Müze Eğitiminin Gelişimi

Tüm dünyada müzecilik, nadir nesnelerin nüfuz sahibi kişiler tarafından toplanmasıyla başlamıştır.18. yüzyılda bir yüzyıl kadar devam edecek kurumsallaşma sürecinde, koleksiyonların güç ve prestij gösterisi olarak elit bir zümreye sergilenmesi söz konusudur. 19. yüzyılda Fransız Devrimi’nin getirdiği özgürlük ve eşitlik fikirleri sonucunda, 1793’te Louvre’da düzenlenen halka açık ilk sergi ile günümüzde halen gelişmekte olan müze eğitimi alanında ilk adım atılmıştır. O tarihten günümüze, müze eğitimi, yaşanan politik, ekonomik, teknolojik ve dolayısı ile toplumsal dönüşümlerin etkisi altında ve değişen pedagojik yaklaşımlarla ilişki içerisinde gelişim göstermiştir. Bu gelişim sürecinde, müze eğitim uzmanlarının yetişmesi için üniversitelerde açılan müzecilik ya da müze eğitimi bölümleri, yapılan akademik çalışmalarla zenginleşen literatür ve ulusal, uluslar arası kuruluşların belirlediği ölçütler, profesyonelleşme sürecini hızlandırmıştır. Günümüzde müze eğitimi, eleştirel yaklaşımı esas alan ve bu bağlamda, koleksiyondan önce ziyaretçiyi merkeze koyan bir yapıdadır. Müzeler bugün, eğitim programlarını oluştururken farklı hedef kitlelere yönelik, farklı uygulamaları dikkate almaktadırlar. Genel olarak tüm müzelerde birincil hedef kitle olan öğrencilerin, müzelerden doğrudan eğitimi destekleyecek dolaylı ya da yaygın bir eğitim kurumu olarak yararlandırılmaları için müze-okul işbirliğini öngören programlar hazırlanmaktadır. Bunun yanı sıra interaktif uygulamalar ve internet ortamında ulaşılabilen koleksiyonlar, müze eğitimindeki güncel seçenekler olarak değerlendirilebilir. Müze eğitiminin temel amacı, müzenin sahip olduğu nesneleri ziyaretçi ile buluşturarak deneyim yoluyla öğrenme sağlamaktır.

Anahtar Kelimeler:

Müze Eğitimi, Müzecilik, Eğitim

Development of Museum Education

Museology all over the world begins with the gathering of rare objects by influential people. In the 18th century during the process of institutionalization, the collections were exhibited to an elite class as a show of power and prestige. As a result of the ideas of freedom and equality brought by the French Revolution in the 19th century, the first public exhibition in the Louvre in 1793 took the first step in the field of museum education. From that time it has been developed under the influence of the political, economic, technological, and therefore social transformations that have taken place. During this development process, the professionalization have been accelerated by museology or museum education departments in universities, the literature enriched by the academic studies and the criteria determined by national and international institutions. Today, museum education is based on a critical approach and in this context, the visitor is in focus rather than the collection. Museums are considering different applications for different target audiences. Programs aiming at museum-school cooperation are being prepared for the students as indirect educational support. In addition, interactive applications and accessible collections on the internet can be considered as current options in museum education. The main aim of the museum education is to provide learning through experience by bringing together the objects with the audiences.

Keywords:

