Adnan AYAN, Hidayet TUTUN, Ömer Faruk KELEŞ, Turan YAMAN

Ukrayna’dan İthal Edilen Romanov Koyunlarında Bazı Endoparazitlerin Yaygınlığının İncelenmesi

Bu çalışmada Ukrayna’dan ithal edilen Romanov kuzularında bazı endoparazitlerin yaygınlığı araştırılmıştır. Kuzulardan toplanan dışkılara (n=156) parazitolojik muayene yöntemlerinden flotasyon, sedimentasyon ve Baerman-Wetzel yöntemleri uygulandı ve örnekler ışık mikroskobunda incelendi. Ayrıca bu sürülerden ölen kuzuların iç organları makroskobik ve mikroskobik olarak incelendi. Kuzuların 69’u (%44,23) paraziter açıdan pozitif olarak tespit edildi. Bunların 66’sı (%42,3) Dicrocoelium dentriticum yönünden, 3’ü (%1,92) Nematodirus spp yönünden pozitif bulundu. Protozoon etkenlerden ise Eimeria spp. ve Giardia spp. saptanmadı. Bu kuzuların iç organlarının patolojik incelemesinde karaciğerde yaygın olarak D. dentriticum’un erişkin formları tespit edildi. Sonuç olarak, son yıllarda ülkemize çok sayıda ithal edilen Romanov kuzularında yüksek D. dentriticum varlığından dolayı gerçekleşen ölümler ekonomik kayıplara neden olmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Dicrocoelium dendriticum, Helmint, Protozoon, Romanov koyunu

Examination of Some Endoparasites Prevalence in Romanov Sheep Imported from Ukraine

The purpose of this study was to investigate some endoparasites spread in the Romanov sheep imported from Ukraine. The flotation, sedimentation and Baerman-Wetzel techniques were used to analyze the fecal samples collected from the sheep (n=156) and the samples were examined under the light microscope. Furthermore, from this herd, the internal organs of the sheep that had died were pathologically examined on macroscopic and microscopic level. Among fecal samples examined 69 (44.23%) were found parasitically positive, 66 of these (42.3%) were found positive for Dicrocoelium dentriticum, 3 samples (1.92%) were positive for Nematodirus spp. and Eimeria spp, while Giardia spp. was not detected. The pathological examination of the internal organs of eight of these sheep revealed adult forms of D. dendriticum only in the liver. The parasitological and pathological findings of this study indicated a high incidence of D. dendriticum that causes economic losses due to cases of death, in the Romanov sheep, which has been imported to country in large numbers in recent years.

Keywords:

