ. M., & Camgöz, S. M. (2018). Türkiye’de yapılan homofobi çalışmalarına genel bir bakış. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 58(1), 409-439.
Ottenheimer, M. (1996). Forbidden relatives: The American myth of cousin marriage, Chicago: University of Illinois Press.
Padilla-Walker, L. M., & Jensen, L. A. (2016). Validation of the long- and short-form of the Ethical Values Assessment (EVA): A questionnaire measuring the three ethics approach to moral psychology. International Journal of Behavioral Development, 40(2), 181–192. doi:10.1177/0165025415587534.
Parker, I. (2007). Critical psychology: What it is and what it is not. Social and personality psychology compass, 1(1), 1-15.Perales, F., & Baxter, J. (2017). Sexual identity and relationship quality in Australia and the United Kingdom. Family relations, 67(1), 55-69. doi:10.1111/fare.12293
Rozin, P., Lowery, L., Imada, S., & Haidt, J. (1999). The CAD Triad Hypothesis: A mapping between three moral emotions (contempt, anger, disgust) and three moral codes (community, divinity, autonomy). Journal of Personality and Social Psychology, 76(4), 574-586
Russell, P. S., Piazza, J., & Giner-Sorolla, R. (2013). CAD revisited: Effects of the word moral on the moral relevance of disgust (and other emotions). Social Psychological and Personality Science, 4(1), 62-68. doi:10.1177/1948550612442913.
Quinodoz, J. M. (2016). Benlik ve altbenlik. A. G. Küey (Ed.), Freud’u okumak (pp. 223-231) İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Santrock, J. W. (2012). Erken çocuklukta sosyo-duygusal gelişim. A. E. Aslan (Ed.), Yaşam boyu gelişim (13th ed.) in (pp. 241-272). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Scherer, C. R., Akers, E. G., & Kolbe, K. L. (2013). Bisexuals and the sex differences in jealousy hypothesis. Journal of Social and Personal Relationships, 30(8), 1064-1071. doi: 10.1177/0265407513481446
Shweder, R. A., Much, N. C., Mahapatra, M., & Park, L. (1997). The "big three" of morality (autonomy, community, divinity) and the "big three" explanations of suffering. A. M. Brandt & P. Rozin (Ed.), Morality and health in (pp. 119-169). Florence KY, US: Taylor and Frances/Routledge.
Stern, C., West, T. V., Jost, J. T., & Rule, N. O. (2013). The politics of gaydar: Ideological differences in the use of gendered cues in categorizing sexual orientation. Journal of Personality and Social Psychology, 104(3), 520-541. doi: 10.1037/a0031187.
Sunar, Tepe, Piyale, & Biten. (2015). Unpublished report.
Tepe, B., Piyale, Z. E., Sirin, S., & Sirin, L. R. (2016). Moral decision-making among young muslim adults on harmless taboo violations: The effects of gender, religiosity, and political affiliation. Personality and Individual Differences, 101, 243-248. doi:10.1016/j.paid.2016.06.012
Turiel, E. (2002). The culture of morality: Social development, context, and conflict. Cambridge University Press. doi:10.1017/CBO9780511613500.
Tylor, E. B. (1871). Primitive culture: Researches into the development of mythology, philosophy, religion, language, art and customs (pp.1). London: Murray.
Walker, L. J., de VriesB., & Trevelhan, S. D. (1987). Moral stages and moral orientations in real life and hypothetical dilemmas. Child Development, 58, 842-858.
Yalçınoğlu, N. (2013). Eşcinsel ve biseksüel erkeklerin psiko-sosyal sorunları ve bunları etkileyen faktörlerin incelenmesi (Unpublished specialty thesis in medicine). İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, İstanbul.