Tanizaki’nin Sasameyuki ve Nadir’in Gelinlik Kız Romanlarında Görücü Usulü Evlilik ve Kadın

Bu çalışmanın amacı Modern Japon edebiyatı yazarlarından Tanizaki’nin Sasameyuki (Nazlı Kar) adlı romanı ile Türk yazınının Erken Cumhuriyet Dönemi yazarlarından Kerime Nadir’in Gelinlik Kız adlı eserinde görücü usulü evlilik ve kadının konumunu incelemektir. Aynı dönemlerde ancak farklı coğrafyalarda ve farklı kültürel bağlamlara sahip Kadın romanı olarak tanımlanabilecek bu iki eserin evlilik kurumuna yaklaşımları ve toplumun kadın karakterlere olan beklentileri bakımından benzer noktalara sahip olduğu anlaşılmaktadır. Sasameyuki’de Yukiko’nun evlendirilmesi ile Meiji dönemine hâkim olan Hane Sisteminin etkisinin sürdüğü görücü usulü evlilik anlatılırken, Gelinlik Kız’da ise Erken Cumhuriyet Döneminde liberalleşmeye çalışan Türk kadını ve o dönemdeki üst tabakanın görücü usulü evlilik uygulamaları tartışılmaktadır. Çalışmada, söz konusu romanlardaki erkek egemenliğine dayalı toplumlarda kadının teslimiyete zorlanması ve görücü usulü evlilik sorunsalına odaklanılmakta ve çalışmada karşılaştırmalı bir inceleme yöntemi benimsenmektedir. Japon edebiyatına ait bir eserin Türk edebiyatına ait bir eserle karşılaştırmalı incelenmesi ile başta Tanizaki üzerine yapılan Japon edebiyatı çalışmaları olmak üzere Türk ve Japon karşılaştırmalı edebiyat çalışmalarına da yeni bir bakış getirilmesi hedeflenmektedir

ARRANGED MARRIAGE AND WOMAN IN TANIZAKI'S MAKIOKA SISTERS AND NADIR'S BRIDAL GIRL

The aim of this study is to examine the situation of woman and the practices of arranged marriage in Tanizaki's novel The Makioka Sisters, and Kerime Nadir's the Bridal Girl, one of the early Republican period writers of Turkish literature. It is understood that these two works, which can be defined as Women's novels written in the same period, but in different cultural contexts, share similar codes in terms of their approach to the institution of marriage and the expectations of the society from female characters. While Makioka Sisters portrays the arranged marriage practices under the effect of the Household system of the Meiji period, the Bridal Girl discusses the Turkish woman who tries to liberalize in the early Republican period, and the arranged marriage practices of the upper class at that time. The study focuses on the problem of social opression of women subjected to male domination and the issues of arranged marriage practices in the novels, and to achieve this, a comparative analysis method is adopted in the study. By the comparison of both novels, this study attempts to bring a new perspective to Turkish and Japanese comparative literature studies and Japanese literature studies on Tanizaki respectively.

___

  • Alston, P. M. (1991).The learning heart: Western and native education in Ivan Turgenev's Nest of Gentry and Tanizaki Junichiro's Light Snow (Makioka Sisters). Acta Slavica Iaponica, 9, 108-115. http://hdl.handle.net/2115/8025.
  • Gürsel, A. (2016). Edebiyat üzerine. Hece Yayınları.
  • Gürsel, A. (2003). Karşılaştırmalı edebiyat bilimi. Say Yayınları.
  • Hendry, J. (1986). Marriage in changing Japan: Community and Society. C.E. Tuttle Company.
  • Gürbüz, A. (2019). Türk Romanında Görücü Usulü Evlilikler (1971-1980). BEÜ SBE Dergisi, 8(1), 67-86. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bitlissos/issue/46641/533657
  • Güven, D.Ç. (2022). Japonca’dan Türkçeye ilk karşılaştırmalı edebiyat kuramı çevirisi Derinliğin Keşfi’nde Shouyou Tsubouchi ve Souseki Natsume’nin izleri. E. Esen (Ed.), Kotodama İstanbul Academia 1, Efe Akademi Yayınları.
  • Kurt, S., K. (2015). II. Meşrutiyet dönemi Osmanlı kadın dergilerinde aile ve evlilik algısı. Belleten, 79 (286), 1073-1097. DOI: 10.37879/belleten.2015.1073
  • 宮崎, 麻子. Miyazaki, A. (2019).四人姉妹と五人姉妹を描き分ける近代文学の物語 : 『高慢と偏見』『若草物語』『細雪』における姉妹たちの多様性の限界. Osaka University Knowledge Archive, OUKA. 21-36. https://doi.org/10.18910/72719
  • Murakami, İkuko (2009). Değişim kültürü ve aile: Türk ve Japon aile yapıları üzerinde bir karşılaştırma (Tez no. 426255). [Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
  • Nadir, Kerime. (1980). Gelinlik kız. İnkılap ve Aka Kitabevleri.
  • Nadir, Kerime (1981). Romancının dünyası. İnkılap ve Aka Kitabevleri.
  • Newcomer, B. (1993) The Zephyr and Japanese Literature. Language Arts Journal of Michigan. 9(2). doi.org/10.9707/2168-149X.1593
  • Noguchi, T. (1973). "Sasameyuki to sono sekai,", Tanizaki Jun'ichiroo ron, Chuuou Kouronsha, 1973- Time in the World of Sasameyuki. T. Craig (trans.), Journal of Japanese Studies, (3)1, 1-36. https://doi.org/10.2307/132011
  • 大西, 萌木. Ōnishi, M. (2021). 谷崎潤一郎『細雪』論 : 「家」の視点から. 若手研究者フォーラム要旨集. Wakate kenkyūsha fōramu yōshi-shū, 3, 34-37. https://doi.org/10.18910/79343 大 塚 明 子. Otsuka, M. (2003). 戦 前 期の『主婦の友』 にみる「愛 」と結 婚. 文教大学女子短期大学部研究紀要.46, 1-11.
  • Rousseau M.A. ve Pichois C. (1994). Karşılaştırmalı edebiyat. M. Yazgan (Çev.). MEB Yayınları.
  • 佐藤淳一.Satō, J. (2004).「生活の定式」と美意識―谷崎潤一郎『細雪』の表現形式の分析から」.『国語と国文学』81 (7). https://cir.nii.ac.jp/crid/1520009408120416896 Suzuki M.(2010). Becoming modern women: Love and female identity in prewar japanese literature and culture. California: Stanford university press.
  • Suzuki, S. (1996). Tanizaki Jun'ichirō As Cultural Critic. Japan Review, 7, 23-32. https://www.jstor.org/stable/25790963
  • Tanizaki Jun'ichirō. (2015). Nazlı kar. E. Esen (Çev.), Can.
  • 谷崎潤一郎.Tanizaki Jun'ichirō. (2006a).『細雪』(上). (Sasameyuki 1. Cilt).新潮社.
  • 谷崎潤一郎.Tanizaki Jun'ichirō. (2006b).『細雪』(中). (Sasameyuki 2. Cilt).新潮社.
  • 谷崎潤一郎.Tanizaki Jun'ichirō. (2014). 『細雪』(下). (Sasameyuki 3. Cilt).新潮社.
  • Yaraman, A. (2001). Resmi tarihten kadın tarihine. Bağlam Yayınları.
  • 吉田 夏美谷.Yoshida, N. (2020). 崎潤一郎『細雪』論 : 雪子の〈結婚〉. 国語と国文学 / 東京大学国語国文学会 編 97 (4), 52-68. https://cir.nii.ac.jp/crid/1520853833249841280