Samet ATA, Emine Nilgün METİN, Çağla DURAN

Öğretmen Adaylarının Üstün Yetenekli Çocukların Eğitimine Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi (Ağrı İli Örneği)

Amaç: Bu araştırma son sınıf öğretmen adaylarının üstün yeteneklilerin eğitimine yönelik tutumlarının incelenmesi amacıyla yapılmış nicel bir çalışmadır. Gereç ve Yöntem: Araştırma grubunun örneklemini, 2018-2019 güz öğretim yarıyılında Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi’nde eğitim gören Okul Öncesi Eğitimi, PDR ve Sınıf Eğitimi Anabilim Dalı 4. sınıf 211 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu araştırmada tarama modelinin bir türü olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, öğretmen adaylarının demografik özelliklerinin yer aldığı Kişisel Bilgi Formu ve Tortop (2014) tarafından uyarlaması yapılmış olan Üstün Yeteneklilik ve Üstün Yetenekli Eğitime İlişkin Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmanın sonuçlarına göre üstün yeteneklilerin eğitimine ilişkin tutumları en olumlu katılımcılar PDR Anabilim Dalındaki öğretmen adaylarıdır. Okul Öncesi Eğitimi ve Sınıf Eğitimi Anabilim Dallarına devam eden öğretmen adaylarının da tutumları olumlu düzeyde olduğu görülmüştür. Yapılan Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) sonuçlarına göre ise üstün yeteneklilerin ihtiyaçları ve destek boyutunda Okul Öncesi Eğitimi ile PDR Anabilim Dalları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Sonuç ve öneriler: PDR, Okul Öncesi Eğitimi ve Sınıf Eğitimi Anabilim Dallarına devam eden öğretmen adaylarının üstün yeteneklilerin eğitimine ilişkin tutumları olumlu düzeyde olmakla birlikte olumluluk düzeyi yüksek değildir. Çalışma hayatına girdiklerinde üstün yetenekli çocukların eğitiminden de sorumlu olacak öğretmen adaylarının bu çocukların eğitimi konusundaki donanımlarının artırılması gerekmektedir. Bunun için ders programına üstün yetenekli çocuklarla ilgili bir ders konulması, ayrıca görevde olan öğretmenlerin hizmet içi eğitim programlarıyla donanımlarının artırılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Üstün Yetenekli Çocukların Eğitimleri, Öğretmen Tutumları, Üstün Yetenek

Determination of Teachers' Attitudes Towards the Education of Gifted Children (Ağrı Province Case)

Objectives: This study was conducted to examine the attitudes of senior teacher candidates towards the education of gifted students. Material and Methods: The sample of the research group constitutes the 4th grade 211 teacher candidate for preschool education, psychological counseling and guidance education and classroom education, which was educated at Ağrı İbrahim Çeçen University in the fall academic semester of 2018-2019. In this research, relational screening model which is a type of screening model is used. As a data collection tool, the personal data form with demographic characteristics of teacher candidates and Attitude Scale towards Gifted Education (ASGE) which adapted by Tortop (2014) were used. Results: According to the results of the study, the most sensitive part of the education of the gifted students is the teacher candidates in the psychological counseling and guidance education department. The responsiveness of teacher candidates who continue their preschool education and classroom education departments is positive. According to the One-Way Variance (ANOVA) test results, there was a significant difference between preschool education and psychological counseling and guidance education departments in the needs and support dimension of gifted individuals. Conclusion: The attitudes of pre-service teachers attending the Psychological and Guidance Counseling, Pre-School Education and Class Education Departments have a positive attitude towards the education of gifted students but the positive level is not high. When they enter working life, teacher candidates, who will be responsible for the education of gifted children, need to increase their equipment training. For this purpose, it is recommended to add a course about gifted children to the curriculum, and to increase their in-service training programs and equipment.

