Mısır üniversitelerinde Türkoloji çalışmaları

Mısır üniversitelerinde Türkoloji ile ilgili çalışmalar, genel anlamda Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalları bünyesinde yürütülmektedir. Muhtevaları göz önünde bulundurulduğunda, çalışmaların dil ve edebiyatla sınırlı olmadıkları; Türk tarihi, folkloru, sanatı hatta siyasetinin, bu bölümlerde görev yapan Mısırlı akademisyenlerin üzerinde çalıştıkları ilgi alanları olduğu görülmektedir. Bu makalede Mısır üniversiteleri Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dallarındaki öğretim faaliyetleri ve ders içerikleri hakkındaki bilgilerin yanında, bu bölümlerde yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin bir listesi verilmiştir. İlgili anabilim dallarında görev yapan öğretim elemanlarının Türkoloji’ye dâir kitap, makale, çeviri vb. çalışmalarının listesi bağlı oldukları üniversitelere göre ayrı ayrı sunulmuştur. Yapılan çalışmaların, şahıs, muhteva ve dönem itibariyle değerlendirmesi sonuç kısmında yer almıştır.

Turkish studies in Egyptian universities

Turkish studies in Egyptian universities have been generally carried on in the Departments of Turkish Language and Literature. Considering their contents, one can say that these studies are not confined to Turkish language and literature, extending to Turkish history, Turkish folklore, Turkish arts and even Turkish politics. In this article, I will describe the teaching activities as well as the curricula and syllabuses in these departments and give a list of the masters and doctoral theses prepared there. The studies of the scholars working in these departments shall be listed according to their institutions. In the end, I will assess these studies in terms of their authors, contents, and periods.

___

  • Akkuş, Mehmet, “Kahire’deki Osmanlı Dönemi Eserlerinde Türkçe Manzum Kitâbeler”, Vakıflar Dergisi, Ankara 1991, sayı: XXXII, ss. 383‐419.
  • Akkuş, Mehmet, “Prof. Dr. Hüseyin Mucîb Mısrî ve Vesîletü’n‐Necât’ın Arapça Tercümesi”, Süleyman Çelebi ve Mevlid (Yazılışı, Yayılışı ve Etkileri), Osmangazi Belediyesi Yayınları, Bursa 2007, ss. 396‐405.
  • Bedîa Muhammed Abdül’âl, Dîvânu’ş‐Şâiri’t‐Türkî el‐Ustûre Yûnus Emre, ed‐Dâru’s‐Sakâfiyye li’n‐ Neşr, Kahire 2008.
  • Dirâsât fi’l‐Edeb ve’t‐Târîhi’t‐Türkiyyi’l‐Mısrî (Mısır‐Türk Tarihi ile Edebiyatı Üzerine İnceleme ve Araştırmalar Semineri), Dârü’l‐Fikri’l‐Arabî, Kahire 1989.
  • Ebu’l‐Fütûh Rıdvân, Târîhu Matbaat Bulak, el‐Matbaatü’l‐Emîriyye, Kahire 1953.
  • Ersoy, Mehmed Akif, Safahat, haz.: M. Ertuğrul Düzdağ, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2009.
  • İhsanoğlu, Ekmeleddin, Mısır’da Türkler ve Kültürel Mirasları, IRCICA, İstanbul 2006.
  • Muhammed Ebü’l‐Amayim, Âsâru’l‐Kâhireti’l‐İslâmiyye fi’l‐Asri’l‐Osmânî, edit.: E. İhsanoğlu, IRCICA, İstanbul 2003.
  • Mısır Milli Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Katalogu, The General Egyptian Book Organization, (I‐V), Kahire 1987‐1997.
  • Nebîle İshâk Muhammed İbrâhîm, el‐İtticâhu’l‐İslâmî fî‐edebi’d‐Doktor Huseyn Mucîb el‐Mısrî, Câmiatü’d‐Dirâsâti’l‐Ulyâ, Karaçi 1423/2002.
  • Özbek, Süleyman, “Kahire Üniversitesi Edebiyat ve Dâr el‐Ulûm Fakültelerinde Türkoloji Sahasında Yapılmış Master‐Doktora Tezleri”, Tarih Araştırmaları Dergisi, Ankara 1991, c. XV, sayı: 26, ss. 359‐380.
  • Parlatır, İsmail, “Kahire, Ayn Şems Üniversitesinde Türkoloji Çalışmaları”, Türk Dili, Temmuz 2002, c. LXXXIV, sayı: 607, ss. 296‐299.
  • Ürün, Ahmet Kâzım, “Hüseyin Mucîb el‐Mısrî ve Türk Edebiyatına Katkısı”, Yedi İklim, , İstanbul, Mart 1993, sayı: 37.