ÇOCUKLARDA ÜSTÜN ZEKÂNIN YORDAYICI OLARAK EBEVEYN TUTUMLARI

Bu araştırmada üstün zekalı çocuğa sahip ailelerin sergiledikleri ebeveyn tutumları ile çocuklarının zeka düzeyi arasındaki ilişki incelenmektedir. Araştırma, 2011-2012 eğitim öğretim yılında 6 yaş grubunda olan 87 üstün zekalı çocuk ve ailesi ile gerçekleştirilmiştir. Çocukların zeka düzeylerinin belirlenmesinde Stanford-Binet Zeka testi, aile tutumlarının belirlenmesinde ise Demir (2007) tarafından geliştirilip standardize edilmiş Ebeveyn Tutumları Ölçeği kullanılmıştır. Uygulanan ölçeğin alt boyutları (demokratik, otoriter, aşırı korumacı, izin verici) doğrultusunda ailelerin çocuk yetiştirme tutumlarıyla çocuklarının üstün zeka düzeyleri arasındaki ilişkinin araştırılmasında Pearson Çarpım Momentler Korelasyon Katsayısı tekniği, ilgili değişkenler arasındaki yordama işlemleri için regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarında ebeveynlerin tutumları çocuklarının zekası ile yakından ilişkili bulunmuş, yapılan regresyon analizinde üstün zekanın en güçlü yordayıcısı olarak “aşırı korumacı ebeveyn tutumu” tespit edilmiştir. Üstün zekalı çocuk (6 yaşında) sahibi olan ebeveynler, demokratik ve koruyucu tutumu benimserken izin verici ve otoriter tutumdan uzak durmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler:

Ebeveyn tutumları, Üstün zekâ, Ebeveyn desteği

-

In this study, families with gifted children exhibit examines the relationship between parental attitudes and children’s level of intelligence. 2011-2012 academic research in the age group of 6 was carried out with the 87 gifted children and their families. Stanford-Binet intelligence test to determine the level of intelligence of children, family attitudes in the determination of Demir (2007) developed and standardized by the Parental Attitudes Scale. Child-rearing attitudes of the children of families in sub-dimensions of the scale is applied in accordance with the investigation of the effect of high levels of intelligence, Pearson Product Moment Correlation Coefficient technique of regression analysis between variables in a procedure performed by operations. Research results found closely associated with parents’ attitudes towards children’s intelligence, giftedness as themost powerful predictor of the attitude of overprotective parents have been identified.

Keywords:

