Türkiye'de Mobilya Sektörünün Durumu ve 2000'li Yıllardan Sonra Küreselleşme Etkisi ile Değişimi

Küreselleşme ile birlikte teknolojinin tüm dünyadaki etkisi Türkiye’de de yaygın olarak hissedilmiştir. Bu süreç dünyadaki ve Türkiye’deki mobilya tasarımlarında köklü değişimler yaratmıştır. Türkiye’de mobilyanın yaygınlaştığı Cumhuriyetin kuruluşu sonrasındaki dönemde malzeme çeşitliliğindeki azlık ve teknik yetersizliklerden dolayı özgün bir tarz oluşmamıştır. Bunun sonucunda mobilya üretim tekniği kısıtlanmış ve diğer ülkeler tasarım açısından taklit edilmiştir. Cumhuriyetin kuruluşu sonrası devletin oluşturduğu standartlar nedeniyle mobilya sektöründe kullanılan malzemeler yurtdışından getirilmiştir. Apartman dairelerine geçişler modern konut kavramını oluştururken mobilya talebini de artırmıştır. Bunun sonucunda Cumhuriyet Dönemi’nde mobilya sektörü, sosyal değişim ve teknolojik gelişmeleri takip ederek kendini yenilemeye başlamıştır. Batı mobilya ürünlerine yönelimin artması ve bu ürünlerin örnek alınması aynı zamanda özgün tasarımların oluşmasına katkıda bulunmuştur. Türkiye’de 1970’li yıllarda modern tarzda endüstriyel üretim başlamıştır. 2000’li yıllara gelindiğinde ise orta ve büyük ölçekli işletmelerin sayısı giderek artmış ve dünya ölçeğinde mobilya ihracat ve ithalatında sahip olduğu pay büyümüştür. Çalışmada, Türkiye’de mobilya tasarım ve mobilya üretiminin sahip olduğu özelliklerinin daha doğru analiz edilmesi açısından mobilya sektörünün gelişim süreci tüm yönleriyle ele alınmıştır. Bu doğrultuda mobilya tasarım sürecini etkileyen tasarım kriterleri tespit edilerek, mobilya tasarımının mevcut durumu sektörün dünya pazarındaki yerine yönelik veriler kullanılarak aktarılmaya çalışılmıştır.

___

  • Terece, Z., 1950 Sonrası Türkiye’de Modern Mobilya Tasarım ve Üretimi, Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, (2017).
  • Guggenbühl, P., Wohnen Einst and Jetz Möbel Entwurf Fertigung Vertriev Holzwirtscheaftilcheets, Yn.Nr.12, Stuttgart, (1962).
  • Devlet Planlama Teşkilatı, Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), Ağaç Ürünleri ve Mobilya Sanayii Özel İhtisas Komisyonu Raporu, (2006).
  • Durmuş, S., Türkiye’de Modern Mobilyanın Gelişimi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, (2005).
  • Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri, Mobilya Sektör Raporu 2014, Ankara, (2014).
  • Küçükerman, Ö., Sanayi-i Nefise Mektebi’nden Endüstri Tasarımına Mobilya, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri, Ankara, (2015).
  • Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri, Mobilya Sektör Raporu 2016, Ankara, (2016).
  • Nergiz, F., Minimalist Mekanların Tasarım Özellikleri ve Görsel Niteliklerinin Mimarlığın Bazı Temel Öğeleri Aracılığıyla Konut Tipolojisi Kapsamında İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, (2005).