İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK MESLEKİ REHABİLİTASYON: ÜLKELERE GÖRE İYİ UYGULAMALARIN İNCELENMESİ

Sosyal politika, devlet tarafından toplumun tüm kesimlerinin sağlık, güvenlik, barınma, eğitim, sosyal güvenlik, istihdam gibi, refah seviyesini artırmaya yönelik yapılan tüm hizmetleri ifade eder. Refah seviyesini artırmaya yönelik uygulamalar pek çok çerçevede ele alınabilir. Çalışma hayatında sosyal politikanın uygulaması ve dolayısıyla refah seviyesini artırılması çalışanların istihdamının, sağlık ve güvenliğinin korunması ile gerçekleştirilebilir. Mesleki rehabilitasyon ülkemizde engellilerle sınırlı olarak dar kapsamda ele alınmakta ve yalnızca engellilerin istihdamını kolaylaştırıcı beceriler kazandırılmasına yönelik olarak uygulanmaktadır. Ancak mesleki rehabilitasyon geniş anlamı ile gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, tüm çalışanlar için, iş kazası ve meslek hastalığı sonrası da çalışanların işe dönüşlerini hızlandıran prosedürleri ve uygulamaları kapsar. Ülkemizde mesleki rehabilitasyona ilişkin iş sağlığı ve güvenliği organizasyonu kapsamında ve işe dönüş planı temelinde herhangi bir uygulama mevcut değildir. Bu çalışma kapsamında, mesleki rehabilitasyon kavramının, iş sağlığı ve güvenliğinde bir sosyal politika aracı olarak ve gelişmiş ülkelerdeki iyi uygulamalar temelinde incelenmesi ve bu minvalde Ülkemiz çalışma hayatına yönelik öneriler getirilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal politika, mesleki rehabilitasyon, iş sağlığı ve güvenliği, işe dönüş

OCCUPATIONAL REHABILITATION AS A SOCIAL POLICY TOOL IN OCCUPATIONAL HEALTH AND SAFETY: REVIEW OF GOOD PRACTICES BY COUNTRIES

Social policy refers to all services provided by the state to increase the level of health, safety, shelter, education, social security, employment etc. Applications to increase the level of welfare can be addressed in many frameworks. The application of social policy in the working life is also realized by protecting the employment, health and safety of the employees. Occupational rehabilitation is handled within the narrow scope that takes into ac-count only the disabled in our country and is implemented only to provide skills that facilitate the employment of disabled people. But, occupational rehabilitation, in its broad sense, covers procedures and practices for all employees, which accelerate the return to work, after occupational injury and occupational diseases. There is no practice in our country within the scope of occupational health and safety organization regarding occupational rehabilitation and on the basis of return to work plan. Within the scope of this study, it is aimed to examine the concept of occupational rehabilitation as a social policy tool in occupational health and safety and on the basis of good practices in developed countries and in this regard, to make suggestions for the working life of our country.

Keywords:

Social policy, occupational rehabilitation, occupational health and safety, return to work,

