İbnülemin Mahmud Kemal İnal tarafından Kemâlü’ş Şuarâ adıyla yazılan ve basımı sırasında Son Asır Türk Şairleri adıyla yayımlanan eser, Türk edebiyat tarihinde tezkire geleneğinin son, modern biyografinin ilk örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığınca beş cilt ve yaklaşık 2800 sayfa olarak yayımlanan biyografik eserde, 566 şairin biyografisine yer verilir. Eserde şairlerin biyografileri yazılırken aynı zamanda Osmanlı’nın son dönem kültür tarihine ışık tutacak önemli bilgilere de yer verilir. Osmanlı kültür tarihi çerçevesinde ele alınabilecek konulardan biri, sürgün kavramının Osmanlı toplumunda nasıl karşılık bulduğudur. Eserde, biyografileri yazılan şairlerin hangi sebeplerle sürgünle cezalandırıldığına ve bu cezaların nasıl uygulandığına dair önemli bilgiler bulunmaktadır. Ayrıca dönemin ruhunu temsil eden yazarlardan biri olan İnal’ın sürgün konusuna yaklaşımı da tartışılması gereken bir konudur. Bu yazıda Son Asır Türk Şairleri eserinden hareketle XIX. yüzyılda hangi şairler ne gibi suçlamalarla sürgüne gönderilmiştir, sürgünün işleyişine yönelik uygulamalar nasıl olmuştur, sürgün cezasının affı nasıl gerçekleşmiştir ve dönemin ruhuna göre sürgüne dair nasıl bir algı oluşmuştur soruları tartışılacaktır. Sürgüne gönderilen şairlerin büyük çoğunluğunun iktidara yönelik muhalif eylemleri yüzünden sürüldüğü hatta siyasi eylemlerine son verilmek amacıyla merkezden uzak adalarda kalebent olarak cezalandırıldığı dikkati çeker. İnal, iktidara yönelik muhalif tutum sergileyen kişilerin sürgünle cezalandırılmasını olağan karşılar; iktidarın haksız kararlarına karşı bile sükûnetin korunması gerektiğine işaret eder. Ancak âlimler arasında gözden düşürme maksadıyla “Bektaşi” suçlamasıyla şairlerin sürgüne gönderilmesini eleştirir. Eserde sürgünün insan psikolojisini sarsacak “hüzünlü bir yazgı” olduğu “sezdirme yoluyla” yansıtılır.

Ibnülemin Mahmud Kemal Inal’s book, titled Kemâlü'şuarâ when written and retitled Son Asır Türk Şairleri [Last Century Turkish Poets] during its printing, is regarded as one of the final examples of the tazkira (collection of biographies) tradition and the first example of modern biography. The work includes the biographies of 566 poets and it was published by the Directorate of the Atatürk Culture Center in five volumes totaling over 2800 pages. The work includes significant information illustrating the cultural history of the late Ottoman period added when the biographies of the poets were prepared. One of the issues addressed within the context of Ottoman cultural history, was how exile was comprehended. The work also gives significant details on the causes of the poets’ exile and the impelementation of exile punishments. This study based on Son Asır Türk Şairleri [Last Century Turkish Poets] will examine which poets were banished in the 19th century on what accusations; the procedures used in the exile operation; the concept of exile developed in keeping with the spirit of the time. It is interesting that the majority of the exiled poets were banished because of their political opposition to the authorities, and some of them were even imprisoned in castles on remote islands. Despite the government's harsh actions, Inal thinks it is important to remain calm. He believes, it is common for poets who challenge the government to be punished by exile. However, he condemns poets who are banished for being called “Bektaşi”, a practice that is prevalent among contemporary poets with the intention to give them harm. In the book, exile is “implied” to be a “sorrowful destiny” that upends humankind.