Parental Attitudes, gifted childre, Parental support.,

PDF

___

Abacı, R. (1986). “Demokratik”, “Otoriter” ve “İlgisiz” olarak Algılanan Ana-Baba Tutumlarının Çocuğun Kaygı (anxiety) Düzeyi ile İlişkisi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. S.55. Ankara Üniversitesi Soysal Bilimler Enstitüsü.
Baumrind, D. (1966). Effects of Authoritative Parental Control on Child Behavior, Child Development, 37(4), 887-907.
Bekman, S. (1998). Eşit fırsat: Anne Çocuk Eğitim Programı’nın Değerlendirilmesi. İstanbul: Anne Çocuk Eğitim Vakfı Yayınları
Bloom, B. S., & Sosniak, L. A. (1981). Talent development vs. schooling. Educational Leadership, 39, 86-94.
Campbell, J. R., & Vema, M. A. (2007). Effective parental influence: Academic home climate.
Chan, D. (2005). “Adjustment Problem, Self Efficacy, And Psychological Distress Among Chinese Gifted Students İn Hong Kong.” Roeper review, 28, 203 210. Colangelo, N. & Assouline, S. G., (1993). “Families Of Gifted Children: A Research Agenda. Quest, 4, 1-4.
Cornell, D.G. (1983). Gifted children: The impact of positive labeling on the system. American Journal of Orthopsychiatry, 53(2), 322-335.
Davaslıgil, U. (1990). Üstün Olma Niteliğini Kazanma. Eğitim ve Bilim Dergisi, (82), 62Demir, E.,K, Şendil, G. (2008). Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ) Türk Psikoloji Yazıları: 11 (21), 15-25.
Duncan, P. (1971). “ Parantel Attitudes and interactions in Delinquency” chil8d Development 42.1751.1765.
Dwairy M. (2004). Parenting styles and mental health of Arab gifted adolescents. Gifted Child Q; 48:275286
Freeman, J. (2000). ‘Families, the essential context for gifts and talents’, (pp. 573-585) in K.A. Heller, F.J. Monks, R. Sternberg & R. Subotnik, International Handbook of Research and Development of Giftedness and Talent. Oxford: Pergamon Press. Kitabevi.
Freeman, J. (2000).‘Families, the essential context for gifts and talents’, (pp. 573-585). Geçten, E (1993). Çağdaş Yaşam ve Normal Dışı Davranışlar, Remzi Kitabevi, 7. Basım, Ankara.
Herrmann, A., Nevo, B., (2011). Gifted Education İn German-Speaking Countries. Gifted And Talented International, 26(1&2), 47-62
İnceoğlu, D., Erkman, F., Aytar, G.( 1986). Yurt Dışından Kesin Dönüş Yapan AnaBabaların Aile Yaşamı ve Çocuk Yetiştirme Tutumu Açısından Türkiye’deki Ana-Babalarla Karşılaştırılması. Ulusal Psikiyatri ve Nöroloji Kongresi, cilt: Sayı:73-85-s.117-119, Kağıtçıbaşı, Ç., Bekman, S., Kuşçul, H., Özkök, Ü.S., Sucuka, N., (1995). Zihinsel Eğitim Programı. Anne Çocuk Eğitim Vakfı Yayınları, İstanbul.
Klein, B. S., (2006). Raising Gifted Kids: Everything You Need To Know To Help Your Exceptional Child Thrive. New York: Amacom.
Kulaksızoğlu, A. (1985). Ergen-Aile Çatışmaları İle Annelerin Tutumları Arasındaki
İlişki Ve Ergenin Problemleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi. Kuzgun, Y. (1972). Ana-Baba Tutumlarının Kendini Gerçekleştirme Düzeyine Etkisi Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara. Hacettepe Üniversitesi. Eğitim Enstitüsü..
Kuzgun, Y. (1991). Ana baba tutumlarının bireyin kendini gerçekleştirme düzeyine etkisi, Aile Yazıları. Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları.
M. Can Yaşar. Aral, N. ve A. Kandır (2003). Okul Öncesi Eğitim. İstanbul: Ya-Pa Yayınları
Maccoby, E.E. (2002). Gender And Group Process: A developmental perspective. Current Directions in in Psychological Science, 11, 54-58.
Medinnus, G.R. & Johnson, R.C. (1962). Child Psychology and Development, NewYork; John Wiley and Sons.
Moon, S. M., (2004). Social Emotial Issues underachievment and Counciling of Gifted and Talent Students. California: Corwin Press
Morawska, A. & Sanders, M.R., (2008). Parenting Gifted And Talented Children: Zealand Journal Of Psychiatry, 42, 819-827.
Myers, R., (1990). “Erken Çocukluk Gelişim ve Eğitiminde Farklı Modeller” Erken Çocukluk Eğitiminde Farklı Modeller Semineri. Editör Sevda Bekman. Eylül 10-14, İstanbul, UNICEF, s. 11-38.
Öner, N. (2006). Türkiyede Kullanılan Psikolojik Testlerden Örnekler: Bir Başvuru Kaynağı (2. baskı). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
Özkök, S., Sucuka, N., (1994). “Anne Çocuk Eğitim Programının Okulöncesi Eğitim Sistemi İçindeki Yeri.” 10.YA-PA Okulöncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri. Ankara, s. 307-312.
Poyraz, H. Dere, H. (2003). Okulöncesi Eğitiminin İlke ve Yöntemleri. Anı Yayıncılık, Ankara Eylül
Ramey, S. (2002). The Science And Art Of Parenting. J. G. Borkowski., L. S. Ramey ve M. Bristol-Power, (Ed.), Parenting And The Child’s World: Influences on academic, intellectual and social-emotional development içinde (47-71). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Reis, S. M., & McCoach, D. B.(2000). The underachievement of gifted students: What do we know and where do we go? Gifted Child Quarterly, 44, 152–170.
Rosalind, F.R. (1978). “The Effect of Self Concept Upon Adolescent Communication With Parents” Jaurnal of School Healt, (Feb) 101. 48. 100-102.
Senemoğlu, N. (2003). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Ankara: Gazi Kitabevi.
Silverman, L. K. (Ed.) (1993). Counseling the gifted & talented. Denver, Colorado:Love Publishing Company.
Sucuka, N., Özkök, Ü.S., Vardar, B., (1997). “Anne Çocuk Eğitim Programı: Uygulama ve Değerlendirme” Okulöncesi Eğitim Sempozyumu, “Okulöncesi Eğitimde Yeni Yaklaşımlar”. Yayına Hazırlayan Dr. Gelengül Haktanır. Ankara Üniversitesi Basım Evi, Ankara, s. 51-83
Symonds, P.M. (1938). A Study of Parental Acceptance and Rejection.. American Journal of ürthopsychiatry, 679-688
Upshur, C. (1991). Mothers’ And Fathers’ Ratings Of The Benefits Of Early İntervention Services. Journal of Early Intervention, 15, 345-357
Üstünoğlu, Ü., (1991). “Aile Eğitiminde Farklı Yaklaşımlar.” Aile Eğitimi. T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları, Ankara, s. 80-89.
Vu, Phu (2011). Gifted students’ profiles and their attitudes towards a gifted program: The case of Vietnam. Gifted and Talented International, 26(1&2), 81-88.
Yavuzer, H. (1994). Çocuk psikolojisi. İstanbul, Remzi Kitabevi.