Matematiksel öğrenme etkinlikleri üzerine bir tartışma ve kavramsal bir çerçeve önerisi

Etkinlik kavramı ülkemizde yeniden yapılandırılan ve uygulanmakta olan Ortaöğretim Matematik Dersi Öğretim Programı (OMDÖP)’nda merkezi yere sahiptir. Etkinlik kavramının daha iyi anlaşılması için OMDÖP, yurtiçi ve yurtdışı matematik eğitimi alan yazını perspektifinden örnekleri ile birlikte ele alınarak sezgisel ve kavramsal olarak tartışılması yararlı olacaktır. Bu çalışmanın amacı, OMDÖP perspektifinden etkinliğin kavramsal algılanışı ve etkinliklerin yapısını, örneklerini, çeşitlerini irdelemek ve sonucunda yazarların perspektifinden bir sınıflandırmaya ulaşarak etkinlik kavramına yönelik bir tartışma, araştırma ve inceleme alanının doğmasına öncülük etmektir. Çalışmada matematik öğreniminde etkinlik kavramına ilişkin yapılan tanımlamalara yer verilmiş ve matematiksel öğrenme etkinliklerine yönelik bir sınıflandırmaya gidilmiştir. Bu bağlamda izomorfik etkinlik, izdüşümsel etkinlik, lineer ve bileşke etkinlik olarak yapılan 4 kategorideki sınıflandırmanın her kategorisine yönelik özellikler ve örnekler sunulmuştur. Söz konusu çalışmanın matematik öğrenimine ve matematik öğretmenlerine yararlı olacağı düşünülmektedir.

A discussion on mathematics learning tasks and a conceptual framework proposal

Tasks have a central role and important applications in the recently restructured High School Mathematics Teaching Curriculum (HSMTC) which has been implemented in Turkey. To be better understood the task HSMTC should be discussed intuitively and conceptually in terms of the national and international literature about mathematics education by handling it with its samples. The purpose of this study is to examine the conceptual understanding of activities, and the structure of various types of activities, and their applications in terms of the HSMTC’s perspective in order to generate a discussion and research environment, and reach a classification from the authors’ perspectives. In this study, definition of “task” followed by a classification in relation to mathematics learning is given. In this context, the characteristics and examples of classification are presented as isomorphic, projective, linear and composite task. It is expected that the study will guide mathematics teachers in the improvement of mathematics learning.

