COVID-19 PANDEMİSİNDE DUPONT ANALİZİ İLE SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN FİNANSAL PERFORMANSININ İNCELENMESİ

2019 yılında ortaya çıkan Covid-19 pandemisi tüm dünyada ekonomik hayatı etkileyen sonuçlar doğurmuştur. Bu çalışmada, Covid-19 pandemisinin ekonomik etkilerinin bir yansıması olarak sağlık sektörünün ve Borsa İstanbul’da işlem gören sağlık işletmelerinin finansal performanslarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, sağlık hizmetleri sektörünün ve sektörde faaliyet gösteren, borsaya kote edilmiş Lokman Hekim Sağlık Grubu A.Ş.'nin, MLP Care Sağlık Hizmetleri A.Ş.'nin ve Nasmed Özel Sağlık Hizmetleri Ticaret A.Ş.’nin finansal performansı ölçülmüştür. Covid-19 pandemisinin etkisini, işletmelerin ve sağlık sektörünün üzerinde değerlendirebilmek adına pandemiden önceki 2019 dönemi, pandeminin ortaya çıktığı 2020 dönemi ve pandeminin süren etkisini ölçmek için 2021 dönemi ele alınmıştır. İlgili dönemlerde işletmelerin ve sektörün finansal performansındaki değişim, öz sermaye getirisi ve varlık getirisi oranlarından oluşan DuPont analizi uygulanarak incelenmiştir. Firma verileri Kamuyu Aydınlatma Platformundan, sektörel veriler Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın reel sektör istatistiklerinden Q-86 İnsan Sağlığı Hizmetleri sektöründen elde edilmiştir. Çalışmanın sonucunda insan sağlığı hizmetleri sektörünün ilgili dönemlerde varlık getirisi ve öz sermaye getirisinde artış olduğu belirlenmiştir. Sağlık hizmetleri sektörü finansal oranlarındaki pozitif ivme ile gelişime ve yatırıma açık bir sektördür. Sektörde faaliyet gösteren ve Borsa İstanbul’da işlem gören sağlık işletmelerinin ilgili dönemlerde finansal performansı incelendiğinde varlık getirisi ve öz sermaye getirisi en yüksekten en düşüğe sırasıyla Lokman Hekim Sağlık Grubu, MLP Care Sağlık Hizmetleri A.Ş. ve Nasmed Özel Sağlık Hizmetleri Ticaret A.Ş. olmuştur. Buna göre yatırımcılar açısından en pozitif görünen işletme Lokman Hekim Sağlık Grubu A.Ş.’dir. Diğer yandan MLP Care Sağlık Hizmetleri A.Ş. ve Nasmed Özel Sağlık Hizmetleri Ticaret A.Ş. öz sermaye getirilerinin negatif değerde ve sektör ortalamasının altında olması nedeniyle yatırımcıları çekebilmek adına bu oranı iyileştirmenin yollarına odaklanmalıdırlar. Çalışmanın sonuçlarının işletme yöneticilerinin stratejik karar almada ve yatırımcıların yatırım kararlarına rehberlik etmede katkıda bulunacağı düşünülmektedir. Ayrıca, Covid-19'un sağlık sektörü ve borsaya kote edilmiş sağlık işletmelerinin finansal performansı üzerine etkisini göstermek amacıyla literatüre katkıda bulunacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Dupont analizi, Karlılık, Sağlık sektörü, Covid-19 Pandemisi

