Sayısal Arazi Modellerinin Oluşturulmasında GZK GPS Yönteminin Kullanılması

Sayısal Arazi Modeli, yeryüzünün özelliklerinin ve görünümünün gösteriminde bir çözüm yöntemidir. Sayısal Arazi Modelleri, arazi yüzeyini iki boyutlu bir fonksiyon olarak ifade eder. Sayısal Arazi Modellerinden, şehir planlaması, savunma, ulaşım, doğal afet risk yönetimleri başta olmak üzere çeşitli mühendislik çalışmalarında yararlanılır. Sayısal Arazi Modeli oluşturmak için araziye ait yükseklik bilgilerine (Sayısal Yükseklik Modeli) gerek vardır. Bu bilgiler, fotogrametri, sayısallaştırma, lazer tarama, interferometrik radar, klasik ölçmeler ve Gerçek Zamanlı Kinematik GPS yöntemleri ile sağlanabilir. Bu çalışmanın amacı, Gerçek Zamanlı Kinematik GPS yöntemiyle elde edilen verileri, klasik ölçme verileriyle karşılaştırmaktır. Bunun için her iki yöntemle elde edilen verilerden arazinin 3D koordinatları bulunarak sayısal yükseklik modelleri oluşturulmuştur. Çalışma alanında çeşitli yönlerde kesitler seçilerek 5 m aralıklarla kesit kontrolleri yapılmış ve sonuçlar karşılaştırılmıştır. Çalışma alanının kenarları ve bazı düzgün değişim göstermeyen bölümleri dışında sonuçlar birbirine oldukça yakındır. GPS ölçümüne uygun arazi yapılarında Gerçek Zamanlı Kinematik yönteminin kullanılması, öçme yöntemi doğruluğu, zaman tasarrufu ve ekonomi bakımından tavsiye edilebilir.
Anahtar Kelimeler:

SAM, GPS, GZK GPS, Kriging

Using RTK GPS Method in Creation of Digital Terrain Models

Digital Terrain Model (DTM) is a solution method in earth surface’s characteristics and appearance’s projection. DTM explain the terrain surface as a 2D function. DTMs are utilized in engineering studies like city planning, defence, transportation and natural hazard risk management. To creation a DTMs, terrain’s elevation data (Digital Elevation Model) are needed. This information is obtained by photogrammetry, digitizing, laser scanning, radar interferometry, classical survey and RTK GPS methods. In this study, RTK GPS data is compared to classical survey data. Therefore, digital elevation models are constituted from 3D coordinates of the terrains, which are obtained by each two methods. In study area, selected cross section controls are performed with 5 meter difference at various directions and the results are compared. Except the study area’s sides and the parts, which didn’t indicate smooth variation, the results are rather closer to each other. RTK method’s using is recommended for survey method straightness, time possession and economy in suitable terrain structures for GPS surveys.
Keywords:

-,

___

  • Arslanoğlu, M., Özçelik, M., 2005, “Sayısal Arazi Yükseklik Verilerinin İyileştirilmesi”, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara
  • Maraş, H. H., 1993, “Sayısal Arazi Modeli Ürünleri”, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya
  • Habib, A., 2005, “Digital Terrain Modeling”, Lecture Notes, www.geomatics.ucalgary.ca
  • Yıldız, F., 1992, “Sayısal Arazi Modelleri”, Ders Notları, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya
  • Chang, H. C., Ge, L., Rizos, C., Milne, T., 2004, “Validation of DEMs Derived from Radar interferometry, Airborne Laser Scanning and Photogrammetry by Using GPS-RTK”, IEEE International Geoscience and Remote Sensing Symposium (IGARSS) 2004, Anchorage, USA
  • Kahveci, M., Yıldız, F., 2001, “Global Konum Belirleme Sistemi”, Nobel Yayın, Ankara
  • Mekik, Ç., Arslanoğlu, M., 2003, “Gerçek Zamanlı Kinematik GPS Konumlarının Duyarlık Analizi ve Bir Örnek Uygulama”, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 9. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara
  • Sickle, J. V., 2001, “GPS for Land Surveyors”, Second Edition, TaylorFrancis, New York, USA