Fatma BOZKAYA YETKİN, Doç. Dr. Kübra CİHANGİR ÇAMUR

Arkeolojik Sit Alanlarında Yönetim Planlamasının Turizme Etkisinin Değerlendirilmesi; Şanlıurfa Örneği

Türkiye için geçmişi çok eskilere dayanmayan ve kültür ve tabiat varlıklarını koruma mevzuatına 2004 yılında yapılan değişiklikle, “yönetim alanı” ve “yönetim planı” tanımlarıyla giren “alan yönetimi planları”, alan tanımlanması, kültürel miras değerinin belirlenmesi, mevcut durum analizlerinin yapılması, alanın geleceğini etkileyecek ve korumanın devamlılığını sağlayacak politika ve hedeflerin geliştirilmesi ile uygulama ve izleme faaliyetlerini kapsamaktadır. Alan yönetimi, sit alanlarının korunmasını ve sürdürülebilirliğini sağlamak üzere ortaya konulmuş bir yönetim biçimi olmakla birlikte, özellikle insanlığın yoğun ilgisini çeken ve turistik niteliği nedeniyle daha hassaslaşan alanların korunup sürdürülmesinde büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada, yönetim planları ve kültürel turizm bağlamında kavramsal çerçeve oluşturulmuş, Şanlıurfa özelinde, Göbekli Tepe, Harran ve Balıklıgöl Arkeolojik Sit Alanı Yönetim Planları ile kültür turizmi ilişkisi incelenerek mevcut durum analizleri yapılmıştır. Nitel ve nicel analizler sonucunda saptanan sorunlara ve alanların geleceğine ilişkin çözüm önerileri sunulmaya çalışılmıştır. Saha çalışması ve alan yönetim planları konusunda uzman yetkili kişilerle yapılan derinlemesine görüşmeler sonucunda alanda yapılan yönetim planlarının olumlu etkileri belirlenmiş, eksikliklere karşı önlemler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Arkeolojik sit, Alan yönetim planı, , kültürel miras

PDF

___

Ahunbay, Z. (2018). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. İstanbul: Yem Yayınları.
(2018). Balıklıgöl Yönetim Planı.
Binan, C. (1999). Mimari Koruma Alanında Venedik Tüzüğü’nden Günümüze Düşünsel Gelişmenin Uluslararası Evrim Süreci. İstanbul: Ytü.
Çamur Cihangir, K., Cihangir, E. (2017). Turizm-Temelli Girişimciliğin Gelişiminde Yerel ve Mekansal Dinamiklerin Göreme (Nevşehir-Kapadokya) Örneğinde Analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(3).
Çamur Cihangir, K., (2018), Turizm Girişimciliğinin Yere Özgü Dinamikleri: Göl-Türkbükü (Bodrum)/Türkiye Örneği, IWACT 2018 International West Asia Congress Of Tourism Research, The Congress Book Of Full Texts-Iwact 2018-Isbn:978-605-2292-64-8 Genişletilmiş Baskı s: 473-479.
Çolak, N. İ. (2013). Alan Yönetimi ve Yönetim Planlaması Mevzuatı ve Kurumsal Yapısı. N. İ. ÇOLAK içinde, Arkeolojik Alan Yönetimi (s. 48-70). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Erder, C. (2018). Tarihi Çevre Algısı. İstanbul: Yem Yayınevi.
Erdoğanaras, F., ve Özturk, A. H., (2016). “Turizm Girişimciliği: Beypazarı ve Safranbolu Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma”, Mekan ve Planlama, s. 139-159, Gazi Üniversitesi, Elektronik Kitap. Goodwin, H.
The Getty Conservation Institute, (2000).Management Planning for Archeological Sites. Los Angeles.
Göbekli Tepe Yönetim Planı, 2017, KTVKK Arşivi, Şanlıurfa.
Gültekin Turgut, N., “Ankara Sugar Factory as a Cultural and Industrial Heritage”, İdealkent, 20 (Eylül 2016) Cilt 7, s.906-935.
Günay, Z. (2010). Neoliberal Kentleşme Dinamikleri Çerçevesinde Tarihi Çevrenin Sürdürülebilirliği; Sürdürülebilir Kentsel Koruma Modeli - Doktora Tezi,İTÜ.
Harran Yönetim Planı, 2015, (2016-2021).
Keleş, R. (2003). Kültür Mirası İnsanlığın Ortak Malıdır. (10), s. 96-100.
Keleş, R., Hamamcı, C. (1997). Çevrebilim. Ankara: İmge Kitabevi.
Tankut, G. (2005). Kültürel Ve Tarihi Mirasımızı Korumak Zorunluluk Olması Yanısıra Sorumluluktur. Planlama Dergisi, 1(31), 9-12.
Tonta, Y. (2014). Kültürel Mirasın Geleceği. Uluslararası Kültürel Mirasın vr Kültürel Bellek Kurumlarının Yönetimi Kongresi. İzmir.
Yazgan, A. (2013). Koruma ve Miras Alanlarının Turizm Amaçlı Kullanımı ve Korunması . Kentsel ve Çevresel Koruma. içinde Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.