Lise Müfredat Programlarında ve Ders Kitaplarında Çanakkale Savaşı'nın Öğretimi Üzerine Eleştirel Bir Yaklaşım

Bu çalışma, yakın tarihimizin en önemli olaylarından biri olan Çanakkale Savaşı’nın lise tarih müfredat programlarında ve ders kitaplarında hangi içerik ve yönelimle konu edildiğini eleştirel bir yaklaşımla değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Tarih bilincinin kazanılmasında önemli bir unsur olan tarih eğitimi, özellikle ulusların kaderini tayin eden olayların aktarımında önemle ve dikkatle ele alınması gereken bir konu olmanın yanı sıra yeni bilgi ve yaklaşımlarla da biçimlendirilmelidir. Gerek yakın Türk tarihinde gerek Dünya tarihinde dramatik bir önem taşıyan Çanakkale Savaşı, bu savaşın yer verildiği lise 10 ve 11. sınıf müfredat programları ve ders kitaplarında hangi kazanım ve kapsamla ele alındığı incelenmiş; betimleyici ve eleştirel nitelikteki çalışmada bu verilerden hareketle yeni öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Çanakkale Savaşı, tarih eğitimi, tarih ders yapıtları

-

This study aims to assess the content and the methods are used in secondary education history teaching curriculum and text books, on Dardanelles Campaign which is one of the most significant incidents of recent history, using a critical approach. History education is a significant element in order to raise historical consciousness. Being one of the issues determining a nation’s destiny, Dardanelles Campaign has to be assessed delicately. On the other hand the education of this issue has to be designated with new information and aspects when transmitting it to new generations. Dardanelles Campaign carries a dramatic meaning in the history of the Turks and the world, thus th grade and 11th grade curriculums and text books that are examining this issue are assessed. Considering those data, in this descriptive and critical study new suggestions are offered.

Keywords:

Gallipoli campaign, history education, history cours books,

PDF

___

Arabacı, Caner(17 Mart 2013).Çanakkale'de okumuş bir nesli de kaybettik, Milliyet.
Assmann, Jan. (2001).Kültürel Bellek Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik, İstanbul:Ayrıntı Yayınları.
Ata, Bahri(2001). Çanakkale Savaşlarını Nasıl Öğreteceğiz?. Türk Yurdu, 164(23-29).
Cazgır, V., Genç,İ., Çelik,M., Genç, C. ve Türedi, Ş.(2012).Ortaöğretim 10. Sınıf Tarih Dersi ,Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Cemal Güven ve Mustafa Zenginbaş, Sosyal Bilgiler Ve Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi Ve Atatürkçülük Ders Kitaplarında Çanakkale Muharebeleri, II. Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Sempozyumu (USBES II), 26-28 Nisan 2013, Aksaray(bildiri metni henüz yayınlanmamış olup, Doç Dr. Cemal Güven’den temin edilmiştir).
Çoban, Fatma Eylem.(2011). Ortaöğretim Öğrencilerinin Çanakkale Savaşları Ve Öğretimine İlişkin Biliş ve Algılama Düzeyleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi , Sosyal Bilimler Enstitüsü , Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı , Tarih Öğretmenliği Bilim Dalı
Çölaşan,Emin(26 Nisan 2001). Anzaklar, Hürriyet.
Hürriyet( 19 Mart 1999). Çanakkale Geçilmez, Türkiye Bölünmez.
Hürriyet( 25 Nisan 2001).Anzaklar Atalarını 'Şafak Ayini'yle Andı.
Hürriyet(19 Mart 2003). Biz de Anzakların torunları gibi kutladık
Hürriyet(24 Nisan 2013). Torunlar Çanakkale'de buluştu.
Hürriyet(25 Nisan 2012).Savaş Dostları.
Hürriyet(26 Nisan 1998). Anzak Usulü.
Hürriyet(26 Nisan 2006).Anzak Şafağı.
Hürriyet(4 Şubat 2003). 18 Mart'ta şehitler herkesi Çanakkale'ye çağırıyor
İğdemir, Uluğ.(1985). Atatürk ve Anzaklar, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Jacoby, Russell.(1996).Belleğini Yitiren Toplum, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Kaplan, Mehmet.(1999).Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar, İstanbul: Dergâh Yayınları.
Komisyon(2012). Ortaöğretim Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Milliyet(20 Eylül 1981). Gelibolu Filmi Avustralya’da 8 Ödül Kazandı.
Milliyet(25 Nisan 1990). Anzaklar Günü Kutlanıyor.
Milliyet(26 Nisan 1990). Çanakkale’de Tarihi Tören.
Milliyet(7 Haziran 1957). Çanakkale’ye Bir Anzak Heyeti Geldi.
Oğuzkan, Turhan.(Ed.).(1981).Türkiye'de Ortaöğretim ve Sorunları. İstanbul: Hisar Eğitim Vakfı Yayını.
Sabah(25 Nisan 2011). Anzaklar Koyunda Şafak Ayini.
T.C. Maarif Vekâleti Milli Talim ve Terbiye Dairesi.(1927). 1340 Tarihli Orta Mektep ve Lise Müfredat Programlarına Zeyl, İstanbul: Devlet Matbaası.
Tarih III, Yeni ve Yakın Zamanlar(1941). Ankara.
Tebliğler Dergisi, 25 Mayıs 1981, Sayı 2087.
Tezel, Mevlüt(22 Nisan 2005). Gelibolu Filmi Rekora Koşuyor, Hürriyet.
Türenç, Tufan.( 11 Aralık 1999). Fatih Terim adaylığımızı bir gece önce ilan etti, Hürriyet.
Vural, Birol.(2004). Öğretmenin Mevzuat El Kitabı, İstanbul: Hayat Yayınları.
Zeyrek, Şerafettin.(Kasım 2007).Liselerde Okutulan Türkiye Cumhuriyeti ve Atatürkçülük Adlı Ders Kitaplarında Çanakkale Savaşları, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S. 40, ss. 707-721.