GAZNELİLER DÖNEMİ HİNDİSTANI’NIN İLK FARS ŞAİRLERİ: EBU’L FEREC RUNÎ MESU’D SÂD-İ SALMÂN

Hintliler ve Farslar tarih boyunca farklı alanlarda ortak sahnede yer almışlardır. Hint Avrupa dil ailesinin temel kollarını oluşturan Farsça ve Hintçe İslâm öncesi ve sonrasında etkileşimlerini sürdürmüştür. Hindistan’ın Türk padişahlar tarafından yönetildiği dönemde ise birçok İranlı Hindistan’a ya göç etmiş ya da saray tarafından davet alarak hayatlarının geride kalan kısmını Hint topraklarında idame ettirmiştir. Sarayın desteklediği Farsça, İngilizlerin işgaline değin bölgede canlılığını korumuştur. Fars dili Türk ve Hintli şairler tarafından sevilmiş, alt kıtanın Hintçe ve Urducanın yanı sıra edebiyat dili olmuştur.  Bu bağlamda Farsça şiirler kaleme alan önemli şahsiyetler, çalışmamızın asıl konusunu teşkil etmektedir. Bilindiği üzere Ebu Abdullah Nükheti Gazneliler döneminin meşhur şahsiyetlerdendir. Ancak onun hayatı ve eserlerine dair günümüze çok sayıda kaynak ulaşamamıştır. Bu sebeple çalışmamız, Ebu’l Ferec Runî ve Mesu’d Sâd-i Salmân gibi önemli iki şairin hayatı ve eserlerine dair bilgilendirmeyi içermektedir.

___

  • Arts, Islamic, (2006), Encyclopædia Britannica Online 20 October.İKBAL, Husain,. (1937), The Early Persian Poets of India (AH 421-670), Patna University, Patna, India HAQ, Inamul Qausar, (2001). Abul Faraj Rūnī: Lahore Produced a Poet whom Anwari Imitated, Journal of Asian Civilizations, XXIV/2, Islamabad, KURTULUŞ, Rıza. (2008),Ebü’l-Ferec b. Mes‘ûd Rûnî, cilt: 35, sayfa: 245 Gazneliler dönemi İran şairi. http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=350245&idno2=c350170#2NOMANİ Rais Ahmad,(1998). In Fikr-o Nazar (Quartely) Aligarh Muslim University, Aligarh. Vol. 35.Aligarh, India.RYPKA, D. (1968). History of Iranian Literature J..Reidel Company, Dordrecht Holland.SIDDIQI, M. (2014) Abu'l-Faraj Runi, Encyclopedia Iranica, I/3, an updated version is available online at http://www.iranicaonline.org/ articles/abul-faraj-b-2 (accessed on 31 January)TOVFİK, Sobhani, H. (1377).Negahi Dar tarihi Edebî Farsi Der Hind Tarikh-i Edebî İntişarat-ı Debirhane-i Şu’ra-yı Gostereş-i Zeban-ı Edebiyat-ı Farsi, Tehran, İran.http://www.iranicaonline.org/articles/abul-faraj-b-2https://www.britannica.com/biography/Masud-Sad-Salman