Museum Education, Museology, Education,

PDF

___

Abacı, O. (2003). Müze ve Eğitim. K.T. Akmehmet (Yayına Hazırlayan). Eğitim Ortamı Olarak Müzeler. İstanbul: YTÜ Yayınları, s.s. 3-16.
Adıgüzel, Ö. ve Öztürk, F. (1999). Türk Eğitim Düşüncesinde Okul Müzesinden Müze Pedagojisine Değişim. Eğitim ve Bilim. Cilt: 14 (114), s.s. 73-81.
Akmehmet, K.T. (2005). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretiminde Arkeoloji Müzelerinin Nesne Merkezli Eğitim Etkinlikleriyle Kullanılması. İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı Sanat Tarihi Programı Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Akmehmet, K.T. ve Ödekan, A. (2006). Müze Eğitiminin Tarihsel Gelişimi. İTÜ Dergisi/b Sosyal Bilimler. Cilt 3 (1), s.s.47-58.
Ata, B. (1999). İngiltere’de Piaget Ve Bruner’in Görüşlerinin İlköğretimde Tarih Öğretimine Yansıması Üzerine Bir Araştırma. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu- 15-16 Ekim 1998. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. (6, Özel Sayı) Web: http://www.acikarsiv. gazi.edu.tr/dosya/Ingiltere.pdf adresinden 27.07.2008 tarihinde alınmıştır.
Atagök, T. (1999a). Müze-Toplum İlişkisinde Eğitim. T. Atagök (Derleyen). Yeniden Müzeciliği Düşünmek. İstanbul: YTÜ Yayınları, s.s.143-146.
Atagök, T. (1999b). Yaşayan Müze Ve Eğitim. Sanat Dünyamız. (71). İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, s.s.223-227.
Atasoy, N.Y. (1997). Müzelerimizdeki Eğitime Yönelik Çalışmaların İrdelenmesi. Kuruluşunun 150’nci Yılında Türk Müzeciliği Sempozyumu III (24-26 Eylül 1996) Bildiriler. İstanbul: Askeri Müze Yayınları, s.s.104-112.
Atasoy, S. (1997). Yeni Müzecilik Anlayışı: Eğiten-Bilgi Veren Müze. Kuruluşunun 150’nci Yılında Türk Müzeciliği Sempozyumu III Bildirileri (24-26 Eylül 1996). İstanbul: Askeri Müze Yayınları, s.s.97-99.
Atik, Ş. (1999).Müzelerin Yeniden Yapılanması Kapsamında Müze-Toplum İlişkisi, Müze-Toplum İlişkisi Bağlamında Müze Tanıtımı Ve İletişim. T. Atagök (Derleyen). Yeniden Müzeciliği Düşünmek. İstanbul: YTÜ Yayınları, s.s.155-172.
Başaran, İ.E. (1994). Eğitime Giriş. Ankara: İbrahim Ethem Başaran-Kadıoğlu Matbaası.
Buyurgan, S. ve Mercin, L. (2005). Görsel Sanatlar Eğitiminde Müze Eğitimi ve Uygulamaları. V. Özsoy (Editör). Ankara: Görsel Sanatlar Eğitimi Derneği Yayınları, 2.
Calkins, N.A. (1980). Object–Teaching: ItsPurposeandProvince, Education, Boston: Mass, p.p.165-172.
CECA, (2008). What is CECA. Web: http://ceca.icom.museum/01_cms/ details.asp?ID=1 adresinden 28.07.2008 tarihinde alınmıştır.
Chadwick, A.F. (1980). The Role of the Museum and Art Gallery in Community Education. University of Nottingham Department of Adult Education, p.p.3,7.
Duncan, C., (1995). Civilizing Rituals: Inside Public Art Museums. New York: Routledge.
Duncan, C. ve Wallach, A. (2006). Evrensel Müze. A. Artun (Editör). Müze ve Eleştirel Düşünce Tarih Sahneleri-Sanat Müzeleri II. (Çev. R. Akman, E. Soğancılar, T. Bora, E. Gen, U. Kılıç, K. Atakay). İstanbul: İletişim Yayınları, s.s.49-77.
Education in American Museums. (2008). Web: http://education.state university.com/pages/2254/Museum-an-Educational-Institution.html. adresinden 01.08.2008 tarihinde alınmıştır.
Ertürk, S. (1972). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Basımevi.
Gartenhaus, A. R. (2000). Yaratıcı Düşünme ve Müzeler. (Çev. R. Mengenci ve B. Onur). Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
Glaser J.R. (1986). USA Museums in Content, TheAmerican Museum Experience, HMSO: 7-8.
