Ceylan ÇİÇEN, Ebru Zümrüt BOYACIOĞLU, Adil OĞUZHAN

Turizm Sektöründe Kadın İşgücü Performansının İncelenmesi: Edirne İli Konaklama İşletmeleri Örneği

Turizm sektöründe kadın işgücü oranının yüksek olması, turizmin “emek-yoğun” olduğu kadar “kadın-yoğun” iş alanı özelliği taşımasına da neden olmaktadır. Bu nedenle çalışmada turizm sektörünün istihdam yaratan önemli unsurlarından biri olan konaklama işletmelerinde kadın işgücünün performans düzeyi algıları incelenmiş ve kadınların performans düzeylerinin demografik özelliklere göre farklılıklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma nicel veri toplama yöntemlerinin kullanıldığı keşfedici bir araştırmayı kapsamaktadır. Edirne il ve ilçelerinde faaliyet gösteren 58 konaklama işletmesinde istihdam edilen 157 kadın çalışana anket uygulanmıştır. Elde edilen bulgular; kadınların demografik özelliklerine göre performans düzeyleri algılarında önemli farklılıklar olduğunu göstermektedir. Bekâr ve lisans mezunu katılımcıların performans düzeyi algılarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Buna ilaveten kat hizmetlerinde çalışanların motivasyon düzeylerinin daha düşük olduğu ve sektörde çalışma süresi arttıkça performansın düştüğü belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Turizm, Kadın İşgücü, Performans, Konaklama İşletmesi, Edirne

The Analysis of the Performance of Women Labor in the Tourism Sector: Case of Edirne Accommodation Enterprises

Due to high women workforce ratio, tourism sector causes to have "woman-intensive" feature as well as "labor-intensive" feature. In the study, the perception of the performance level of the female workforce in the accommodation establishments, which is one of the important employment-generating factor of the tourism sector was examined and aimed to determine the differences of the performance according to demographic levels of women. The study includes an exploratory research using quantitative data collection methods. A survey was conducted with 157 women working in 58 accommodation companies operating in Edirne provinces and districts. Findings shows that there are important differences in perceptions of performance levels of women according to their demographic levels. It was determined that the perception of performance level of single and undergraduate graduates was higher. In addition, the level of motivation of the employees in housekeeping department is than lower others and the performance decrease as the working period increased in tourism sector.

Keywords:

