YASA DAİR SÖYLENECEKLER

Bu makale genel olarak son on iki yılda (2010’dan itibaren) ulusal akademik süreli yayınlarda yayımlanan ağıt ve yas yazınını taramak ve sonucunda bir örnek üzerinden yazında öne çıkan kavramsallaştırmaları bir azınlık grubu olan 1915 öncesi İzmit ve çevresinde yaşamış Ermenilerin ağıtlarında görmeyi amaçlamaktadır. Ermeni ağıtları yazar tarafından daha önce farklı bir yaklaşım ve bağlamda çalışılmıştır. Bu kez yazar sınırlı bir çerçevede yapmış olduğu araştırmayı, daha geniş bir kuramsal çerçeveye oturtarak farklı bağlamlarda ve güncel örneklerle çözümlemesini başka bir boyuta taşımayı amaçlamıştır. Bu boyutun en belirleyici kavramları “yas”, “travma sonrası stresle baş etme aracı olarak anma mekânları” ve “ağıtların yas sürecine etkileri” dir. Bu makale yas ve hafıza kavramlarının psikolojik yanını ele almayacak ve bu literatüre yoğunlaşmayacaktır. Psikoloji bu konuyu bireysel olarak ele alırken, sosyoloji toplumsal boyutu ele alış şekline odaklanarak çözümleyecektir. Metinde, bireysel ya da toplum olarak yaşanılan büyük felaketlerin mümkün olduğunca en hafif şekilde atlatılıp gündelik hayata dahil olabilme yollarının bir kısmının ağıtlarla ilişkisi üzerinde durulmaktadır. Diğer bir kısımda ise insanların stresle baş etme aracı olarak gördüğü mekânlar belirtilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Ağıt, Karmaşık yas, Mekan

250 What to Say About the Mourning

This article aims to scan the literature of lament and grief published in national academic periodicals in the last twelve years(since 2010) and to see the prominent conceptualizations in the literature, through an example, in the laments of Armenians who lived in and around Izmit before 1915, as a minority group. Armenian laments have been studied by the author in a different approach and context before. This time, the author focuses her analysis to another dimension by placing her research, which she had done in a limited framework, into a wider theoretical framework, in different contexts and with current examples. The most defining concepts of this dimension are “grief”, “remembering places as a means of coping with post-traumatic stress” and “the effects of laments on the grieving process”. This article does not focus on the psychological side of the concepts of mourning and memory, and does not concentrate on it’s revelant literature. While psychology will deal with this issue individually, sociology will analyze it by focusing on the social dimension. In the text, the relationship between laments and some of the ways to overcome the great disasters experienced individually or as a society in the lightest possible way and to be included in daily life is emphasized. In another part, places that people see as a means of coping with stress are specified.

