Jakob Wassermann‘In Yahudilik Kaderi: Alman- Ve Yahudi Kimliği İkileminde »Genç Viyana« Grubu‘Ndan Bir Yazar

Jakob Wassermann (1873-1934) Yahudi kökenli bir Alman yazardır. Yaşadığı zaman diliminde çok tanınan bir yazar olması sebebiyle çağın ileri gelen isimleriyle sıkı arkadaşlık bağları kurar. Bunlardan bazıları, Stefan Zweig, Arthur Schnitzler, Thomas Mann, Hugo von Hofmannsthal ve Sigmund Freud’dur. Wassermann, Arthur Schnitzler’in ısrarı nedeniyle Viyana’ya göç etmiş ve Batı Edebiyatı’nda Viyana Grubu olarak adlandırılan gruba dahil olur. Jakob Wassermann ve arkadaşları Yahudi kimlikleri nedeniyle bu zor dönemlerde Avrupa – özellikle Alman – topraklarında yaşamlarını sürdürmeye çalışır. Yahudilerin, özellikle yazarların bu dönemde kimlikleri dolayısıyla toplum içerisinde yaşamış oldukları sıkıntılardan en önemlisi kendi dinî kimlikleriyle olan çelişkili ilişkileridir. Wassermann bu bakış açısını kendi otobiyografisinde de ele alır, zira kendi hayatının en sorunlu kısmının Yahudi kimliği ile alakalı olduğunu belirtir. Wassermann’daki diğer bir sorun, Alman kimliğini de taşımasıdır. Hayatı boyunca iki kimliği birleştirmeye çalışsa da bu pek mümkün olmaz. Wassermann’ın dünyaya ve insanlara bakış açısı Yahudi olmayan diğer yazarlardan farklıdır. Bu sebeplerden ötürü makalede hedeflenen, Jakob Wassermann’ın Yahudilik ve Alman ırkıyla alakalı bakış açısını ve fikirlerini ortaya koymaktır. Bunun için yazarın farklı yazıları, mektupları, kurgusal olmayan makaleleri ve otobiyografisi incelenerek yazarın kendi iç dünyası yansıtılmaya çalışılır ve yazarın hangi ırka daha yakın hissettiği irdelenir. Bu makalenin sonunda hedeflenen az tanınan yazar Jakob Wassermann hakkında genel bilgi aktarmanın yanı sıra, yazarın Yahudi kimliğine yönelik detaylı bilgi verilmesidir.

Anahtar Kelimeler:

Jakob Wassermann, Yahudi kimliği, Alman kimliği, Viyana Grubu, Diaspor

Jakob Wassermann, The Jew Of The Determinaton. A Writer Of The Group »Young Vienna« Between The Poles Jewish And German Identity

Jakob Wassermann was a German writer and a novelist of Jewish origin. Contemporary to famous writers such as Stefan Zweig, Arthur Schnitzler, Thomas Mann, Hugo von Hofmannsthal and Sigmund Freud, he managed to live among Jewish people on German ground. In Wassermann’s life, the most problematic fact was perhaps the case of his Jewish origin and the German society in which he grew up. Wassermann’s general idea, the conception of mankind and his worldview differs from views of many other authors, especially without a Jewish origin. The aim of this paper is to show and understand Jakob Wassermann’s avowal to Judaism and/or his thoughts about being a German. Thus, different essays, non-fictional texts, his autobiography and different speeches of Wassermann have been analysed and shown – mostly chronologically – in this paper.

Keywords:

Jakob Wassermann, Jewish Identity, German Identity, Vienna Group, Diaspora,

PDF

___

Abret, Helga (1993). Albert Langen. Ein europäischer Verleger. Langen: Müller.
Eckart, Otto (2006). Moses – Geschichte und Legende. München: C.H. Beck.
Freud, Sigmund (2006). Der Mann Moses und die monotheistische Religion. (14. Aufl.). Frankfurt am Main: Fischer.
Noth, Martin (1956). Geschichte Israels, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.
Spiel, Hilde (1984). Geleitwort. In: Dierk Rodewald (Hrsg.). Jakob Wassermann. Deutscher und Jude. Reden und Schriften 1904-1933. Heidelberg: Lambert Schneider.
Mann, Thomas (u.a.) (1931). Brief von Hedwig Fischer, Thomas Mann, Jakob Wassermann, Katia Mann, Samuel Fischer, Marta Karlweis-Wassermann, Hermann Hesse, Nino Hesse und Hans Ramenau (Filmagent) an Gerhart Hauptmann. St. Moritz [Kurhaus Chantarella]. In: Kalliope 1754088 (http://kalliope-verbund.info/de/ead?ead.id=DE-611HS-1754088). Staatsbibliothek zu Berlin – Preußischer Kulturbesitz.
Wassermann, Jakob (1984). Der Jude der Bestimmung. Ein Brief. In: Dierk Rodewald (Hrsg.). Jakob Wassermann. Deutscher und Jude. Reden und Schriften 1904-1933. Heidelberg: Lambert Schneider.
Wassermann, Jakob (1984). Die psychologische Situation des Judentums. In: Dierk Rodewald (Hrsg.). Jakob Wassermann. Deutscher und Jude. Reden und Schriften 1904-1933. Heidelberg: Lambert Schneider.
Wassermann, Jakob (1984). Mein Weg als Deutscher und Jude. In: Dierk Rodewald (Hrsg.). Jakob Wassermann. Deutscher und Jude. Reden und Schriften 1904-1933. Heidelberg: Lambert Schneider.
Wassermann, Jakob (1984). Der Jude als Orientale. In: Dierk Rodewald (Hrsg.). Jakob Wassermann. Deutscher und Jude. Reden und Schriften 1904-1933. Heidelberg: Lambert Schneider.
Wassermann, Jakob (1984). Das Los der Juden. In: Dierk Rodewald (Hrsg.). Jakob Wassermann. Deutscher und Jude. Reden und Schriften 1904-1933. Heidelberg: Lambert Schneider.
Zenger, Erich (1999). Exodusüberlieferung, Theologische Aspekte. In: Religion in Geschichte und Gegenwart. Band 2, 4., völlig neu bearbeitete Auflage. Tübingen: Mohr Siebeck, Spalte 1826–1827.