Dicrocoelium dendriticum, Helminth, Protozoan, Romanov sheep,

PDF

___

Adanır R, Cetin H, 2016: Antalya Belediye Mezbahası’nda (An-Et) kesilen koyunlarda karaciğer trematodlarının yaygınlığı. Mae Vet Fak Derg, 1(1), 15-20.
Akkaya H, Deniz A, Sezen A, 2006: Effect of praziquantel on Dicrocoelium dendriticum in naturally infected sheep. Med Weter, 62, 1381-1382.
Albogami BM, Kelany AHM, Abu-Zinadah OA, 2015: Prevalence of Dicrocoelium dendriticum infection in sheep at Taif Province, West Saudi Arabia. J Egypt Soc Parasitol, 45, 435-442.
Altintas N, 2008: Parasitic zoonotic diseases in Turkey. Vet Ital, 44, 633-646.
Anonym, 2017: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27704 Erişim tarihi; 25.06.2018
Arbabi M, Dalimi A, Ghafarifar F, Froozandeh Moghadam M, 2011: Prevalence and intensity of Dicrocoelium dendriticum in sheep and goats of Iran. Res J Parasitol, 10(3923), 1-8.
Balkaya İ, Terim Kapakin KA, Küçükkalem ÖF, 2009: Dicrocoelium dendriticum ile enfekte koyun karaciğerleri üzerinde parazitolojik ve patolojik incelemeler. Atatürk Üniversitesi Vet. Bil. Derg, 4(3): 169-175.
Biçek K, Değer S, 2005: Tatvan belediye mezbahasında kesilen koyun ve keçilerde karaciğer trematodlarının yaygınlığı. Yyü Vet Fak Derg, 16, 41-43.
Burgu A, Gönenç B, Sarımehmetoğlu O, 1999: Tiftik keçilerinde Skrjabinema ve diğer helmint enfeksiyonlarının yayılışı. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 46, 137-142.
Camara L, Pfister K, Aeschlimann A, 1996: Histopathological analysis of bovine livers infected by Dicrocoelium dendriticum. Vet Res, 27(1), 87-92.
Cantoray R, Aytekin H, Güçlü F, 1992: Konya yöresindeki keçilerde helmintolojik araştırmalar. Veterinarium, 3, 27-30.
Celep A, Açıcı M, Çetindağ M, Gürbüz İ, 1995: Samsun yöresi koyunlarında paraziter epidemiyolojik çalışmalar. Turkiye Parazitol Derg, 19, 290-296.
Cengiz ZT, Yılmaz H, Dülger AC, Çiçek M, 2010: Human infection with Dicrocoelium dendriticum in Turkey. Ann Saudi Med, 30, 159-161.
Çelikkol G, 1995: Parazitolojide başlıca teknik ve tanı metotları. Yüksek Lisans Tezi, Yyü Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Van.
Değer S, Biçek K, Karakuş A, 2017: Prevalence of Dicrocoelium dentriticum in sheep and goats slaughtered in Van region (Van municipality slaughterhouse). Van Vet J, 28(1), 21-24.
Eysker M, 1997: The sensitivity of the Baermann method for the diagnosis of primary Dictyocaulus viviparus infections in calves. Vet Parasitol, 69, 89-93.
Gargılı A, Tüzer E, Gülanber A, Toparlak M, Efil İ, Keleş V, Ulutaş M, 1999: Prevalance of liver fluke infections in slaughtered animals in Trakya (Tharace), Turkey. Turk J Vet Anim Sci, 23, 115-116.
Gıcık Y, Arslan MÖ, Kara M, Akça A, 2002: Kars İlinde kesilen koyunlarda karaciğer kelebeklerinin yaygınlığı. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 8, 101-102.
Güralp N, 1981: Helmintoloji, 2nd ed., Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları., Ankara.
Ing MB, Schantz PM, Turner JA, 1998: Human coenurosis in North America: case reports and review. Clin Infect Dis, 27, 519-523.
Jithendran KP, Bhat TK, 1996: Prevalance of dicrocoeliosis in sheep and goats in Himachal Pradesh, India. Vet Parasitol, 61, 265-271.
Kaplan K, Başpınar S, Özavcı H, 2014: 2008 – 2012 Yılları Arasında Elazığ’da Kesilen Hayvanlarda Karaciğer Trematodlarının Görülme Sıklığı. Fü Sağ Bil Vet Derg, 28(1), 41-43.
Kara M, Gicik Y, Sari B, Bulut H, Arslan MO, 2009: A slaughterhouse study on prevalence of some helminths of cattle and sheep in Malatya Province, Turkey. J Anim Vet Adv, 8, 2200-2205.
Karadag B, Bilici A, Doventas A, Kantarci F, Selcuk D, Dincer N, Oner YA, Erdincler DS, 2005: An unusual case of biliary obstruction caused by Dicrocoelium dentriticum. Scand. J Infect Dis, 37, 385-388.
Kırcali Sevimli F, Kozan E, Köse M, Eser M, 2006: Dışkı muayenesine göre Afyonkarahisar İli koyunlarında bulunan helmintlerin yayılışı. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 53, 137-140.
Köse M, Kozan E, Sevimli Kırcalı F, Eser M, 2007: The resistance of nematode parasites in sheep against anthelmintic drugs widely used in Western Turkey. Parasitol Res, 101, 563-7.
Luna LG, 1968: Manual of Histologic Staining Methods of the Armed Forces Institute of Pathology. 3rd ed., The Blakiston Division., McGraw-Hill Book Company., USA.
Manga-Gonzalez MY, González-Lanza C, Del-Pozo-Carnero P, 1991: Dynamics of the elimination of Dicrocoelium dendriticum (Trematoda, Digenea) eggs in the faeces of lambs and ewes in the Porma basin (León, NW Spain). Ann Parasitol Hum Comp, 66(2), 57-61.
Onar E, 1990: Efficacy of thiophanate and albendazole against natural infections of Dicrocoelium dendriticum, Fasciola hepatica, and gastro intestinal nematodes and cestodes in sheep, and gastrointestinal nematodes and cestodes in sheep. Vet Parasitol, 35, 139-145.
Otranto D, Traversa D, 2002: A review of dicrocoeliosis of ruminants including recent advances in the diagnosis and treatment. Vet Parasitol, 107, 317-335.
Otranto D, Traversa D, 2003: Dicrocoeliosis of ruminants: a little known fluke disease. Trends Parasitol, 19, 12-15.
Öncel T, 2000: Güney Marmara bölgesindeki koyunlarda helmint türlerinin yayılışı. Turkiye Parazitol Derg, 24, 414-419.
Özbel Y, Dağcı H, 1997: Giardiasisin laboratuvar tanısı. In “Giardiosis”, Ed; Özcel MA and Üner A, Türkiye Parazitoloji Derneği Yay no:14; İzmir.
Savchuk N, 1956: The distribution and control of helminthiases of farm animals in the Odessa area. In: Problemi parazitologii. Transactions of the Scientific Conference of Parasitologists of the Ukrainian SSR, 2nd, pp. 183-184.
Suarez VH, Busetti MR, 1995: The epidemiology of helminth infections of growing sheep in Argentina's Western Pampas. Int J Parasitol, 25, 489-494.
Tsotetsi AM, Mbati PA, 2003: Parasitic helminths of veterinary importance in cattle, sheep and goats on communal farms in the northeastern Free State, South Africa. J S Afr Vet Assoc, 74, 45-48.
Umur Ş, 1997: Kars yöresi koyunlarının mide-bağırsak nematodları ve mevsimsel dağılımları. Turk J Vet Anim Sci, 21, 57-65.
Umur Ş, Arslan MÖ, 1998: Kars yöresi sığır ve koyunlarında akciğer kılkurtları. Turkiye Parazitol Derg, 22, 88-92.
Umur Ş, Yukari BA, 2005: Seasonal activity of gastro-intestinal nematodes in goats in Burdur region, Turkey. Turk J Vet Anim Sci, 29, 441-448.
Wang CR, Qiu JH, Zhu XQ, Han XH, Ni HB, Zhao JP, Zhou QM, Zhang HW, Lun ZR, 2006: Survey of helminths in adult sheep in Heilongjiang Province, People's Republic of China. Vet Parasitol, 140, 378-382.
Wolff K, Hauser B, Wild P, 1984: Dicrocoeliosis in sheep: pathogenesis and liver regeneration after therapy. Berl Munch Tierarzt Woch, 97(10), 378-387.
Yener Z, Uyar A, Yaman T, Keleş ÖF, 2016: Veteriner Özel Patoloji. Birinci Baskı, Matus Basım evi, Ankara.
Yılmaz R, Özyıldız Z, Yumuşak N, 2014: Pathomorphological Findings of Coenurus cerebralis in Sheep. Harran Üniv Vet Fak Derg, 3(2), 73-77.