Turistlerin Destinasyon Alışveriş Olanaklarından Memnuniyetlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma: Göbeklitepe Örneği

DDestinasyonlarda turistlere sunulan konaklama, yeme-içme, ulaşım, rekreasyon, vb. hizmetlerin yanı sıra destinasyonun sahip olduğu alışveriş olanakları ve bu olanakları sunan görevlilerin tutumlarından turistlerin memnuniyet algıları da son derece önemlidir. Bu çalışmada yerli turistlerin destinasyon alışveriş olanaklarından ve alışveriş noktalarındaki görevlilerin tutumlarından memnuniyet algı düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda hazırlanan anket formu Temmuz-Eylül 2019 döneminde Göbeklitepe destinasyonunu ziyaret eden 400 yerli turiste yüz yüze iletişim kurularak ulaştırılmıştır. Anketlerden elde edilen veriler (386 anket) SPSS programında analize tabi tutulmuştur. Yapılan analizler sonucunda; katılımcıların çoğunluğunun destinasyon alışveriş olanaklarından (%71) ve destinasyondaki alışveriş noktalarındaki görevlilerin tutumlarından memnun oldukları (%65) ancak katılımcıların daha az olmakla birlikte önemli bir kısmının ise destinasyon alışveriş olanaklarından (%29) ve destinasyon alışveriş noktalarındaki görevlilerin tutumlarından memnun olmadıkları (%35) belirlenmiştir. Ayrıca katılımcıların destinasyon alışveriş noktalarındaki görevlilerin tutumlarını İçtenlik, Nezaket, İletişim, Turistlerin İhtiyaçları ile İlgilenme ve Hediye Paketleme Becerisi boyutları kapsamında değerlendirdikleri belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Destinasyon Pazarlaması, Alışveriş Olanakları, Memnuniyet, Algı, Göbeklitepe, Türkiye

A Research on Determining the Satisfaction of Tourists from Destination Shopping Opportunities: The Case of Göbeklitepe

The satisfaction perceptions of tourists from the shopping opportunities of the destination and the attitudes of the staff who offer these opportunities are also very important in addition to accommodation, food and beverage, transportation, recreation services offered to tourists in destinations. In this study, it is aimed to determine the levels of satisfaction perceptions of domestic tourists from destination shopping opportunities and the attitudes of staff at shopping points. The questionnaires prepared in this context were delivered to 400 domestic tourists who visited Göbeklitepe during the period of July-September 2019 by face to face communication. The data obtained from the questionnaires (386 questionnaires) were analyzed by use of the SPSS program. As a result of the analyzes, it was determined that the majority of the participants were satisfied with the destination shopping opportunities (71%) and the attitudes of the staff at the destination shopping points (65%); but less of the participants, still a significant portion were not satisfied with the destination shopping opportunities (29%) and the attitudes of the staff at the destination shopping points (%35). In addition, it was determined that the participants evaluated the attitudes of the staff at the destination shopping points within the scope of the dimensions of Sincerity, Courtesy, Communication, Caring for the Needs of Tourists and the Skill of Gift Wrapping.

Keywords:

Destination Marketing , Shopping Facilities, Satisfaction, Perception, Göbeklitepe, Turkey,

