EBELİK ÖĞRENCİLERİNİN DOĞUMHANE DENEYİMLERİNİN DUYGU VE DÜŞÜNCELERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Amaç: Bu çalışma ebelik öğrencilerinin doğumhane deneyimlerinin duygu ve düşünceleri üzerindeki etkisini değerlendirmek amacıyla yapıldı.Yöntem ve Gereçler: Bu çalışma tanımlayıcı olup 15-25 Nisan 2018 tarihleri arasında Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Ebelik bölümü üçüncü(n:40) ve dördüncü sınıftaki(n:30) 70 öğrenciyle yapılmıştır. Verilerin toplanmasında; Kişisel Bilgi Formu, Ebe Öğrencilerin Doğumhane Uygulamalarını ve Uygulamalarından Etkilenme Durumunu Değerlendirme Formu(DUED), Sağlık Çalışanlarının Doğumhane uygulamalarını ve Gebeyle İletişimlerinin Öğrencileri Etkileme Durumunu Değerlendirme Formu(GİÖED), Doğumhane Uygulamalarında Sağlık Çalışanlarının Öğrencilerle İletişimlerini Değerlendirme Formu(SÇÖİD) ve Doğumhanenin Fiziki Koşulları ve Öğrencileri Etkileme Durumunu Değerlendirme Formu(DFKÖED) kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler kullanıldı. Bulgular: Öğrencilerin ebelik eğitimi alma nedeninin, idealinde ve ilgi duyduğu meslek olduğu(%55.7), ebelik mesleğini sabır(%95.7), merhamet/şefkat(%92.9), yardımseverlik olarak(%84.3) tanımladığı, kendisini sabırlı(%55.7), konuşkan(%42.9), girişimci ve anlayışlı olarak(%38.6) tanıttığı saptandı. Doğumhanede yaptıkları uygulamalar ve bu uygulamalardan etkilenme durumları incelendiğinde; 37 uygulamanın 24’ünü ondan fazla yaptıkları(%32.9-%75.7), 11’ini de hiç yapmadıkları(%44.3-%92.9) saptandı.E n çok yapılan uygulamanın gebeye destek olma ve danışmanlık verme, en az yapılan uygulamanın da vakum/kiwi uygulama olduğu belirlendi. Öğrencilerin yaptıkları uygulamalarla ilgili duygu ve düşüncelerinin olumlu(%66,18) olduğu belirlendi. Sağlık Çalışanlarının doğumhane uygulamaları ve gebeyle iletişimlerinin öğrencileri etkileme durumu incelendiğinde;öğrencilerin 37 uygulamanın tamamının sağlık çalışanları tarafından uygulanmasını çok sık gördükleri(%44.3-%81.4) belirlendi.37 uygulamanın 29’nun çoğunlukla ebeler(%23-%93) tarafından 8’nin de hekimler(%56-%81) tarafından yapıldığı belirtildi .Ebelerin anneyi yatağına alma(%93) ve bebeğiyle temasını sağlama en çok, anamnez alma ve gerekli kayıtları doldurmayı(%23) en az yaptıkları saptandı. Sağlık çalışanlarının uygulamalar esnasında gebelerle olan ilişkilerinin öğrencilerin duygu ve düşüncelerinde olumlu etkisi(%74.9) olduğu saptandı. Doğumhane uygulamalarında sağlık çalışanlarının öğrencilerle iletişimleri değerlendirildiğinde; doğumhanedeki uygulamaların tamamında(%62.9-%85.7) sağlık çalışanlarının öğrencilerle iletişimlerinin öğrencinin duygu ve düşünceleri üzerinde olumlu etki yarattığı(%70.15) gebenin doğumhaneye kabulünde, plasenta çıkartmada daha yüksek(%85.7), epizyotomi öncesi lokal anestezi uygulamada daha az olumlu(%62.9) olduğu saptandı. Öğrenciler doğumhanedeki fiziki koşulların yeterli olduğunu(%58) ve duygu ve düşüncelerini olumlu etkilediğini(%51) belirtti. Sonuç: Öğrencilerin kendi yaptığı uygulamalardan, sağlık çalışanlarının gebeye yapılan uygulamalar sırasında gebeye ve kendilerine karşı davranış ve iletişim tarzlarından,  doğumhanenin fiziki koşullarından olumlu etkilendiği saptandı.

___

  • Kaynaklar1. Şahin, N., Dinç, H., Dişsiz, M. Gebelerin doğuma ilişkin korkuları ve etkileyen faktörler. Zeynep Kamil Bülteni, 2009; 40(2);57-62.
  • 2. Sharif, F., Masoumi, S. A qualitative study of nursing student experiences of clinical practice. BMC Nursing 2005; 4:6 doi:10.1186/1472-6955-4-6.
  • 3. Bodur, S., Filiz E., Çimen E., Kapçı, C. Ebelik ve hemşirelik son sınıf öğrencilerinin hasta güvenliği ve tıbbi hatalar konusundaki tutumu. Genel Tıp Derg 2012;22(2);37-42.
  • 4. Bayık, A. Ülkemizde hemşirelik eğitiminin gelişimi ve öğretime ilişkin sorunlar. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 1991; 7(3): 29-40.
  • 5. Özcan, H. Doğum stajına çıkan öğrencilerin gözüyle; okul hastane işbirliği. Med J SDU / S.D.Ü. Tıp Fak. Derg. 2014;21(3):78-83.
  • 6. Mezuniyet Öncesi Ebelik Ulusal Eğitim Çekirdek programı 2016.www.yok.gov.tr/documents/10279/30571835/ebelik.pdf (Erişim Tarihi: 26/01/2018).
  • 7. Doktorluk, Hemşirelik, Ebelik, Diş Hekimliği, Veterinerlik, Eczacılık ve Mimarlık Eğitim Programlarının Asgari Eğitim Koşullarının Belirlenmesine Dair Yönetmelik. 2 Şubat 2008 http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/02/20080202-9.htm (Erişim Tarihi: 26/01/2018)
  • 8. Şirin A., Kavak O., Ertem G. Doğumhane stajına çıkan öğrencilerin durumluk-sürekli kaygı düzeylerinin belirlenmesi, C. Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2003, 7 (1);27-32.
  • 9. Kapısız Ö., Karaca A., Süzer Özkan F., Gülen Savaş H. Hemşirelik öğrencilerinin doğum algıları. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2017; 7(3): 156-160
  • 10. Utkualp N., Ogur, P. Öğrencilerin doğum kadın hastalıkları ve hemşireliği dersi alan uygulamasına ilişkin duygu ve düşünceleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2010:3(1);54-54.
  • 11. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Atıf İndeksi, 2017: 1-360.