Türkiye’de 2000-2020 Döneminde Savunma Harcamalarının Makroekonomik Göstergeler Üzerine Etkisi

Makroekonomik göstergeler ile savunma harcamaları arasındaki ilişki özellikle gelişmiş ülkelerde oldukça çok araştırılan bir konudur. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de savunma harcamaları ile önemli makroekonomik göstergeler arasındaki ilişkiyi 2000-2020 dönemi için analiz etmektir. Alandaki çalışmalarda yoğunlukla SIPRI (Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü) verilerinin kullanıldığı görülmekte olup bu çalışmada diğer çalışmalardan farklı olarak iki ayrı veri seti kullanılmıştır. Bu dönem için savunma harcamaları ve makroekonomik göstergeler ilişkisi hem uluslararası verilerden hazırlanan SIPRI veri seti hem de bütçe verilerinden hazırlanan veri seti olmak üzere iki ayrı veri setiyle Granger Nedensellik Analizi ile test edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, Türkiye'de savunma harcamaları (SIPRI) ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü bir ilişkinin varlığı tespit edilirken, bütçe rakamlarından elde edilen savunma harcamaları verileri ile ekonomik büyüme arasında ise tek yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Bütçe savunma harcamaları ile gayri safi yurt içi tasarruflar arasında tek yönlü bir ilişki bulunmuş, savunma harcamaları ile işsizlik ve dış ticaret dengesi rakamları arasında ise bir ilişki tespit edilememiştir. Sonuçlar politika önerileri ile tartışılmıştır.

___

  • Referans1 Aselsan Activity Report, (2019). https://www.aselsan.com.tr/hakkımızda taken from this website.
  • Referans2 Aselsan.com.tr, (2020). https://www.aselsan.com.tr/hakkımızda taken from this website.
  • Referans3 Bayraktar, S. (2019). Savunma Sanayi ve Savunma Harcamalarının Makroekonomik Etkileri: Türkiye Örneği, Yüksek Lisans
  • Referans4 Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Referans5 Central Government Budget Law, (2020). https://www.sbb.gov.tr/merkezi-yonetim-butce-kanunlari/ taken from this website.
  • Referans6 Coast Guard Command Activity Report, (2019). https://www.sg.gov.tr/yayinlar taken from this website.
  • Referans7 Dakurah, A. H., Davies, S. P., & Sampath, R. K. (2001). Defense spending and economic growth in developing countries: A causality analysis. Journal of Policy Modeling.
  • Referans8 Deger, S. (1986) Economic Development and Defense Expenditure. University of Chicago.
  • Referans9 Defense and Aviation Industry Exporters Association Report (2019). https://www.sasad.org.tr/en/defense-and-aviation -industry-performance-report-2018/ taken from this website.
  • Referans10 Esgin, Y.(2010). “Savunma Harcamaları ve Ekonomik Gelişme Arasındaki İlişki: Silah İhracatçısı ve İthalatçısı Ülkeler İçin Panel Veri Yöntemi İle Bir Analiz”
  • Referans11 Gendarmerie General Command Activity Report, (2019). https://www.jandarma.gov.tr/jandarma-genel-komutanligi-2019-yili-faaliyet-raporu taken from this website.
  • Referans12 Havelsan Activity Report, (2019). https://havelsan.com.tr/kurumsal/hakkimizda/sirket-profili taken from this website. https://ticaret.gov.tr/istatistikler/arastirma-ve-raporlar taken from this website.
  • Referans13 Istanbul Chamber of Industry Report, (2018). https://www.iso.org.tr/news/istanbul-chamber-of-industry-turkey-manufacturing-pmi-january-2020-report-was-announced taken from this website.
  • Referans14 NATO. (2017). Congress 2017 “Information on Defense Expenditures”https://www.nato.int taken from this website.
  • Referans15 Presidency of Defense Industry Activity Report, (2019) https://www.ssb.gov.tr/WebSite/contentlist.aspx?PageID=1040&LangID=1 taken from this website.
  • Referans16 Roketsan Activity Report, (2019) https://www.roketsan.com.tr/hakkimizda/ taken from this website.
  • Referans17 Sezgin, S. (2000). Türkiye’de Savunma Harcamaları, Savunma Sanayi Sempozyumu 2000,
  • Referans18 Sezgin, S., (2010). “Savunma Harcamaları, Terrörizm ve Ekonomi” Stradigma , vol.1, no.1, 2004
  • Referans19 Sipri, (2018) “Transparency and accountability in military spending” https://sipri.org/resarch taken from this website.
  • Referans20 Sipri, (2019) “Defense Expenditure and Economic Growth” https://sipri.org/resarch taken from this website.
  • Referans21 Sipri, (2021) “Defense Expenditure and the Debate on Economic and Social Security” https://sipri.org/resarch taken from this website.
  • Referans22 Turkey Exporters Assembly December Report (2019) Export Figures (tim.org.tr) taken from this website.
  • Referans23 Turkish Police Service Activity Report, (2019) RAPORLARIMIZ (egm.gov.tr) taken from this website.
  • Referans24 Turkish Court of Accounts Audit Report, (2019) Raporlar : T.C. Sayıştay Başkanlığı (sayistay.gov.tr) taken from this website.
  • Referans25 Tusaş Activity Report, (2020) https://www.tusas.com taken from this website.
  • Referans26 Uğurlu, E. (2009). Durağanlık ve Birim Kök Sınamaları.
  • Referans27 https://www.academia.edu/2402640/Dura%C4%9Fanl%C4%B1k_Birim_K%C3%B6k_S%C4%B1namalar%C4%B1, Erişim Tarihi: 21.06.2021.
  • Referans28 Ulusoy, A. (2018). “Defense Spending Dilemma”
  • Referans29 Wang, D., & Tomek, W. G. (2007). Commodity prices and unit root tests. American Journal of Agricultural Economics, 89(4), 873-889.
  • Referans30 Yağtu, G (2019). “Savunma Harcamaları ve Büyüme Arasındaki İlişki”Yüksek Lisans Tezi Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
  • Referans31 Yıldız, B. and Yıldız, G. (2018). “The Relationship between Military Spending and Economic Growth in the Middle East Countries: Bootstrap Panel Causality Analysis”
  • Referans32 Yıldırım, J. and Sezgin, S. (2002). ‘The Demand for Turkish Defense Expenditure’
  • Referans33 Zhong, M., Chang, T., Gswami, S., Gupta, R., &Lou, T.-W. (2016). The Nexus Between Military Expenditures and Economic Growth in the BRICS and the US: An Empirical Note. Defense and Peace Economy