BEŞ YILLIK KALKINMA PLANLARINDA KÜLTÜR VE KÜLTÜRÜN KORUNMASI ÜZERİNE BİR İNCELEME

1963 yılı itibariyle “Planlı Kalkınma Dönemi”ne giren Türkiye’de bu tarihten günümüze kadar on adet “Beş Yıllık Kalkınma Planı” hazırlanmıştır. Bugün 2014-2018 yıllarını kapsamakta olan “Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı” yürürlüktedir. Türkiye’nin başta ekonomik olmak üzere sosyal ve kültürel alanlar da dâhil olmak üzere beş yıllık dönemlerde gerçekleştirmeyi planladığı büyüme hedeflerini ortaya koyan beş yıllık kalkınma planları, önceki adı Devlet Planlama Teşkilatı olan şimdiki Kalkınma Bakanlığı tarafından hazırlanan politika dokümanlarıdır. Bu makalede kalkınmanın bir parçası olarak beş yıllık kalkınma planlarında yer alan “kültürel kalkınma” konusu değerlendirilecektir. Beş Yıllık Kalkınma Planlarında kültür ve kültürün korunması konusunda nasıl bir yaklaşım geliştirildiğine dair durum tespiti ve analiz bu çalışmada ele alınacaktır. Böylelikle devletin kısa vadeli kalkınma planlarında kültürün korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması konusunda gelişme, büyüme ve kalkınma hedeflerinde ne kadar yer verdiği tespit edilecek ve geçmişten günümüze kültürün korunması anlayışına paralel olarak bir bakış açısı çizilmeye çalışılacaktır. 

___

  • BYKP 1, (1963). 1. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963- 1967), Devlet Planlama Teşkilatı. BYKP 2, (1968). 2. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968- 1972), Devlet Planlama Teşkilatı. BYKP 3, (1973). 3. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973- 1977), Devlet Planlama Teşkilatı. BYKP 4, (1979). 4. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979- 1983), Devlet Planlama Teşkilatı. BYKP 5, (1984). 5. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985- 1989), Devlet Planlama Teşkilatı. BYKP 6, (1989). 6. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990- 1994), Devlet Planlama Teşkilatı. BYKP 7, (1995). 7. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1996- 2000), Devlet Planlama Teşkilatı. BYKP 8, (2000). 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001- 2005), Devlet Planlama Teşkilatı. BYKP 9, (2006). 9. Beş Yıllık Kalkınma Planı (2007- 2013), Devlet Planlama Teşkilatı BYKP 9, (2013). 9. Beş Yıllık Kalkınma Planı (2014- 2018), Kalkınma Bakanlığı. CONNERTON, Paul (2014). Modernite Nasıl Unutturur?,İstanbul: Sel Yayıncılık. İSMEP (2014). İSMEP Rehber Kitaplar, “Kültürel Mirasın Korunması, İstanbul Proje ve Koordinasyon Birimi Yayınları, İstanbul. (https://www.ipkb.gov.tr/assets/data/files/ISMEP6_KültürelMirasınKorunması.pdf) KONGAR, Emre (1998). Kalkınma ve Gelişme Stratejilerinde Kültür Politikalarının Yeri: Türkiye Örneği, Kültür Girişimi Kültür Politikaları Sempozyumu, Eylül, İstanbul. OĞUZ, Öcal (2009). Somut Olmayan Kültürel Miras Nedir?, Ankara: Geleneksel Yayıncılık. OĞUZ, Öcal (2010). “Araştırmaların Tarihi”, Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Ankara: Akçağ Yayınevi. ÖZDEMİR, Volkan (2014). Türkiye’de Planlı Kalkınma Deneyimleri, Marmara Üniversitesi (https://dumludag.files.wordpress.com/2013/09/ozdemir_planlama.pdf) ÖZÜNEL, Evrim Ölçer (2013). ‘‘Yeni Miras’’lar ve Uluslararası Sözleşmelerde Sürdürülebilir Kalkınma Stratejileri”, Millî Folklor Dergisi, Yıl 25, Sayı 100. RİTZER, George (2011). Küresel Dünya, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. SOYAK, Alkan (2003). Türkiye’de İktisadi Planlama: DPT’ye İhtiyaç Var mı?, Doğuş Üniversitesi Dergisi 4 (2). TIRAŞ, H. Hayrettin (2012). “Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre: Teorik Bir İnceleme”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 2, Sayı 2. UYGUR, Nermi (2013). Kültür Kuramı, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları. YAVİLİOĞLU, Cengiz (2002). Kalkınmanın Anlambilimsel Tarihi ve Kavramsal Kökenleri, Cumhuriyet Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 3, Sayı 1. YENİ, Onur (2014). “Sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilir Kalkınma: Bir Yazın Taraması”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16 (3), s. 181- 208.