PDF

___

Akkoyunlu, A.; Güler, M.; Uğurel, I. ve Alan, E. (2002). Ortaöğretimde limit kavramının oluşturulmasına yönelik bir çalışma, Matematik Etkinlikleri 2002, Matematikçiler Derneği, Ankara.
Baki, A. (2008). Kuramdan uygulamaya matematik eğitimi, Harf Eğitim Yayıncılık, 4. Basım, Ankara.
Bal, A. P. (2008). Yeni ilköğretim matematik öğretim programının öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesi, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt. 17, Sayı. 1, s.53-68.
Bukova E. (2006). Öğrencilerin limit kavramını algılamasında ve diğer kavramlarla ilişkilendirmesinde karşılaştıkları güçlükleri ortadan kaldıracak yeni bir program geliştirme. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Bukova-Güzel, E. (2008). Matematik öğretmen adaylarinin kavram oluşturma etkinliklerine yönelik görüşleri: süreklilik örneği, 7. Matematik Sempozyumu, 13-15 Kasım- 2008, İzmir Ekonomi Üniversitesi, İzmir.
Bukova-Güzel, E. ve Alkan, H. (2005). Yeniden yapılandırılan ilköğretim programı pilot uygulamasının değerlendirilmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), s. 385-420.
Coşkun, E. (2005). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğretmen ve öğrencilerinin yeni türkçe dersi öğretim programı’yla ilgili görüşleri üzerine nitel bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), s. 421-476.
Elbers, E. (2003). Classroom interaction as reflection: learning and teaching mathematics in acommunity of inquiry, Educational Studies in Mathematics, 54: p. 77-99.
Ersoy, Y. (2006). İlköğretim matematik öğretim programındaki yenilikler-i: amaç, içerik ve kazanımlar, İlköğretim Online, 5(1), s. 30-44. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr.
Gömleksiz, M., N. (2005). Yeni ilköğretim programinin uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), s. 339-384.
Hazır-Bıkmaz, F. (2006). Yeni ilköğretim programları ve öğretmenler, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt. 39, Sayı. 1, s. 99-116.
Hoyles, C.; Küchemann, D. & Foxman, D. (2003). The role of proof in different geometry curricula. Mathematics in School,.32, 4, 36-40.
Lappan, G. & Briars, D. (1995). How should mathematics be taught? In I. M. Carl (Ed), Prospects for school mathematics (pp. 131-156). Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematics.
Milli Eğitim Bakanlığı TTKB. (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı. Ankara.
National Council for Teachers of Mathematics. (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: Author.
Olkun, S. Toluk, Z. (2005). İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi. Anı Yayıncılık, Ankara.
Orbeyi, S.Güven, B. (2008). Yeni ilköğretim matematik dersi öğretim programı’nın değerlendirme öğesine ilişkin öğretmen görüşleri, Eğitimde Kuram ve Uygulama Dergisi, 4 (1): 133-147.
Osawa, H. (2002). Mathematics of a relay-problem solving in the real world, Teaching Mahematics and Its Applications, Vol. 21, No. 2, p. 85-93.
Özdemir, M. S. (2005). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin yeni ilköğretim programlarına (I-V. Sınıflar) ilişkin görüşleri. XIV Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Kitabı (s. 573-581). P.Ü. Eğitim Fakültesi, Denizli.
Özpolat, A., R., Sezer, F., İşgör, İ., Y. ve Sezer, M. (2007). Sınıf öğretmenlerinin ilköğretim programına ilişkin görüşlerinin incelenmesi, Milli Eğitim Dergisi. 174, Bahar, s. 206-213.
Saylan, N. ve Yurdakul, B. (2005). İlköğretim program tasarılarının gerektirdiği yapılandırmacı öğretmen özelliklerine sınıf öğretmenleri ile aday öğretmenlerin sahip olma düzeyleri. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi 28–30 Eylül 2005 DENİZLİ.
Simon, M. A. and Tzur, R. (2004). Explicating the role of mathematical tasks in conceptual learning: an elaboration of the hypothetical learning trajectory. Mathematical Thinking and Learning, 6:2, p. 91-104.
Stein, M. K., Grover, B. W., & Henningsen, M. (1996). Building student capacity for mathematical thinking and reasoning: An analysis of mathematical tasks used in reform classrooms. American Educational Research Journal, 33(2), 455- 488.
Suzuki, K., & Harnisch, D. L. (1995). Measuring cognitive complexity: an analysis of performance-based assessment in mathematics. Paper presented at the 1995 Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Francisco, CA, Aprill 18-22. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 390924)
TDK, http://tdkterim.gov.tr/?kelime=etkinlik&kategori=terim&hng=md (10 Aralık 2008 tarihinde alınmıştır.)
Uğurel, I. (2003). Ortaöğretimde oyunlar ve etkinlikler ile matematik öğretimine ilişkin öğretmen adayları ve öğretmenlerin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. D.E.Ü., Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Umay, A., Duatepe, A, ve Akkuş-Çıkla, O. (2005). Sınıf öğretmeni adaylarının yeni matematik dersi öğretim programındaki içeriğe yönelik hazır bulunuşluk düzeyleri, XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi. 28–30 Eylül, Denizli.
Velleman, D. J. (1995). How to prove it?. Cambridge University Press. New York. (Çev. Terziler, M. ve Öner, T. (2008)).
Waring, S. (2008). Teaching proof at KS4, The Montana Mathematics Enthusiast, Vol. 5, No. 1, p. 155-162.
Yapıcı, M. ve Leblebicier, N. H. (2007). Öğretmenlerin yeni ilköğretim programına ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 6(3), 480-490, 2007. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr.
Yeni Öğretim Programlarını İnceleme ve Değerlendirme Raporu, (2005). http://www.erg.sabanciuniv.edu/.