Guerriery, M. (2002). Müze: Hatıra ve Gerçeğin Sahnesi. Sabancı Üniversitesi Sabancı Müzesi: Bir Kuruluşun Öyküsü. R. Alp. (Editör). İstanbul: Sabancı Üniversitesi Sabancı Müzesi Yayını, s.s.57-117.
Hein, G. E. (1998). Learning in the Museum. London and New York: Routledge.
Hein, G. E. (2004). Museum-Scholl Bridges: A Legacy of Progressive Education, Association of Science-Tecnology Centers (ASTC) Web: http://www.astc.org/pubs/dimension/2004/jan-feb/ adresinden 23.07.2008 tarihinde alınmıştır.
Hein G. E. (2008). Museum Education. Web: http://www.lesley.edu/ faculty/ghein/downloads/MuseumEdBlackwellHein.pdf adresinden 03.08.2008 tarihinde alınmıştır.
Hooper-Greenhill E. (1992a). Museum Education Today. Working in Museum& Gallery Education 10 CareerExperiences, Leicester University Pres.
Hooper-Greenhill E. (1992b). Museum Education, Manual of Curatorship.
Hooper-Greenhill, E. (1994). Museums and Their Visitors. London: Routledge.
Hooper-Greenhill, E. (1999). Müze ve Galeri Eğitimi. B. Onur (Editör). (Çev. M. Ö. Evren ve E. G. Kapçı). Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
ICOM (2008) Development of the Museum Definition according to ICOM Statutes (1946-2001). Web: http://icom.museum/hist_def_eng.html adresinden 20.07.2008 tarihinde alınmıştır.
Iguchi, J. H. (2005). Museum Education: Part 2- Role of Museum Education.Web:http://www.glocom.org/special_topics/colloquium/20050221_iguchi_museum2/index.html. adresinden 29.07.2008 tarihinde alınmıştır.
İlhan, A.Ç. (2008). Prof. Dr. Ayşe Çakır İlhan İle Sanat Eğitimi, Müze Eğitimi Ve Yaratıcı Drama Üzerine Söyleşi-19 Temmuz 2007. Web: http://www.okuloncesi.gen.tr/prof-dr-ayse-cakir-ilhan-ile-sanat-egitimi-muze-egitimi-ve-yaratici-drama-uzerine/ adresinden 22.07.2008 tarihinde alınmıştır.
İsmayılov, N. G., (2007). Modern Sanat Müzeleri ve Toplum İlişkisi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Plastik Sanatlar Yüksek Lisans Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Kesik F. ve Bayram A. (2015). Eğitim Sisteminin Eleştirel Pedagoji Perspektifinden Bir Değerlendirmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2015; 11(3): 900-921.
Kristinsdóttir, A. (2016). Toward Sustainable Museum Education Practices: Confronting Challenges and Uncertainties. Web: https://doi.org/10.1080/09647775.2016.1250104 adresinden 20.02.2018 tarihinde alınmıştır.
Madran, B. (1999). Müze Türleri. T. Atagök. (Derleyen). Yeniden Müzeciliği Düşünmek. İstanbul: YTÜ Yayınları, s.s.3-19.
Moffat, H. (1992). Introduction, Working in Museum& Gallery Education 10 Career Experiences, LeicesterUniversity Pres, p.5.
Robertson, B. (2004).The South Kensington Museum in Context: An Alternative History. Web: http://www.le.ac.uk/ms/m&s/issue%204/ robertson.pdf adresinden 28.07.2008 tarihinde alınmıştır.
San, İ. (2001). Müze Kültürü ve Toplumsal Sorumluluk. Ankara: Müzeciler Derneği Yayınları.
Shabbar, N. (2001). Çocuklar İçin Müze Eğitimi. B. Madran (Editör). Kent, Toplum, Müze Deneyimler-Katkılar. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları, s.68-73.
Shaw, W.M.K. (2004). Osmanlı Müzeciliği Müzeler, Arkeoloji ve Tarihin Görselleştirilmesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Smithsonian. (2008). History. Web: http://www.si.edu/about/history.htm adresinden 23.07.2008 tarihinde alınmıştır.
Tanilli, S. (1996). Dünyayı Değiştiren On Yıl/ Fransız Devrimi Üstüne (1789-1799). İstanbul: Çağdaş Yayınları.