PDF

___

Aktaş, A., Aksu, A. A. ve Çizel, B. (2007). Destination choice: an important-satisfaction analysis. Quality&Quantity, 41, 265-273.
Albayrak, T. ve Caber, M. (2011). Önem-performans analizi: destinasyon yönetimine dair bir örnek. Ege Akademik Bakış, 11(4), 627-638.
Altunışık, R., Çoşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2007). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı (Geliştirilmiş Beşinci Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
Araslı, H. ve Baradarani, S. (2014). European tourist perspective on destination satisfaction in jordans’ ındustries. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 109, 1416-1425.
Atay, L. (2003). Turistik Destinasyon Pazarlaması ve Bir Alan Uygulaması, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Beqiri, M., Boriçi, Ardita, B. A. ve Dergjini, A. (2014). An empirical study of service quality factors ımpacting tourist satisfaction and loyalty: Velipoja tourist destination. TMC Academic Journal, 8(2), 36-48.
Buluk, B. (2016). Turistlerin alışveriş merkezlerinde hizmet algıları: İstanbul’da bir araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 13(2), 21-35.
Çakır, F. ve Küçükkambak, E. S. (2016). Destinasyon pazarlaması ve Fethiye yöresinin algılanan imajının ölçümü üzerine amprik bir araştırma. Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 18(2), 400-425.
Çakmak, Ç. A. ve Kök, T. İ. (2012). Destinasyon pazarlaması ve Safranbolu’nun destinasyon imajının ölçülmesi. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 80-101.
Çiçek, E. ve Pala, U. (2017). Destinasyon markalaşması üzerine bir araştırma: Tarsus örneği. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 25-47.
Çömen, N. (2014). Alman, İngiliz ve Hollandalı Turistlerin Algıladığı Alışveriş Değeri ve Memnuniyetlerine Etkisi: Antik Side Örneği, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Anabilim Dalı, Antalya.
Demir Şen, Ş. (2010). Çekici faktörlerin destinasyon seçimine etkisi: Dalyan örneği. Ege Akademik Bakış, 10(3), 1041-1054.
Durmuş, B., Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. (2010). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi (Tıpkı Üçüncü Basım). İstanbul: Beta Yayıncılık.
Ekiz, H. E. ve Köker, E. N. (2012). Destinasyon tatmininin belirleyicileri: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni ziyaret eden yabancı turistlerin algılamaları. Global Medya Journal Turkish, 2(4), 45-63.
Erkuş, A. (2011). Davranış Bilimleri İçin Bilimsel Araştırma Süreci (Güncellenmiş Üçüncü Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Göbeklitepe Örenyeri. (2020). Göbeklite Hakkında. [URL: https://muze.gov.tr/muze-detay?SectionId=SGT01&DistId=SGT] (Erişim Tarihi: 29 Ocak 2020).
Gün, S., Durmaz, Y. ve Tutcu, A. (2019). Destinasyon imajının ziyaretçi memnuniyeti üzerindeki etkisi: Mardin’e gelen yerli turistler üzerine bir araştırma. Mukaddime,10(1), 375-392.
Güneş, E. (2016). Destinasyon Seçiminde Etkili Olan Destinasyon Kalite Unsurlarının Analizi: Antalya Örneği, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Anabilim Dalı, Antalya.
Hau, C. T. ve Omar, K. (2014). The impact of service quality on tourist satisfaction: the case study of Rantau Abang Beach as a turtle sanctuary destination. Mediterrenean Journal of Social Science, 5(23), 1827-1832.
Jiang, Y. (2017). Chinese Tourists’ Shopping Behaviors in Los Angeles, (Thesis of Master), California State Polytechnic University, Hospitality Management, Pamona.
Karamustafa, K., Tosun, C. ve Çalhan, H. (2015). Tüketici odaklı yaklaşımla destinasyon performansının değerlendirilmesi: Kapadokya bölgesi örneği. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 7(2), 117-148.
Kozak, M. ve Rimmington, M. (2000). Tourist satisfaction with Mallorca, Spain, as an off-season holiday destination. Journal of Travel Research, 38, 260-269.
Kozak, M. (2001). Comparative assessment of tourist satisfaction with destinations across two nationalities. Tourism Management, 22(4), 391-401.
Meng, F. ve Xu, Y. (2012). Tourism shopping behavior: planned, impulsive or experiential?, International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 6(3), 250-265.
Moscardo, G. (2004). Shopping as a destination attraction: an empirical examination of the role of shopping in tourists’ destination choice and experience. Journal of Vacation Marketing, 10(4), 294-307.
Murphy, P., Pritchard, M. ve Smith, B. (2000). The destination product and its impact on traveller perceptions. Tourism Management, 21(1), 43-52.
Oh, J. Y. J., Cheng, C-K., Lehto, Y. X. ve O’Leary, T. J. (2004). Predictors of tourists’ shopping behaviour: examination of socio-demographic characteristics and trip typologies. Journal of Vacation Marketing, 10(4), 308-319.
Özdemir, G. (2007). Destinasyon Yönetimi ve Pazarlama Temelleri İzmir İçin Bir Destinasyon Model Önerisi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, İzmir.
Parasuraman, A., Zeithaml, A. V. ve Berry, L. L. (1988). SERVQUAL: a multiple- item scale for measuring consumer perceptions of service quality. Journal of Retailing, 64(1), 12-40.
Reisinger, Y. ve Waryszak, Z. R. (1994). Tourists perceptions of service in shops. International Journal of Retail&Distribution Management, 22(5), 20-28.
Tayfun, A. ve Yıldırım, M. (2010). Turistlerin tüketim davranışları kültüre-milliyete göre farklılık gösterir mi? Alman ve Rus turistler üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2(2), 43-64.
Tayfun, A. ve Arslan, E. (2013). Festival turizmi kapsamında yerli turistlerin Ankara alışveriş festivalinden memnuniyetleri üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(2), 191-206.
Tribe, J. ve Snaith, T. (1998). From SERVQUAL to HOLSAT: holiday satisfaction in Varadero, Cuba. Tourism Management, 19(1), 25-34.
Uğur, U. (2019). Uşak ilinin destinasyon markalaşma analizi ve strateji önerileri. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1178-1193.
Unurlu, Ç. (2016). Alışveriş yöneliminin alışveriş memnuniyeti üzerine etkisi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 539-552.
Ural, A. ve Kılıç, İ. (2005). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2007). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri (Genişletilmiş İkinci Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
Yoon, Y. ve Uysal, M. (2005). An examination of the effects of motivation and satisfaction on destination loyalty: an structural model. Tourism Management, 26(1), 45-56.
Zaidan, A. E. (2015). Tourism shopping and new urban entertainment: a case study of Dubai. Journal of Vacation Marketing, 22(1), 29-41.