___

  • Bayraktar, S. (2012). Psikolojik Travma. İstanbul: Nobel Tıp Kitanevi.
  • Bedikyan, A. A. (1950). Bardizag Köyünün Yazılı Resmi. A. Mnasyan (Dü.). içinde Paris: 17 Rue Danense.
  • Belge, M. (2005). Osmanlı'da Kurum Ve Kültür. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Brennan, M. (2008, February). Mourning and Loss: Finding Meaning İn The Mourning For Hillsborough. Routledge, 13(1), 1-23.
  • Bryant, R. A. (2019, October). Pos-traumatic stress disorder: a state of the art rewiew of evidence and challenges. World Psychiatry(18), 259-269.
  • Cesur, G. (2017). Kayıp Yaşantıları Sonrası: Tartışmalı Bir Kavram 'Karmaşık Yas'. Nesne Dergisi, 5(10), 289-310.
  • Cesur, G. (2017). Kayıp Yaşantıların Sonrası : Tartışmalı Bir Kavram 'Karmaşık Yas'. Nesne Psikoloji Dergisi, 5(10), 289-310.
  • Connerton, P. (1999). Toplumlar Nasıl Anımsar? (A. Şenel, Dü.) İstanbul: Ayrıntı Yayıncılık.
  • Çavdar, O. (2017). Mekan Ve Kollektif Bellek: Sivas Katliamı Ve Madımak Oteli. Moment Dergisi, 237-257
  • Doltaş, D. (1988). İletişim Yazın Metni Ve Göstergebilim. Toplum Ve Bilim Dergisi, 65-72, 42.
  • Fereli, M. (2017, Eylül 26). Çanakkale Sırtlarında Bir Maori Ninnisi. Eczacıbaşı Topluluğu: https://www.eczacibasi.com.tr/tr/75-yil/sozlu-tarih/canakkale-sirtlarinda-bir-maori-ninnisi adresinden alındı
  • Foucault, M. (1967, March). Of Other Spaces : Utopias and Heterotopias. (J. Miskowiec, Dü.) Des Autres, 1-9.
  • Freud, S. (1998). Psikopatoloji Üzerine. (S. Budak, Dü.) Ankara: Öteki Matbaası.
  • Halbwachs, M. (2007, Bahar). Bireysel Hafıza Ve Kollektif Hafıza. (B. Demir, Dü.) Lapsus Dergisi(11), s. 137-148.
  • Halbwachs, M. (2016). Hafızanın Toplumsal Çerçeveleri. (B. Uçar, Dü.) Ankara: Heretik.
  • İşhanyan, R. (2006). Başlangıcından 2.Yüzyıla Kadar Ermeniler'in Tarihi. (S. Seropyan, Dü.) İstanbul: Belge Uluslararası Yayıncılık.
  • Jan Assmann. (2001). Kültürel Bellek. (A. Tekin, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Jones, I. (2016, Aug 03). Place of Mourning is İnaugurated in Olympia Village. İnternational Olympic Committee: https://olympics.com/ioc/news/place-of-mourning-is-inaugurated-in-olympic-village adresinden alındı
  • Kanawa, K. T. (2004, August 21). Dame Kri Te Kanawa. Kri Te Kanawa Foundation: http://www.kiritekanawa.org/about/dame-kiri-te-kanawa/ adresinden alındı
  • Kanawa, K. T. (2016, April 21). Bay Of Plenty Times. Dame Kri Te Kanawa Stars İn ANZAC Documentary: https://www.nzherald.co.nz/bay-of-plenty-times/news/dame-kiri-te-kanawa-stars-in-anzac-documentary/ARZ2PC4AT2JAOVHUB774VY2EXM/ adresinden alındı
  • Kehrer, G. (1996). Din Sosyolojisi. Ankara: Vadi Yayınları.
  • Nora, P. (2006). Hafıza Mekanları. (M. E. Özcan, Dü.) İstanbul: Dost Kitapevi Yayınları.
  • Patrick, L., & Alexa, E. (2017). Exploring the role of music in grief. Bereavement Care, 36(2), 65-74.
  • Ricoeur, P. (2011). Hafıza, Tarih, Unutuş. (M. E. Özcan, Dü.) İstanbul: Metis.
  • Say, A. (2002). Müzik Sözlüğü. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları. Viper, M., Thyren, D., & Horwitz, E. B. (2020). Music as Consolation The İmportance of Music at Farewells and Mourning . OMEGA-Journal of Death and Dying, 1-23.
  • Volkan, V. D. (1974, Summer). Mourning And Adaptation After A War. American Journal Of Psychotherapy, 561-569.
  • Volkan, V. D. (2006, January). Complicated Mourning in Individuals and in Societies. 1-37.
  • Volkan, V. D. (2011).Unending Mourning And İts Consequences. Pyschotherapie-Wissenschaft, 102-110.
  • Yumul, A. (1997, Mayıs). İstanbul Ermenilerinin Günlük Yaşamı. Varlık Dergisi(1076), 46-49.