Afet Yönetiminde Belediyelerin Rolü

Afetler her geçen gün sıklığını ve şiddetini artırarak hayatı olumsuz etkilemeye devam etmektedir. Afetlerin olumsuz etkilerinden korunmanın en önemli unsuru etkin bir afet yönetimidir. Son yıllarda elde edilen deneyimler geleneksel olarak yürütülen afet yönetiminin yetersiz olduğu görülmüştür. Bu nedenle merkezi yönetim yaklaşımları yerine yerel yönetimlerin ön planda olduğu afet yönetim sistemlerine yönelme eğilimi artmaktadır. Birleşmiş Milletler başta olmak üzere uluslararası birçok örgüt yerel yönetimlerin afet yönetimi açısından kurumsal kapasitelerinin güçlendirilmesi için çaba göstermektedir. Türkiye’de afet yönetimi merkezi idare tarafından organize edilmekte olup, belediyelere afet yönetimi sürecinde destek görevleri verilmiştir. Risk odaklı afet yönetimi sürecinde vatandaşa en yakın olan kamu kurumu olarak belediyelere önemli görevler ve yetkiler verilmelidir. Bu çalışmada afet yönetiminde belediyelerin önemi vurgulanmaktadır. Afet yönetimi açısından mevzuatta ve planlarda belediyelere verilen sorumluluklar çerçevesinde, büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri, ilçe belediyeleri ve belde belediyelerin kurumsal afet yönetimi yapılanmaları, hazırlamış oldukları stratejik planlar, yönetmelikler, afet müdahale planları ve yapılan çalışmalar değerlendirilerek öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Afet, Afet Yönetimi, Belediye, Büyükşehir Belediyesi

The Role Of Munıcıpalıtıes In Dısaster Management

Disasters continue to affect life negatively by increasing their frequency and severity with each passing day. The most important element of protection from the negative effects of disasters is an effective disaster management. Experiences gained in recent years have shown that traditional disaster management is inadequate. For this reason, the tendency to turn to disaster management systems in which local governments are at the forefront instead of central management approaches is increasing. Many international organizations, especially the United Nations, are making efforts to strengthen the institutional capacities of local governments in terms of disaster management. In Turkey, disaster management is organized by the central administration, and municipalities are given support tasks in the disaster management process. As the public institution closest to the citizens in the risk-oriented disaster management process, municipalities should be given important duties and powers. In this study, the importance of municipalities in disaster management is emphasized. In terms of disaster management, within the framework of the responsibilities given to municipalities in the legislation and plans, the institutional disaster management structures of metropolitan municipalities, provincial municipalities, district municipalities and town municipalities, their strategic plans, regulations, disaster response plans and studies have been evaluated and suggestions have been developed.

Keywords:

