0000-0001-7846-6052

ERKEN MODERN OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA DEVLET, TOPRAK VE KAYIT PRATİKLERİ: 1670-1671 EDİRNE TAHRİRİ BİZE NE ANLATIR?

Bu makale, post-klasik dönem Osmanlı İmparatorluğu’nda toprak ve toprakkayıt meselesine eğilmektedir. Osmanlı Devleti’nin 17. yüzyılda geçirdiğidönüşümü anlamada önemli bilgiler sunan 1670-1671 tarihli bir Edirne tahrirdefteri yoluyla, Osmanlı idari ve mali kayıt pratikleri hakkında mevcut bilgibirikimimize katkı yapmayı hedeflemektedir. İlaveten, bu tahriri hem klasikdönemde hem de 17. yüzyılda hazırlanan tahrir deflerleriyle mukayese ederek,mali kayıtların değişen doğası ile ilgili yeni sorular sormayı amaçlamaktadır.Nihayet çalışma, Osmanlıların mekânı ölçülebilir bir birim olarak nasılkullandıklarının altını çizerek, değişen idari ve mali ihtiyaçlara göre mekanalgısındaki dönüşümün yerini tartışmaktadır.

State, Land and Registration Practices in the Early Modern Ottoman Empire: What does the 1670-1671 Edirne Land Survey Show us?

This article focuses on land and land registration in the post-classical period of the Ottoman Empire. Based on the 1670-71 Edirne Land Survey, it provides new information with regard to the transformation the Ottoman Empire was going through during the seventeenth century. The study aims to contribute to our current state of knowledge about the Ottoman administrative and fiscal registration practices. Furthermore, it intents to ask new questions regarding the changing nature of fiscal registers by comparing the Edirne Survey with the tax surveys of the classical period as well as with those prepared in the seventeenth century. Finally, by underlining how Ottomans used space as a measurable unit, it discusses the place of the changing perception of space vis-à-vis the changing administrative and fiscal needs