Keywords:

Education of Gifted Children, Teacher Attitudes, Gifted Children,

PDF

___

Akar, İ. ve Şengil Akar, Ş. (2012). İlköğretim okullarında görev yapmakta olan öğretmenlerin üstün yetenek kavramı hakkındaki görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 423-436.
Ataman, A. (2007). Üstün yetenekli çocuklar ve zenginleştirme. Ataman A., Aydoğan Y. ve Bilgiç N. (Ed.) Bilim ve sanat merkezlerinde görevli öğretmenlerin mesleki niteliklerinin artırılması. 3–7 Eylül. Ankara: Sentez Matbaacılık, 13–60.
Baysal Metin, E.N., Dağlıoğlu, H. E. ve Saranlı, A.G. (2018). Çocuk Gelişimi Bakış Açısı ile Üstün Yetenekli Çocuklar. Ankara: Hedef CS Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Atıf İndeksi, 1-360.
Çağlar, D. (2004). 1953–1993 yılları arasında üstün zekâlı çocuklar konusunda alınan kararlar, çalışmalar ve uygulamalar. Şirin M. R., Kulaksızoğlu A., Bilgili A. E. (Ed.). I. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi, üstün yetenekli çocuklar bildiriler kitabı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları, 6–68.
Çelikten Y. (2017). Üstün Yetenekli Çocuklar ve BİLSEM. Turkish Journal of Educational Studies, 4(3).
Dağlıoğlu, H. E., Turupcu Doğan, A. ve Basit, O. (2017). Kapsayıcı Okul Öncesi Eğitim Ortamlarında Öğretmenler Çocukların Bireysel Yeteneklerini Belirlemek ve Geliştirmek İçin Neler Yapıyor?. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 37(3).
Davaslıgil, Ü. ve Zeana, M. (2004). Üstün zekâlıların eğitimi projesi. Kulaksızoğlu A., Bilgili A. E Şirin M. R. (Ed.). I. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi, üstün yetenekli çocuklar bildiriler kitabı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları, 85–100.
Enç, M. (2005). Üstün beyin gücü gelişim ve eğitimleri. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Genç, A. M. (2016). Üstün yetenekli bireylere yönelik eğitim uygulamaları. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 3(3), 49-66.
Gökdere, M. ve Ayvacı, H. Ş. (2004). Sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekli çocuklar ve özellikleri ile ilgili bilgi seviyelerinin belirlenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2004), 17-26.
Huck, S. W. (2008). Reading statistics and research (5rd edition). New York: Addison Wesley Longman.
Kıldan, A. O. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin üstün yetenekli çocuklar hakkındaki görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 805-818.
Lovecky, D.V. (1992) Exploring Social and Emotional Aspects of Giftedness in Children, Roeper Review, 15(1): 18-25
MEB, (2009): Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği
Metin, N., Şenol, F. ve İnce, E. (2017). Öğretmen Adaylarının Üstün Yetenekli Çocukların Eğitimine Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10 (1), 95-116.
Özgür, İ. (2013). Engelli çocuklar ve eğitimi: özel eğitim. Karahan Kitabevi.
Renzulli, S.J. ve Reis, S (2008). Enriching Curriculum For All Students, Corwin Press.
Sak, U. (2011). Üstün zekalılar: Özellikleri, tanılanmaları, eğitimleri. Ankara: Maya Akademi.
Streıtz, R. (1922). Gifted children and provisions for them in our schools. University of Illinois Bulletin, 20 (13), 2–12.
Tortop, H. S. ve Kunt, K. (2013). Investigation of Primary School Teachers' Attitudes towards Gifted Education=İlköğretim Öğretmenlerinin Üstün Yeteneklilerin Eğitimine İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Online Submission, 5(2), 441-451.
Tortop, H.S. (2014). Öğretmenler için üstün yetenekli eğitime ilişkin tutum ölçeği Türkiye için uyarlama çalışmasının yeniden gözden geçirilmesi. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 63-71.
Vreys, C., Ndungbogun, G. N., Kieboom, T., & Venderickx, K. (2018). Training effects on Belgian preschool and primary school teachers’ attitudes towards the best practices for gifted children. High Ability Studies, 29(1), 3-22.
Webb, J. T., Gore, J. L., Amend, E. R., & DeVries, A. R. (2016). Üstün yetenekli çocuklar uzmanlar ve aileler için el kitabı. Çev.: Bahar Uyaroğlu ve Burcu Bülbün Aktı. Ankara: Anı Yayıncılık.