Tourism, Women Labor, Performance, Accommodation Enterprises, Edirne,

PDF

___

Acar, E. (2017). Kadın İşgücüne Yönelik Ayrımcılık Sorunu: Bursa Serbest Bölgesi Örneğinde Kadın Yöneticilerin Karşılaştıkları Ayrımcılık Uygulamaları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Akdemir, B. ve Çalış Duman, M. (2017). Kadın Çalışanların Performansında Cam Tavan Sendromu Etkileri, International Journal of Academic Value Studies (Javstudies), 3(15), 517-526.
Anafarta, N., Sarvan, F. ve Yapıcı, N. (2008). Konaklama İşletmelerinde Kadın Yöneticilerin Cam Tavan Algısı: Antalya İlinde Bir Araştırma , Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (15), 111-137
Avunduk, Y. (2016). Duygusal Zekanın İş Performansı Üzerindeki Etkisi : Tıp Doktorları İle Toplu Ulaşım Şoförleri Üzerinde Karşılaştırmalı Alan Uygulaması, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Baskın, İ. (2011). Örgütsel Bağlılık ve İş Performansı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: İlaç Mümessilleri Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Dönem Projesi, Trakya Üniversitesi, Edirne.
Bustillo, M., Fernández-Macías, E., Antón, J. I. ve Esteve, F. (2011). Measuring more than money: The social economics of job quality, Edward Elgar Publishing, Cheltenham, UK.
Bükülmez, K. (2013). Çalışma Hayatında İş Performansını Etkileyen Faktörler: Altınova Tersaneler Bölgesi Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yalova Üniversitesi, Yalova.
Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, Spss Uygulamaları ve Yorum. Ankara: Pegem.
Cave, P. ve Kılıç, S. (2010). The Role of Women in Tourism Employment with Special Reference to Antalya, Turkey, Journal of Hospitality Marketing & Management, 19 (3): 280-292.
Çakır, P.G., Barakazı, M. ve Barakazı, E. (2017). Turizm Sektöründe Çalışan Kadınların Karşılaştığı Sorunları Değerlendirmeye Yönelik Bir Araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 61, 461-474.
Çelik M., ve Çıra, A. (2013). Örgütsel Vatandaşlık Davranışının İş Performansı ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisinde Aşırı İş Yükünün Aracılık Rolü. Ege Akademik Bakış, 13(1), 11-20.
Çelik Uğuz, S. ve Topbaş F. (2016). Turizmde Kadın İstihdamı ve Ücret Ayrımcılığı: Karşılaştırmalı Bir Analiz, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 27, Sayı 1, Bahar: 62 - 78.
Çolakoğlu, Ü. Ayyıldız, T. ve Cengiz, S. (2009). Çalışanların Demografik Özelliklerine Göre Örgütsel Bağlılık Boyutlarında Algılama Farklılıkları: Kuşadası’ndaki Beş Yıldızlı Konaklama İşletmeleri Örneği, Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 20, Sayı 1, Bahar 77-90.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: Spss ve Lisrel Uygulamaları. Ankara: Pegem.
Dalkıranoğlu, T. (2006). Çalışma Yaşamında Kadın İşgücü Ve Cinsiyet Ayrımcılığı: Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Dufy, L.N., Kline, C.S., Mowatt, R.A., ve Chancellor H.C. (2015). Women in Tourism: Shifting Gender Ideology in the DR, Annals of Tourism Research, 52,72-86.
Hemmati M. (2000). Women’s Employment and Participation in Tourism. Sustainable Travel & Tourism, Volume 5/1, s. 17-21.
Hu, C., Woods, R. H., Chen, S.-L., ve Brandmeir, K. D. (2004). Perceptions of Job Satisfaction and Job Performance in the Timeshare Industry. Journal of Human Resources in Hospitality and Tourism, 2(1), 53-67.
Karakurum, M. (2005). The Effects Of Person-Organization Fit On Employee Job Satisfaction, Performance And Organizational Commitment İn A Turkish Public Organization, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ, Ankara.
Kaya, Ş. (2017). Turizmde Kadın Emeği, Karatahta İş Yazıları Dergisi, 9, 1-22.
Kozak Akoğlan, M., (1996). Konaklama Endüstrisinde Kadının Konumu. Anatolia, Eylül- Aralık, 16–23.
Marinakou, E. (2014). Women in Hotel Management and Leadership:Diamond or Glass?. Journal of Tourism and Hospitality Management, ISSN 2328-2169 January 2014, Vol. 2, No. 1, 18-25 .
Pelit, E., Güçer, E. ve Demirdağ, Ş. A. (2016). Kadın İşgörenlerin Karşılaştığı Sorunların İş Bırakma Eğilimlerine Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1309-1387.
Santos, L.D., Varejao, J. (2007). Employment, Pay and Discrimination in The Tourism Industry. Tourism Economics, Volume 13/2, 225-240.
Saraçlı, S. (2011). Faktör Analizinde Yer Alan Döndürme Metotlarının Karşılaştırmalı İncelenmesi Üzerine Bir Uygulama, Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 1(3), 22-26.
Şit, M.(2016). Türkiye’de Turizm Sektörünün İstihdama Katkısı, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7(1), 101-117.
Tabachnick, B. G., ve Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (6th ed.), Boston: Allyn and Bacon.
Tabachnick, B. G. (2014). Using Multivariate Statistics. USA: Pearson Education Limited.
Tajeddini, K. A. Vanessa, R. B. ve Mela, D. (2017). Female Tourism Entrepreneurs in Bali, Indonesia. Journal of Hospitality and Tourism Management, 31, 52-58
Tercan, S. (2017). Otantik Liderliğin Çalışan Motivasyonu ve İş Performansına Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul.
TSKB Bakış Turizm, Alkan B., ve Avcıoğlu, C (2018). Turizm Yine Yeni Yeniden, Ekonomik Araştırmalar, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası Raporu, İstanbul.
Tugores, M. (2008). Reconciling Work and Family from a Gender Perspective: An Application to the Balearic Hotel Industry. Tourism Economics, Volume 14/1, 223-239.
Tutar, H. ve Altınöz, M. (2010). Örgütsel İklimin İşgören Performansı Üzerine Etkisi: Ostim İmalat İşletmeleri Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 195-218.
Tükeltürk, Ş.A. ve Perçin, N. Ş. (2008). Turizm Sektöründe Kadın Çalışanların Karşılaştıkları Kariyer Engelleri ve Cam Tavan Sendromu: Cam Tavanı Kırmaya Yönelik Stratejiler. Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(2), 113-128.
UNWTO, (2019). Gobal Report on Women and Tourism, Second Edition, https://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284420384
Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal Bilimlerde Faktör Analizi ve Geçerlilik: Keşfedici ve Doğrulayıcı Faktör Analizlerinin Kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Özel Sayı 2017(46), 74-85.
Yelboğa, A. (2006). Kişilik Özellikleri ve İş Performansı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. “İş,Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 2(8), 196-211.
Yıldız, S., Savcı, G. ve Kapu, H. (2011). Motive Edici Faktörlerin Çalışanların Performansına Ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21(1), 233-249.