TOPLUMSAL TABAKALAŞMA SİSTEMLERİNİN GENEL İNCELEMESİ

Her toplumsal yapı birtakım eşitsizlikleri bünyesinde barındırır. Çeşitli kaynaklardan beslenen bu eşitsizlikler, toplumsal tabakalaşmaya sebep olurlar. Toplumsal tabakalaşma, sosyal bir vakıa olduğu kadar, toplumsal istikrar ve değişim süreçlerinin, tarihsel seyri içerisinde karşılaştırmalı olarak incelenmesine aracılık eden bir sosyoloji nesnesidir. Bu çalışmada da toplumsal tabakalaşma sistemlerinin türlerinin, sosyolojik anlamlarının değerlendirilmesi, tabakalaşma türlerinin birbirleriyle olan farklılıklarının incelenip ortaya konulması amaçlanmaktadır. Bu maksat doğrultusunda, çalışmanın kapsamı, kölelik sistemi, kast sistemi, feodal zümre sistemi, toplumsal sınıf sisteminden oluşmaktadır. İlgili yerli ve yabancı literatür taranarak ilk çağdan, sanayi toplumuna kadar uzanan dönem, toplumsal tabakalaşma bağlamında değerlendirilecektir. Söz konusu çerçeveye uygun biçimde, toplumsal tabakalaşma sistemlerinden her biri, kapalılık/açıklık (katılık/esneklik) olarak nitelenen toplumsal geçirgenlik, oluşturdukları toplumsal tabakalar, içinde yer aldıkları sosyoekonomik toplum yapısı, dayanmış oldukları ideolojik/dini/sosyokültürel temel gibi noktalarda farklı karakteristik özelliklere sahip olma durumu bakımından ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Eşitsizlik, toplumsal tabakalaşma, kölelik, kast, feodalizm, toplumsal sınıf

GENERAL INSPECTION OF SOCIAL STRATIFICATION SYSTEMS

Each social structure includes certain inequalities. These inequalities derived from various sources cause social stratification. Social stratification is an object of sociology that provides a comparative analysis of the processes of social stability and change in its historical course, as well as a social phenomenon. The aim of this study is to evaluate the types of social stratification systems, their sociological meanings and to examine the differences of the stratification types. Within this purpose, the scope of the study consists of the slavery system, caste system, feudal clan system, social class system. The period ranging from the first age to the industrial society is analyzed in the context of social stratification. In accordance with that framework, each of the social stratification systems will be discussed in terms of social permeability that is defined as closeness/openness (stiffness/elasticity); the social strata they form; the socioeconomic social structure that they belong to; and status of having different characteristics at the points such as the ideological/religious/sociocultural basis, on which they are based.

Keywords:

Inequality, social stratification, slavery, caste, feudalism, social class,

PDF

___

Ağaoğulları, M.A. ve Köker, L. (2011). İmparatorluktan tanrı devletine, 7. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Aron, R. (1973). Sınıf mücadelesi – sanayi cemiyeti üzerine yeni dersler, 1. Baskı, (Çev.) Erol Güngör, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Arslantürk, Z. ve Amman, T. M. (2001). Sosyoloji – kavramlar kurumlar süreçler teoriler, 4. Baskı, İstanbul: Çamlıca Yayınları.
Barber, B. (1957). Social stratification. New York: Harcourt, Brace And Company.
Bales, K. (2007). Ending slavery: How we free today’s slaves. London: University Of California Press.
Bales, K. (2012). Disposable people: New slavery in the global economy. London: University of California Press.
Beneton, P. (1991). Toplumsal sınıflar, (Çev.) Hüsnü Dilli, İstanbul: İletişim Yayınları.
Bloch, M. (1998). Feodal toplum, (Çev.) Mehmet Ali Kılıçbay, Ankara: Opus Yayınları.
Bottero, W. (2005). Stratification / Social division and inequality. London: Taylor & Francis E-Library.
Bottomore, T. B. (2000). Toplumbilim, (Çev.) Ünsal Oskay, İstanbul: Der Yayınları.
Chipea, F. ve Miclea, R. (2011). Theoretical premises in the sociological approach of social stratification, http://socioumane.ro/blog/-analesocioumane/files/2011/04/chipea-miclea.pdf adresinden 19.12.2018 tarihinde erişilmiştir.
Civelek, M. (2013). Sosyoloji – Konu Anlatımı, http://www.rehberlik.-biz.tr/dosyalar/sosyoloji.2013.pdf), adresinden 10.12.2018 tarihinde erişilmiştir.
Davis, K. ve Moore W. (1945). Some principles of social stratification, American Sociological Review, 10(2), 242-249.
Dönmezer, S. (1994). Toplumbilim, 11. Baskı, İstanbul: Beta Basım A.Ş.
Dumont, L. (1999). Homo Hierarchicus – The Caste System And Its Implications, New Delhi: Oxford University Press.
Erenoğlu, D. (2011). Kaşkay Türklerinde sosyal tabakalaşma. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic, 6(4), 123-137.
Erol, A. F. (2007). Arkaik dönem Atina’sında kölelik sistemi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 249-260.
Giddens, A. (2009), Sociology, 6. Edition, Cambridge: Polity Press.
Giddens, A., Duneier, M., Appelbaum, R. P ve Carr, D. (2014). Introduction to sociology, 9. Edition, New York: W.W.Norton & Company, Inc.
Güven, S.(1999). Toplumbilim, 1. Baskı, Bursa: Ezgi Kitabevi
https://www.unicef.org/turkey/udhr/_gi17.html, adresinden 08.01.2019 tarihinde erişilmiştir.
Huberman, L. (1995). Feodal toplumdan yirminci yüzyıla, 3. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları
Hunter, H. M. Ve Abraham, S.Y. (1987). Race, class and the world system: The sociology of Oliver C. Cox, New York: Monthly Review Press
İçli, G. (2011). Sosyolojiye giriş, 5. Baskı, Ankara: Anı Yayıncılık
Kaplan, Y. ve Akkaya, C. (2013). Toplumsal tabaka farklılıklarının spora yansıyan sonuçları (Antalya örneği). Mediterranean Journal of Humanities, 3(2), 143-158.
Kışlalı, A.T. (2010). Siyaset bilimi, 14. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Koenig, S. (2000). Sosyoloji- Toplumbilime giriş, (Çev.) S. Sucu ve O. Aykaç, İstanbul: Ütopya Kitabevi Yayınları.
Lewis, B. (2006). Ortadoğu’da ırk ve kölelik, 1. Baskı. İstanbul: Truva Yayınları.
Malay, H. (2010). Çağlar boyu kölelik, 2. Baskı, İstanbul: Gündoğan Yayınları.
Mcneill, W. H. (2002). Dünya tarihi, 6.Baskı, (Çev.) Alaeddin Şenel, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Orwell, G. (2014). Hayvan çiftliği, (Çev.) Celal Üster, İstanbul: Can Sanat Yayınları.
Öngen, T. (1994). Prometheus'un Sönmeyen ateşi -günümüzde işçi sınıfı, 1.Baskı, İstanbul: Alan Yayıncılık.
Prawer, J. ve Eisenstadt, S. N. (1968). International encyclopedia of the social sciences, 5. Cilt, (Ed.) David L. Sills, The Macmillan Company & The Free Press, New York.
Sander, O. (2011). Siyasi tarih – ilkçağlardan 1918’e, 22. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Saunders, P. (2001). Social class and stratification, London:Taylor & Francis E-Library.
Şenel, A. (2017). Siyasal düşünceler tarihi, Ankara: Dafne Kitap.
Tan, M. E. (1981). Toplumbilime giriş- temel kavramlar. Ankara: Sevinç Matbaası.
Westoff, C., Bressler, M. F. ve Sagi, P. C. (1960). The concept of social mobility: An empirical inquiry.American Sociological Review, 25(3), 375-385.
Wiedemann, T. (2005). Greek and roman slavery. London: Taylor & Francis E-Library.