THE FINANCIAL PERFORMANCE OF THE HEALTHCARE SECTOR IN THE COVID-19 PANDEMIC: EVIDENCE FROM TURKEY

The Covid-19 Pandemic, which emerged in 2019, has had consequences affecting economic life worldwide. It is aimed to examine the financial performance of the health sector and healthcare enterprises traded in Borsa Istanbul as a reflection of the economic effects of the Covid-19 Pandemic. For this purpose, the financial statements of the healthcare services sector and the listed Lokman Hekim Health Group Inc., MLP Care Health Services Inc., and Nasmed Private Health Services Trade Inc. are intended to measure performance. To evaluate the impact of the Covid-19 pandemic on the companies and healthcare sector, the 2019 period before the pandemic, the 2020 period when the pandemic emerged, and the 2021 period to measure the ongoing impact of the pandemic are discussed. The change in the financial performance of the companies and the sector in the applicable periods has been examined by applying the DuPont analysis, which consists of return on equity and return on assets ratios. Company data are obtained from the Public Disclosure Platform, and sectoral data are obtained from The Central Bank of the Republic of Türkiye real sector statistics from the Q-86 Human Health Activities. As a result of the study, it is determined that there is an increase in the return on assets and return on equity of the human health services sector in the applicable periods. The health services sector is open to development and investment with a positive acceleration in its financial ratios. When the financial performance of the healthcare companies operating in the sector and traded on the Borsa Istanbul is examined in the applicable periods, the return on assets and return on equity are respectively from the highest to the lowest, Lokman Hekim Health Group Inc., MLP Care Health Services Inc., and Nasmed Private Healthcare Inc. Accordingly, Lokman Hekim Health Group Inc. is the most favorable company in terms of investment. On the other hand, MLP Care Health Services Inc. and Nasmed Private Healthcare Inc. due to their equity returns having negative value and being below the sectoral mean should focus on ways to improve this ratio to attract investors. It is expected that the results of the study contribute to business managers in making strategic decisions and guiding investors' investment decisions. For this reason, it is expected that the study contributes to the literature to show the impact of the Covid-19 pandemic on the financial performance of the healthcare sector and listed healthcare businesses.

Keywords:

