Bir sistemin devamlılığı hedeflenenmaksat yönünde işlerliğinin sağlanmasına bağlıdır. Maksat kavranırken söz konusu edilenin bir “sistem” olduğu hatırda tutulmalıdır. Menşei itibariyle ilâhî olan ancak beşerî çabayla üretilip geliştirilen bir sistemin devamlılığını sağlamak ayrıca gayret gerektirir. Bu sebeple ictihad, ilahi maksadı arayıp insanî maslahata uyarlayan ve süreçte çizilmiş yol haritasından sapmaması gerektiğini bilen yoğun bir çabadır. Farklı ictihat anlayışları, lâfız-mana yönünden farklı dengeleri olmakla beraber, yüzyıllar boyunca İslâm hukukçuları bu faaliyetleri yürütmüş ve zengin bir literatürün mirasçısı olmuşlardır. Makâsıd literatürü ilgili sistemin maksat, maslahat ve yürütülen bu faaliyetler açısından bütüncül bir okumaya tabi tutulmasıyla oluşmuştur. 20. yüzyıldan itibaren makasıd konusuna yaklaşımın farklılaştığı ve arttığı görülmektedir.