PDF

___

Chan, K.-F., Tan, C. W., Yeo, D. S., Tan, H. S., Tan, F. L., Tan, E. W., . . . Cheng, A. S. (2011). Occupational Rehabilitation in Singapore and Malaysia. Journal of Occupational Rehabilitation, 21, 69-76.
Dal, S. (2017). Sosyal politikanın dönüşümünü küreselleşme üzerinden anlamak. Uluslararası Beşeri ve Sosyal Blimler İnceleme Dergisi, 1(1), 4-18.
Desiron, H. A., Rijk, A. d., Hoof, E. V., & Donceel, P. (2011). Occupational therapy and return to work: A systematic literature review. BioMed Central Public Health, 11(615), 1-14.
Elliott, T. R., ve Leung, P. (2004). Vocational rehabilitation history and practice. W. Walsh, ve M. Savickas, Handbook of Vocational Psychology içinde (3.Edition b., s. 319-343). Lawrance Edbaum Press.
Eravcı, D. B. (2019). 6331 Sayılı İş Sağlığı ve güvenliği Kanunu ve İlgili yönetmelikler çerçevesinde işverenin yükümlülükleri. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 2(22), 330-355. doi:10.31199/hakisderg.644319
European Agency for Safety and Health at Work. (2015). Integrationsprojekt rehafuturreal®: Rehabilitation by the westphalian pension ınsurance scheme – Germany. Luxembourg: European Union.
European Agency for Safety and Health at Work. (2016). Rehabilitation and return to work: Analysis report on EU and member states policies. Strategies and Programmes. Luxembourg: European Union.
Holder, Y., Peden, M., E.Krug, Lund, J., Gururaj, G., ve Kobusingye, O. (2001). Injury surveillance guidlines. Atlanta, USA: Centers for disease Control and Prevention.
ILO. (2006). Occupational safety and health: Synergies between security and productivity. Geneva: ILO. ISSA. (2002). Who returns to work and why? Geneva: ILO.
ISSA Guidlines. (2020). Return to work and reintegration-definition of return to work. 09 11, 2020 tarihinde https://ww1.issa.int/guidelines/rtw/174799 adresinden alındı
Karadeniz, O. (2012). Dünya'da ve Türkiye'de iş kazaları ve meslek hastalıkları ve sosyal koruma yetersizliği. Çalışma ve Toplum, 3, 15-75.
Kayıhan, H., ve Köse, B. (2018). Türkiye'de ve Dünyada mesleki rehabilitasyon. Türkiye Klinikleri, 3(1), 30-41.
Korkmaz, A., e Avsallı, H. (2012). Çalışma hayatında yeni bir dönem: 6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği yasası. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 153-167.
Krause, N., Designer, L. K., ve Neuhauser, F. (1998). Modified work and return to work: A review of the literature. Journal of Occupational Rehabilitation, 8(2), 113-139. doi:https://doi.org/10.1023/A:1023015622987
Lange, C., Burgmer, M., Braunheim, M., ve Heuft, G. (2007). Prospective analysis of factors associated with work reentry in patients with accident-related ınjures. Journal of Occupational Rehabilitation, 17, 1-10. doi:10.1007/s10926-006-9039-y
Lee, J., ve Kielhofner, G. (2010). Vocational ıntervention based on the model of human occupation: A review of evidence. Scandinavian Journal of Occupational Therapy, 17, 177-190.
Markussen, S., ve Roed, K. (2014). The ımpacts of vocational rehabilitation. Germany: IZA.
Mental Health Coordinating Council. (2020). MHCC psychological ınjury management guide (PIMG). Return to Work. 2021 tarihinde Return to Work: http://pimg.mhcc.org.au/chapter-3/3-2.aspx adresinden alındı
McAnaney, D., ve Wynne, R. (2017). Approaches to occupational rehabilitation and return to work in four jurisdictions: A cross-national analysis from the perspective of the ıssa guidelines on return to work and reintegration. International Journal of Disability Management, 12, 1-16. doi:doi 10.1017/idm.2017.2
Murray, C. J., ve Lopez, A. D. (1996). The global burden of disease. WHO.
Nolan, T. R. (1997). DISXPERT: A rule-based vocational rehabilitation risk assessment system. Expert Systems with Applications, 12(4), 465-472. doi:10.1016/S0957-4174(97)00006-7
NSW Government. (2010). Guidlanes. Lisarow: NSW Government.
OECD. (2010). Sickness, disability and work: Breaking the barriers. A synthesis of findings across OECD Countries. France: OECD.
Queensland Government. (2019, Haziran 14). Rehabilitation and return to work plan. 04 05, 2020 tarihinde WorkCover Queensland: https://www.worksafe.qld.gov.au/claims-and-return-to-work/rehabilitation-and-return-to-work/rehabilitation-and-return-to-work-plan adresinden alındı
Rushton, L. (2017). The global burden of occupational disease. Current Environmental Health Reports, 4, s. 340-348. doi:10.1007/s40572-017-0151-2
Schian, H. M. (2006). Vocational rehabilitation and participation in working life: The German model. C. Gobelet, & F. Franchingnoni, Vocational Rehabilitation içinde (s. 309-327). France: Springer.
Sunal, O. (2011). Sosyal politika: Sosyal adalet açısından kurumsal bir değerlendirme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(3), s. 283-305.
Government of Canada. (2020, November 12). The Fundamentals-Return to Work Plan. Kasım 12, 2020 tarihinde https://www.canada.ca/en/government/publicservice/wellness-inclusion-diversity-public-service/health-wellness-public-servants/disability-management/fundamentals-return-to-work-plan.html adresinden alındı
WorkplaceNL. (2016). Early and safe return to work: Facilitating recovery at work. Canada: WorkplaceNL.