Disaster, Disaster Management, Municipality, Metropolitan Municipality,

PDF

___

1. Özler, M. (2019). ‘‘Kamu Yönetimi Paradigmasında Afet Riski Yönetiminden Yönetişimine’’. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (1), 139-150.
2. Albrito, P. (2012). ‘‘Making Cities Resilient: Increasing Resilience to Disasters at The Local Level’’. Journal of Business Continuity and Emergency Planning, 5 (4), 291-297.
3. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, (2010). KENTGES, Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem Planı 2010-2023, Erişim Adresi: http://www.sp.gov.tr/upload/xSPTemelBelge/files/bk0sC +KENTGES.pdf (Erişim tarihi: 20.02.2023) .
4. Kapucu, N., and Garayev, V. (2011). ‘‘Collaborative Decision-Making in Emergency and Disaster Management’’. International Journal of Public Administration, 34 (6), 366-375.
5. Yavaş, H. ve Yavuz, Ö. ( 2015). ‘‘Türk Afet Yönetiminde Merkezileşme Sorunu ve Yerelleşme Çabaları’’. Yerelleşme/Merkezileşme Tartışmaları 9. Kamu Yönetimi Sempozyumu, 7-9 Mayıs 2015, Ankara
6. UNISDR, (2015). ‘‘Sendai Framework for Disaster Risk Reduction 2015 – 2030’’. Erişim Adresi: https://www.preventionweb.net/files/43291_sendaiframeworkfordrren.pdf (Erişim Tarihi: 14.02.2023).
7. Henstra, D. (2010). ‘‘Evaluating Local Government Emergency Management Programs: What Framework Should Public Managers Adopt?’’. Public Administration Review, 70 (2), 236–246. doi:10.1111/j.1540-6210.2010.02130.x1.
8. Mkhwanazi, N. and Mpanza, S., (2020). ‘‘Examining The Nature of Disaster Risk Reduction Strategies in Local Municipalities : A Case Study of Ndwedwe Local Municipality’’. Journal article published at The 5th Annual International Conference on Public Administration and Development Alternatives 07 - 09 October 2020, Erişim Adresi: http://ulspace.ul.ac.za/handle/10386/3212 (Erişim Tarihi: 01.02.2023).
9. Şahin, G. (2016). ‘‘Yerel Yönetimlerde Afetlere Hazırlık ve Zarar Azaltma Sorumlulukları: İzmir Büyükşehir Belediyesi Örneği’’. KAYSEM 10. Kamu Yönetimi Sempozyumu, 5-7 Mayıs 2016, İzmir.
10. Urhan, V.F. (2008). ‘‘Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Yeniden Yapılandırılması’’. Sayıştay Dergisi, (70), 85-102.
11. 5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu (2004). Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5216.pdf (Erişim Tarihi: 01.01.2023).
12. 5393 Sayılı Belediye Kanunu (2006). Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5393.pdf (Erişim Tarihi: 01.01.2023).
13. Büyükşehir Belediyeleri ve İl Özel İdareleri Tarafından Afet ve Acil Durumlar İle Sivil Savunmaya İlişkin Yatırımlara Ayrılan Bütçeden Yapılacak Harcamalara Dair Yönetmelik (2009). Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuat No=20502&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5 (Erişim Tarihi: 01.01.2023).
14. Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği (2022). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/ 2022/02/20220224-31.pdf (Erişim Tarihi: 03.01.2023).
15. İBB, (2021). İstanbul Büyükşehir Belediyesi Afet Koordinasyon Merkezi Şube Müdürlüğü Görev ve Çalışma Yönetmeliği. Erişim Adresi: https://akom.ibb.istanbul/wp-content/uploads/2022/09/ akomgorevvecalismayonetmeligi.pdf (Erişim Tarihi: 03.01.2023).
16. KBB, (2011). Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, İtfaiye Dairesi Başkanlığı Görev ve Çalışma Yönetmeliği. Erişim Adresi: https://www.kocaeli.bel.tr/tr/main/pages/itfaiye-dairesi-baskanligi-gorev-ve-calisma-y/303. (Erişim Tarihi: 03.01.2023).
17. Korkın, E., ve Öztop, S. (2022). ‘‘Büyükşehir Belediyeleri Stratejik Planlarında Afet Yönetimi’’. Medeniyet Araştırmaları Dergisi, 7 (1), 61-75.
18. AFAD, (2021). İl Afet Risk Azaltma Planı. Erişim Adresi: https://irap.afad.gov.tr/tr/42050/IRAP-HAKKINDA (Erişim Tarihi: 05.01.2023). 19. Kocaeli AFAD, (2021). Kocaeli İl Afet Risk Azaltma Planı. Erişim Adresi: https://kocaeli.afad.gov.tr/kurumlar/kocaeli.afad/Kocaeli-IRAP.pdf (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
20. Kocaeli AFAD, (2020). Kocaeli İl Afet Müdahale Planı. Erişim Adresi: https://kocaeli.afad.gov.tr/kurumlar/kocaeli.afad/Hizmet-Standartlari/2020-TAMP_Kocaeli-Afet-Mudahale-Plani.pdf (Erişim Tarihi: 05.01.2023).
21. Çorlu Belediyesi, (2019). Çorlu Belediyesi Afet Müdahale Planı. Erişim Adresi: https://www.corlu.bel.tr/upload/tr/dosya /yayinlar/corlu-belediyesi-afet-ve-acil-durum-mudahale-plani-2019_04102019085643.pdf (Erişim Tarihi: 06.01.2023).
22. İBB, (2023). İstanbul Büyükşehir Belediyesi AKOM. Erişim Adresi: https://akom.ibb.istanbul/ (Erişim Tarihi: 08.01.2023).
23. SBB, (2023). Sakarya Büyükşehir Belediyesi AKOM. Erişim Adresi: https://www.sakarya.bel.tr/tr/ (Erişim Tarihi: 09.01.2023).
24. TBB, (2023). Sakarya Büyükşehir Belediyesi, Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanlığı. Erişim Adresi: https://www.tekirdag.bel.tr/birim_haber/90/ (Erişim Tarihi: 09.01.2023).
25. KBB, (2023). Kocaeli Büyükşehir Belediyesi. Erişim Adresi: https://www.kocaeli.bel.tr/ (Erişim Tarihi: 09.01.2023).
26. İç İşleri Bakanlığı, (2023). Türkiye Mülki İdare Bölümleri Envanteri. İç İşleri Bakanlığı. Erişim Adresi: https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx (Erişim Tarihi: 10.01.2023).
27. Gerdan, S. (2019). ‘‘Yerel Yönetimlerde Afet Zararlarının Azaltılması Çalışmalarına Genel Bir Bakış’’. The Journal of Social Science, 3 (5), 267-276. doi:10.30520/tjsosci.518584
28. Mızrak, S. (2018). ‘‘Eğitim, Afet Eğitimi ve Afete Dirençli Toplum’’. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 56-67. doi: 10.21666/muefd.321970
29. Usta, G. (2023). ‘‘Dünya’da Meydana Gelen Afetlerin İstatistiksel Olarak Analizi (1900-2022)’’. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (1), 172-186.