Dupont analysis, Profitability, Healthcare sector, the Covid-19 pandemic,

PDF

___

AHA. (2020, Eylül). The effect of Covid-19 on hospital financial health. https://www.aha.org/system/files/media/file/2020/07/KH-COVID-Hospital-Financial-Health_FINAL.pdf
Akyüz, F., Yeşil, T., & Kara, E. (2019). İşletmelerin DuPont kârlılık analiziyle performansının belirlenmesi: Borsa İstanbul imalat sektörü örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 83, 61-84.
Arslan, Ö., & Ülker, Y. (2021). İmalat sektörünün finansal durumunun DuPont analizi yöntemiyle değerlendirilmesi. Turkish Studies-Economics Finance Politics, 16(1), 51-66.
Aydemir, İ. (2018). Hastanelerde finansal performansın değerlendirilmesi: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası hastane hizmetleri sektör bilançolarında bir uygulama. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 4(2), 133-149.
Bauman, M. P. (2014). Forecasting operating profitability with DuPont analysis: Further evidence. Review of Accounting and Finance, 13(2), 191-205.
Brealey, R. A., Myers, S. C., & Marcus, A. J. (2007). İşletme finansının temelleri (Çev. Ü. Bozkurt, T. Arıkan, H. Doğukanlı). Literatür Yayıncılık.
Burja, V., & Mărginean, R. (2014). The study of factors that may influence the performance by the Dupont analysis in the furniture industry. Procedia Economics and Finance, 16, 213-223.
Bülüç, F., Özkan, O., & Ağırbaş, İ. (2017). Üniversite hastanelerinin finansal performansının oran analizi yöntemiyle değerlendirilmesi. Business & Management Studies: An International Journal, 5(2), 268-281.
Chang, K. J., Chichernea, D. C., & HassabElnaby, H. R. (2014). On the DuPont analysis in the health care industry. Journal of Accounting and Public Policy, 33(1), 83-103.
Curtis, A., Lewis-Western, M. F., & Toynbee, S. (2015). Historical cost measurement and the use of DuPont analysis by market participants. Review of Accounting Studies, 20(3), 1210-1245.
Doorasamy, M. (2016). Using DuPont analysis to assess the financial performance of the top 3 JSE listed companies in the food industry. Investment Management and Financial Innovations, 13(2), 29-44.
Eldenburg, L. G., Krishnan, H. A., & Krishnan, R. (2017). Management accounting and control in the hospital industry: A review. Journal of Governmental & Nonprofit Accounting, 6(1), 52-91.
Ignat, I., & Feleaga, L. (2019). The role of IT in the logistics sector: The impact of DuPont model on the profitability of IT companies. LogForum, 15(2), 191-203.
Işıkçelik, F., Durur, F., & Günaltay, M. M. (2021). Özel hastane finansal performansının DuPont finansal analiz yöntemiyle değerlendirilmesi. Alanya Akademik Bakış, 5(2), 773-791.
Jin, G., Xu, J., Liu, F., Haris, M., & Weqar, F. (2022). Does R&D investment moderate the relationship between the Covid-19 pandemic and firm performance in China’s high-tech industries? Based on DuPont components. Technology Analysis & Strategic Management, 34(12), 1464-1478.
Jin, Y. (2017). DuPont analysis, earnings persistence, and return on equity: Evidence from mandatory IFRS adoption in Canada. Accounting Perspectives, 16(3), 205-235.
Karadeniz, E., & Koşan, L. (2017). Hastane hizmetleri sektörünün aktif ve özsermaye kârlılık performansının analizi: Hastane hizmetleri sektör bilançolarında bir araştırma. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 5(1), 37-47.
Kasilingam, R., & Jayabal, G. (2012). Profitability and solvency analysis of a manufacturing company using DuPont and Altman model. BVIMR Management Edge, 5(2), 53-64.
Koşan, L., & Karadeniz, E. (2014). Konaklama ve yiyecek hizmetleri alt sektörünün finansal performansının Dupont finansal analiz sistemi kullanılarak incelenmesi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11(2), 75-89.
KPMG. (2020, Ekim). Covid-19 gündemi yeni gerçeklikte makro trendler. https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/tr/pdf/2020/07/covid-19-gundemi.pdf
Küçükbay, F., Uysal, D., & Çırak, A. N. (2021). Covid-19 salgının dünya ekonomisi üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 15-20.
Küçüksavaş, N. (2012). Finansal muhasebe (12. Bs.). Kare Yayınları.
Labro, E. (2015). Health-Care costs: discussion of “the impact of changes in regulation on cost behavior”. Contemporary Accounting Research, (32)2, 567-574.
Lokman Hekim. (2022 , Aralık). https://ir.lokmanhekim.com.tr/finansal-sonuclar/
Manjunatha, T., & Gujjar, J. P. (2018). Performance analysis of Indian information technology companies using DuPont model. IUP Journal of Management Research, 17(4), 7-14.
OECD. (2022, Kasım). Health expenditure. https://www.oecd.org/els/health-systems/health-expenditure.htm#:~:text=As%20a%20result%20of%20the%20substantial%20spending%20growth%20and%20the,up%20from%208.8%25%20in%202019
Priya, R. (2020). DuPont analysis of IndiGo (Inter Globe Aviation Ltd.) and SpiceJet: A study of domestic airlines in India with the help of two-tailed t-test. International Journal of Business Analytics and Intelligence, 8(2), 29-4.
Soliman, M. T. (2008). The use of DuPont analysis by market participants. The Accounting Review, 83(3), 823-853.
Sonğur, C., Kar, A., Top, M., Gazi, A., & Babacan, A. (2016). Türkiye kamu hastane birlikleri hastanelerinin finansal performanslarının değerlendirilmesi: Finansal tablo analizleri. Sayıştay Dergisi, 100, 1-26.
TCMB. (2022, Ekim). Reel sektör istatistikleri. http://www3.tcmb.gov.tr/sektor/2020/#/tr/Q/insan-sagligi-ve-sosyal-hizmet-faaliyetleri
TÜİK. (2022a, Kasım). Sağlık harcamaları istatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Saglik-Harcamalari-Istatistikleri-2020-37192
TÜİK. (2022b, Aralık). Enflasyon ve fiyat. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=enflasyon-ve-fiyat-106
WHO. (2023, Mart). WHO coronavirus (COVID-19) dashboard global situation, https://covid19.who.int/