Kürşat YURDAKOŞ, Demet ÜNALAN, Sinem SOMUNOĞLU İKİNCİ

Mıknatıs Hastane Özelliklerinin Belirlenmesi: Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği

Hemşirelerin çalışma ortamından kaynaklanan yoğun iş yüküne maruz kalması, çalışma koşullarının yetersizliği, yapılan işin yoğun stres ve risk içermesi gibi nedenler hemşirelerin sadece moral ve motivasyonunu düşürmekle kalmayıp, çalıştıkları kurumdan ayrılmayı düşünmelerine de yol açmaktadır. Bu konuda yaşanan sorunlar son dönemlerde mıknatıs hastane kavramının gündeme gelmesine neden olmuştur. Mıknatıs hastane kavramı, nitelikli hemşirelerin kuruma çekilmesi, kurumda tutulması ve nitelikli bakım sunulan bir ortamı anlatmak için kullanılmaktadır. 2015 yılının Temmuz ve Ağustos aylarında yürütülün kesitsel tipteki bu araştırmanın evrenini Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde görev yapan 549 ebe/hemşire oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak ebe/hemşirelere yönelik kişisel bilgi formu ve Mıknatıs Hastane Özellikleri Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre ebe/hemşirelerin Mıknatıs Hastane Özellikleri Ölçeği hemşire sayısının yeterliliği boyutunda en yüksek (2,6±0,5), hemşirelik uygulamasının kontrolü boyutunda ise en düşük (2,2±0,4) puana sahiptir. Cinsiyete göre ebe/hemşirelerin Mıknatıs Hastane Özellikleri Ölçeği hemşire sayısının yeterliliği alt boyutunda kadınların puanı anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p≤0,05). Medeni duruma göre ebe/hemşirelerin Mıknatıs Hastane Özellikleri Ölçeği kültürel değerler, hemşirelik uygulamasının kontrolü, klinik yeterlilik ve eğitim desteği alt boyutlarında, evli olanların puanları anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p≤0,05). Eğitim durumuna göre ebe/hemşirelerin Mıknatıs Hastane Özellikleri Ölçeği kültürel değerler alt boyutunda gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p≤0,05). Çalıştıkları birimlere göre ebe/hemşirelerin Mıknatıs Hastane Özellikleri Ölçeği hemşire sayısının yeterliliği alt boyutunda gruplar arasında çıkan fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p≤0,05). Yapılan korelasyon analizi sonucunda ise, hemşirelik uygulamasının kontrolü ile yaş arasında (r=0,260, p=0,030) ve ebe/hemşirelerin Mıknatıs Hastane Özellikleri Ölçeği alt boyut puanları arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur (p≤0,05). Araştırma bulgularının gerek hastane yönetimi, gerekse bu konuda çalışma yapan diğer araştırmacılar tarafından faydalı sonuçlar içerdiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Mıknatıs hastane, hemşire, ebe, sağlık sektörü

PDF

___

1. Aiken L.H. (2015) Magnet Hospitals: The Gold Standard for Nursing Care. http://www.fpnl.co.za/downloads/Presentations/Presentations/Prof%20Linda%20Aiken%20-%20Magnet%20Hospitals%20The%20Gold%20Standard%20of%20Nursing%20 Care.pdf (Erişim Tarihi: 12.11.2015). 2. Aiken L. H., Buchan J., Ball J. and Rafferty A. M. (2008) Transformative Impact of Magnet Designation:Angland Case Study. Journal of Clinical Nursing 17(24): 3330-3337. 3. Armstrong K. J. and Laschinger H. (2006) Structural Empowerment, Magnet Hospital Characteristcs, and Patient Safety Culture. Journal of Nursing Care Quality 21(2): 124-132. 4. Australian Nursing and Midwifery Federation. Erişim Yeri: anmf.org.au 5. Bakoğlu N. (2014) İyi Bir Çalışma Ortamı ve Bakıma Etkisi. http://www.acibademhemsirelik.com/e-dergi/76/docs/uygulamalarinizi-gelistirin-1.pdf (Erişim Tarihi: 20.12.2015). 6. Bauman A. (2007) Positive Practice Environments: Quality Workplace=Quality Patient Care. Information and Action Tool Kit. International Council of Nurses, Geneva. 7. Buchan J. (1999) Still Attractive After All These Years? Magnet Hospitals in a Changing Health Care Environment. Journal of Advanced Nursing 30(1): 100-108. 8. Güven H. ve Oktay S. (2009) Bakım Dostu Hastanelerin Standartlarının Belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Florance Nightingale Hemşirelik Dergisi 17(2): 103-114. 9. Hawke M. (2004) Magnet Status Attracts Metle. Imprint 51(1): 19-21. 10. Joyce-McCoach J. T. and Crookes P. (2011) Measuring ‘Magnetism’ in Australian Nursing Environments. Australian Journal of Advanced Nursing 29(2): 13-22. 11. Kaçar G. Y. (2014) Nitelikli Bakıma Ulaşma Yolları. http://www.medicana.com.tr/hemsirelik/bilimsel-yayinlar/2014-Nitelikli-Bakima-Ulasma-Yollari.pdf (Erişim Tarihi: 25.11.2015). 12. Laschinger H. K. S., Shamian J. and Thomson D. (2001) Impact of Magnet Hospital Characteristics on Nurses’ Perceptions of Trust, Burnout, Quality of Care, and Work Satisfaction. Nursing Economics 19(5): 209-219. 13. Laschinger H. K. S., Almost J. and Tuer-Hodes D. (2003) Workplace Empowerment and magnet Hospital Characteristics. JONA 33(7/8): 410-422. 14. R Foundation. Erişim Yeri: www.r-project.org 15. Saygılı M. (2008) Hastane Çalışanlarının Çalışma Ortamlarına İlişkin Algıları İle İş Doyumu Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. 16. Shearer S. (2015) Lessons from America. The Magnet Experience. https://www2.rcn.org.uk/__data/assets/pdf_file/0009/515367/1.3.3_Lessons_from_America_1.pdf (Erişim Tarihi: 10.12.2015). 17. Uçak H. (2008) Hastanelerde Yenilik ve Uygulamalar: Sağlık Kurumlarında Uygulanan Yönetim Eğilimlerinin Değerlendirilmesi. İç Hastalıkları Dergisi 15(3): 145-152. 18. Upenieks V. (2003) Recruitment and Retention Stretegies: A Magnet Hospital Prevention Model. Nursing Economics 21(1):7-23. 19. Yıldırım D., Kısa S. and Hisar F. (2012) Validity and Reliability of the Turkish Version of the Essentials of Magnetism Scale. International Nursing Review 59(4): 560-566. 20. New Zelland Ministry of Health (2005) Developing a Magnet Health Organizatör Published by the New Zelland Ministry of Health, Wellington.