SPORLA AŞILAN TOPLUMSAL SINIRLAR: DANGAL FİLMİ ve TOPLUMSAL CİNSİYET

Cinsiyet konusundaki sosyoloji temelli tartışmalar toplumsal cinsiyet kavramı etrafında toplanmaktadır. Doğuştan sahip olduğumuz fizyolojik özellikler biyolojik cinsiyetimizi belirlerken, parçası olduğumuz toplumun bizi kadın ya da erkek olmamıza dayanarak şekillendirmesi ise toplumsal cinsiyeti oluşturmaktadır. Eğitimden, iş yaşamına, komşuluk ilişkilerinden sağlık hizmetlerine kadar uzayan pek çok alanda toplumsal cinsiyet örüntülerinin yansımaları gözlemlenmektedir. Çoğu örnekte ayrımcılığa varan uygulamalara sebebiyet veren toplumsal cinsiyete dayalı sınıflandırmalar, gündelik yaşamın beyaz perde uyarlamalarına da konu olmaktadır. Bu çalışma, toplumsal cinsiyet rollerinin sebep olduğu keskin toplumsal ayrımları bir ailenin yaşamı üzerinden anlatan ve gerçek bir hikâyeden uyarlanan DANGAL isimli Hint filmini toplumsal cinsiyet tartışmaları bağlamında ele almaktadır. İki kız kardeşin yoğun toplumsal baskıya rağmen, “erkek sporu” olarak bilinen güreş sporunda elde ettikleri başarıya giden yolda yaşadıklarını, toplumsal cinsiyet rolleri, kadın işi-erkek işi, mekân ve beden bağlamında analiz etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Toplumsal Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet Rolleri, Dangal

PDF

___

ACAR-SAVRAN, Gülnur (2011), “Kadınların Emeğini Görünür Kılmak: Marx’dan Delphy’ye Bir Ufuk Taraması”, Praksis 10, ss. 159-210.
BASOW, Susan A. (2002), Androcentrism, Judith Worell (Editör), Encyclopedia of Women and Gender Vol 1, California: Academic Press, ss. 125-135.
BERKTAY, Fatmagül (2000), Tektanrılı Dinler Karşısında Kadın: Hristiyanlıkta ve İslamiyet’te Kadının Statüsü Üzerine Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım, Metis Yayınları, İstanbul.
BUTLER, Judith (1988), “Performative Acts and Gender Constitution: An Essay in Phenomenology and Feminist Theory”, Theatre Journal. Vol. 40. pp. 519-531, http://www.jstor.org/stable/3207893, 21 Aralık 2017.
CONNELL, Robert William (1998), Toplumsal Cinsiyet ve İktidar, (Çev. Cem Soydemir), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Dangal, Yönetmen Nitesh Tiwari, Oyuncular: Amir Khan, Fatima Sana Shaikh and Sanya Malhotra, Aamir Khan Productions with UTV Motion Pictures and Walt Disney Pictures India, 2016.
DE BEAUVOİR, Simone (2010), The Second Sex, Vintage Books, New York.
GOFFMAN, Erving (2004), Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu, Metis Yayınları, İstanbul.
STEVI, Jackson ve SCOTT, Sue (2002), Gender: A Sociological Reader, Routledge, New York.
KANDİYOTİ, Deniz (2015), Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, (Çev. A. Bora, F. Sayılan, Ş. Tekeli, H. Tapınç ve F. Özbay), Metis Yayıncılık, İstanbul.
LIPS, Hilary M. (2008), Sex And Gender: An Introduction, Waveland Press, Illinois.
MARSHALL, Gordon (1999) Sosyoloji Sözlüğü. (Çev. O. Akınhay ve D. Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
REID, Pamela Trotman ve ZALK, Sue Rozenberg (2002), Academic environments: gender and ethnicity in u.s. higher education, Encyclopedia of Women and Gender, Ed. Judith Worell, California: Academic Press. ss. 29-43.