Mimari Belgelemede Yersel Lazer Tarama Yönteminin Uygulanması (Seyitgazi Askerlik Şubesi Örneği)
Tarih boyunca, Türkiye farklı kültürlere ve inanışlara sahip medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Bundan dolayı ülkenin birçok yerinde bu medeniyetlerden kalan kültürel mirasları görmek mümkündür. Geçmişten günümüze ışık tutan bu eserler insani veya doğal nedenlerden dolayı ya yok olmakta ya da çok büyük hasarlara uğramaktadır. Bu nadide eserlerin korunması, gerektiğinde yeniden inşa edilmesi ve gelecek nesillere aktarılması için hızlı bir şekilde belgelenmesi gerekmektedir. Geleneksel yöntemler, yavaş ve eserler hakkında sınırlı sayıda veri toplanmasına olanak verdiğinden dolayı, belgeleme çalışmalarında ileri teknolojilere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu ileri teknolojilerden birisi olan yersel lazer tarama teknolojileri kültürel mirasların hızlı, hassas ve detaylı bir şekilde ölçülmesine imkan tanımaktadır. Ayrıca bu teknolojiler kültürel mirasların 3 boyutlu (3B) modellenmesine, sayısal olarak arşivlenmesine ve belgelenmesine olanak vermektedir. Bu çalışmada; 3B yersel lazer tarama cihazı kullanılarak Eskişehir Seyitgazi ilçesinde bulunan eski askerlik şubesi olarak bilinen tarihi bir yapının 3B belgelenmesi gerçekleştirilmiştir. Bu belgeleme çalışması sonucu, elde edilen veriler bilgisayar ortamında işlenerek yapının 3B modeli, ortofoto görüntüleri, cephelerinin ve planının çizimleri üretilmiştir. Bu çalışmada amaç yersel lazer tarama yönteminin işlem adımlarının belirlenmesi ve kültürel mirasın belgelenmesinde kullanılabilirliğinin araştırılmasıdır.
Anahtar Kelimeler:
Mimari Belgeleme, Yersel Lazer Tarama, Yersel Lazer Tarayıcı, Kültürel Miras, 3B Nokta Bulutu
Application of Terrestrial Laser Scanning Method at Architectural Documentation (Case Study of Seyitgazi Military Building)
Throughout the history, Turkey has hosted several civilizations which have different cultures and beliefs. Therefore, it is possible to see cultural heritages that were inherited from these civilizations at several places in the country. These artifacts, which shed light from past to present, are destroyed or substantially damaged because of human activity and natural disasters. These precious artifacts are required to be documented as soon as possible for protection and reconstruction projects in order to transmit the artifact to future generations. Because the traditional methods are slow and having low acquisition, advanced technologies are necessary for documentation of cultural heritages. Terrestrial laser scanning technology, is one of these advanced technologies, allows measuring of cultural heritages rapidly, accurately and in detail. Also, these technologies enable users to document, digitally achieve and construct 3D model of cultural heritage. In this study; 3D documentation of a historical military building in Seyitgazi, Eskisehir was achieved by using 3D terrestrial laser scanning tool. As results of this documentation study, 3D model, ortoimages, facade and plan drawing of building was produced by the processing of obtained data in computer. The aim of this study is the specification of the processing step and the investigation of usability of Terrestrial Laser Scanning methods in the field of cultural heritage documentation.
Keywords:
-,
___
- Yakar, M., Yılmaz H.M. "Kültürel Miraslardan Tarihi Horozluhan'ın Fotogrammetrik Rölöve Çalışması ve 3 boyutlu modellenmesi", Selçuk Üniversitesi Müh. Mim. Fak. Dergisi, 2008, C.23 s.2: 25-33.
- Alanyalı, F., Çabuk, A., Deveci, A., Erfincan, F., Avdan, U., Akça, S., "Arkeoloji ve Mimari Rekonstrüksiyon Çalışmalarında Yersel Fotogrametri ve Gerçek Zamanlı Küresel Konumlandırma Sistemi Uygulaması: Patara Hurmalık Hamamı ve Palestra Kompleksi Örneği", 2007 (TÜBİTAK- SOBAG 105K049 nolu proje).
- Alshawabkeh, Y. "Integration of Laser Scanning and Photogrammetry for Heritage Documentation", Phd. Thesis in Institute for Photogrammetry, University of Stuttgart 2006.
- Ulvi, A. "Antik Tiyatroların Fotogrametrik Rölöve Planlarının Çıkarılması Üzerine Deneysel Bir Çalışma", Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fotogrammetri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
- Yastıklı, N. "Documentation of Cultural Heritage Using Digital Photogrammetry and Laser Scanning", Journal of Cultural Heritage, 2007 vol. 8 issue. (4): pages 423-427.
- Al-Khedera, S., Al-Shawabkeh, Y., Haala, N. "Developing a Documentation System for Desert Palaces in Jordan Using 3D Laser Scanning and Digital Photogrammetry", Journal of Archaeological Science 2009, vol: 36, Issue: 2 pages: 537-546.
- Gabriele, G., Danilo, G., Marco, B. "The Employment of Terrestrial Laser Scanner in Cultural Heritage Conservation: The Case Study of Vallinotto Chapel in Carignano-Italy", Applied Geomatics, 2010, vol. 2 issue. (2): pages 59-63.
- Cheng, H.M., Yen, Y.N., Chen, M.B., Yang, W.B. "A processing for digitizing historical architecture", Digital Heritage:2010, pages. 1-12.
- Lerones, P.M., Fernandez, J.L., Gil, A.M., Gomez-Garcia-Bermejo, J., Casanova, E. Z. "A Practical Approach to Making Accurate 3D Layouts of Interesting Cultural Heritage Sites Through Digital Models", Journal of Cultural Heritage, 2010 vol.11 issue. (1): pages 1-9.
- Reshetyuk, Y. "Self-Calibration and Direct Georeferencing in Terrestrial Laser Scanning", Doctoral thesis in Infrastructure, Geodesy, Royal Institute of Technology (KTH), Department of Transport and Economics Division of Geodesy, 2009.
- URL-2: T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Müdürlüğü: Taşınmaz Kültür
- Varlıkları, Türkiye Geneli Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı İstatistiği,
- http://www.kulturvarliklari.gov.tr/belge/1-42957/tescilli-yapilar.html
- URL-3: T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Müdürlüğü: Sit Alanları, Türkiye
- Geneli Sit Alanları İstatistikleri,
- http://www.kulturvarliklari.gov.tr/belge/1-43069/turkiye-genelinde-illere-gore-sit-dagilimlari.html
- URL-4: Riegl Laser Measurement Systems Rroduct LMS-390i,
- http://www.riegl.com/nc/products/terrestrial-scanning/produktdetail/product/scanner/1/
- Başlangıç: 2009
- Yayıncı: Prof.Dr. Süleyman TAŞGETİREN