PDF

___

Acun, F. (2000). Osmanlı Tarihi Araştırmalarının Genişleyen Sınırları: Defteroloji. Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, 1, ss. 319-332.
Barkan, Ö. L. (1943). XV ve XVI. Asırlarda Osmanlı İmparatorluğunda Zirai Ekonominin Hukuki ve Mali Esasları. Kanunlar I. İstanbul: Bürhaneddin Matbası.
Barkan, Ö. L. ve Meriçli, E. (Ed.). (1988). Hüdavendigâr Livası Tahrir Defterleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Bilmen, Ö. N. (t.y). Hukuk-ı İslamiyye ve Istılahat-ı Fıkhiyye Kamusu (C. 4). İstanbul: Bilmen Yayınevi.
Börekçi, G. (2009). The Köprülü Family. G. Agoston ve B. Masters (Ed.). Encyclopedia of the Ottoman Empire içinde (ss. 313-317). New York: Facts on File.
Çakar, E. (2004). 17. Yüzyılın İkinci Yarısında Antakya Kazasında İskân ve Nüfus (1678/1089 Tarihli Avârız-Hâne Defterine Göre). Belleten, LXVII(252), ss. 431-459.
Çiçek, K. (1995). Osmanlılardan Önce Akdeniz Dünyasında Yapılan Tahrirler Hakkında Bazı Gözlemler. AÜ Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM, 6, ss. 51-89.
Darling, L. T. (1986). Avarız Tahriri: Seventeenth and Eighteenth Century Ottoman Survey Registers. Turkish Studies Association Bulletin, 10, ss. 23-26.
Darling, L. T. (1996). Revenue-Raising and Legitimacy. Tax Collection and Finance Administration in the Ottoman Empire 1560-1660. Leiden: Brill.
Demirci, S. (2009). The Functioning of Ottoman Avâriz Taxation: An Aspect of the Relationship between Centre and Periphery. A Case Study of the Province of Karaman, 1621-1700. Istanbul: The Isis Press.
Emecen, F. M. (1991). Sosyal Tarih Kaynağı Olarak Tahrir Defterleri. Tarih ve Sosyoloji Semineri, 28-29 Mayıs 1990: Bildiriler içinde (ss. 149-155). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Emecen, F. M. (1996). Mufassaldan İcmale. Osmanlı Araştırmaları, 16, ss. 37-44. Ergenç, Ö. ve H. Taş. (2007). Assessments on Land Usufruct and Ownership in Anatolia during the 17th and 18th Centuries. Ajames, 23(2), ss. 1-32.
Faroqhi, S. (1994). Crisis and Change, 1590-1699. H. İnalcik ve D. Quataert (Ed.). An Economic and Social History of the Ottoman Empire, 1300-1914 içinde (ss. 411-636). Cambridge: Cambridge University Press.
Faroqhi, S. (2000). Tahrīr. Encyclopedia of Islam içinde (C. 10, ss.112-113). Leiden: Brill.
Fazlıoğlu, İ. (2004). Mesâha. TDV İslam Ansiklopedisi içinde (C. 29, ss. 261-264). İstanbul: Türk Diyanet Vakfı Yayınları.
Gökbilgin, M. T. (1952). XV.-XVI. Asırlarda Edirne ve Paşa Livâsı: Vakıflar, MüLkler, Mukataalar. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi.
Gökçe, T. (2007). 1695 tarihli Mufassal Avarız Defterine Göre Filibe Kazasında Nüfus ve Yerleşme Düzeni. Tarih İncelemeleri Dergisi, 2, ss.53-107.
Greene, M. (1996). An Islamic Experiment? Ottoman Land Policy on Crete. Mediterranean Historical Review, 11(1), ss. 60-78.
Greene, M. (2000). A Shared World: Christians and Muslims in the Early Modern Mediterranean. Princeton: Princeton University Press.
Gümüşçü, O. (2010). Siyasi Coğrafya Açısından Sınırlar ve Tarihî Süreç İçinde Türkiye’de Sınır Kavramı. Bilig, 52, ss.79-104.
Gümüşçü, O. ve Küçükaşcı, M. S. (2016). Köy. TDV İslam Ansiklopedisi içinde (C. Ek2, ss. 85-87). Halasi-Kun, T. (1986). Some Notes on Ottoman Mufassal Defter Studies. Journal of Turkish Studies, 10, ss. 163-166.
Howard, D. (1987). The Ottoman Timar System and Its Transformation, 1563-1656 (Basılmamış doktora tezi). Indiana Üniversitesi, Indiana.
Lowry, H. (1992). Studies in Defterology. Ottoman Society in the Fifteenth and Sixteenth Centuries. İstanbul: ISIS Press.
Murphey, R. (1990). Ottoman Census Methods in the Mid-sixteenth Century: Three Case Studies. Studia Islamica, 71, ss. 115-126.
Nizri, M. (2015). Defining Village Boundaries at the Time of the Introduction of the Malikane System: The Struggle of the Ottoman State for Reaffirming Ownership of the Land. Journal of the Ottoman and Turkish Studies Association, 2(1), ss. 37-57.
Öz, M. (1991). Tahrir Defterlerinin Osmanlı Tarihi Araştırmalarında Kullanılması Hakkında Bazı Düşünceler. Vakıflar Dergisi, 22, ss. 429-439.
Öz, M. (1993). XVII. Yüzyıl Ortasına Doğru Canik Sancağı. Prof. Dr. Bayram Kodaman’a Armağan içinde (ss. 193-206). Samsun: Akademi Kitabevi.
Öz, M. (1999). Bozok Sancağı’nda İskân ve Nüfus (1539-1642). XII. Türk Tarih Kongresi, Ankara, 12-16 Eylül 1994. Kongreye Sunulan Bildiriler içinde (C. III, ss. 787-794). Ankara: TTK Basımevi.
Özel, O. (1999). 17. Yüzyıl Osmanlı Demografi ve İskân Tarihi İçin Önemli Bir Kaynak: Mufassal Avârız Defterleri. XII. Türk Tarih Kongresi (Ankara, 12-16 Eylül 1994), Kongreye Sunulan Bildiriler III içinde (ss.735-743). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Özel, O. (2000). Avârız ve Cizye Defterleri. H. İnalcık ve Ş. Pamuk (Ed.). Osmanlı Devleti’nde Bilgi ve İstatistik içinde (ss.35-50). Ankara: Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları.
Özel, O. (2004). Population Changes in Ottoman Anatolia in the 16th and 17th Centuries: The ‘Demographic Crisis’ Reconsidered. International Journal of Middle East Studies, 36, ss. 183-205.
Özel, O. (2012). The Reign of Violence: The celalis c. 1550-1700. C. Woodhead (Ed.). The Ottoman World içinde (ss. 184-202). London: Routledge.
Özel, O. (2016). Collapse of Rural Society in Ottoman Anatolia. Amasya 1576-1643. Leiden: Brill.
Parveva, S. (2009a). Agrarian Land and Harvest in the South-west Peloponnese in the Early Eighteenth Century. S. Parveva (Ed.). Village, Town and People in the Ottoman Balkans 16th -mid-19th Century içinde (ss. 61-110). İstanbul: ISIS Press.
Parveva, S. (2009b). Rural Agrarian and Social Structure in the Edirne Region during the Second Half of the Seventeenth Century. S. Parveva (Ed.). Village, Town and People in the Ottoman Balkans 16th -Mid-19th Century içinde (ss. 11-60). İstanbul: Isis Press.
Parveva, S. (2011). Land and People during the Seventeenth - First Decades of the Eighteenth Century. Reclamation and Organization of the Agrarian and Social Space in the Central and Southern Balkans under the Ottoman Rule. Sofia: Bulgarian Academy of Sciences.
Parveva, S. (2013). Villages, Peasants and Landholdings in the Edirne Region in the Second Half of the 17th Century. P. Peykovska ve G. Demeter (Ed.). Regions, Borders, Societies, Identities in Central and Southeast Europe, 17th -21st Centuries Collected Studies içinde (ss. 17-33). Sofia ve Budapest: HungarianBulgarian Joint Academic History Comission.
Pavlovic, M. (2015). Postclassical Defterology: Possibilities of Socio-economic Research in Contemporary Ottoman Studies. Journal of Historical Researches (Istrazivanja), 26, ss. 66-81.
Soyudoğan, M. (2012). Reassessing the Timar System: The Case Study of Vidin (1455- 1693) (Basılmamış doktora tezi). Bilkent Üniversitesi, Ankara.
Şahin, İ. (2006). Nahiye. TDV İslam Ansiklopedisi içinde (C. 32, ss. 306-307). İstanbul: Türk Diyanet Vakfı Yayınları.
Şimşirgil, A. (2012). Slovakya’da Osmanlılar (Türk Uyvar) 1663-1685. İstanbul: KTB Yayınları.
Tezcan, B. (2010). The Second Empire. Political and Social Transformation in the Early Modern Period. Cambridge: Cambridge University Press.
Ünal, M. A. (1997). 1646 (1056) Tarihli Harput Kazası Avarız Defteri. Tarih İncelemeleri Dergisi, XII, ss. 9-51.

Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi-Cover

ISSN: 1305-5992
Yayın Aralığı: 2
Yayıncı: Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü