GÜZELLİK VE SAĞLIĞIN ENDÜSTRİLEŞMESİ VE TİCARİLEŞTİRİCİ SÖYLEMLERİN SOSYAL MEDYADA İNŞASI: INSTAGRAM ÖRNEĞİ

İnsanların sağlık hakkının en temel insan haklarından birisi olduğu birçok ülkede kabul edilmektedir. Bu nedenle devletler sağlık hizmetlerini olabildiğince yaygın bir şekilde her vatandaşı için olanaklı hale getirmenin yollarını aramaktadır ya da aramalıdır. Bunu yaparken de nihai amaçları maddi gelir elde etmek olmamalıdır. Ancak bazı ticari özel sermaye kuruluşlarının sağlık alanında söz hakkı elde etmeye başlaması ile tıp, ticari ve endüstriyel bir alan haline dönüşmektedir. Bununla birlikte günümüz insanlarının yaşamlarında oldukça yer kaplayan iki önemli kavram olan sağlık ve güzellik, endüstriyel ve ticari kuruluşlarca önemli bir kazanç alanı olarak görülmekte, insan bedeninin yapılacak tıbbi müdahaleler ile her zaman bir öncekinden daha sağlıklı ve güzel olabileceği vaat edilmektedir. Daha öncesinde hedef kitleye ulaşmanın zorluğu ile karşı karşıya olan sağlık kuruluşları, bugün sosyal medya ağlarında önemini arttıran sağlık ve güzellik trendleri çerçevesindeki değişimlere bağlı olarak ve insan bedenini dönüştürme iddiası ile rahatça etkin olabilmekte ve temelde ticari olan söylemlerini kolaylıkla yayabilmektedir. Bu çalışmada amaç, özel sağlık kuruluşlarının etkili bir sosyal medya platformu olan Instagram üzerinden inşa ettikleri güzellik ve sağlık söylemini analiz etmektir. Nitel araştırma yöntemi ile gerçekleştirilen çalışmada amaçsal örnekleme ile elde edilen veriler betimsel ve içerik analizi ile incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Endüstrileşme, Instagram, Güzellik, Sağlık, Sosyal Medya

INDUSTRIALIZATION OF BEAUTY AND HEALTH AND THE CONSTRUCTION OF COMMERCIALIZED DISCOURSES ON SOCIAL MEDIA: INSTAGRAM EXAMPLE

It is accepted in many countries that people's health right is one of the most fundamental human rights. However, as some commercial and private equity institutions start to have a say in the field of health, medicine becomes a commercial and industrial field. Nonetheless, health and beauty, two important concepts that occupy a lot of space in the lives of today's people, are regarded as an important gain area by industrial and commercial organizations, and it is promised that the human body will always be healthier and more beautiful than the previous one. Faced with the difficulty of reaching the target audience before, health institutions can easily be effective and can easily spread their commercial discourses due to the changes in the framework of health and beauty trends that increase their importance in social media networks and with the claim of transforming the human body. The aim of this study is to analyze the discourse of beauty and health that private health institutions build on Instagram, an effective social media platform. In the study carried out with qualitative research method, the data obtained by purposeful sampling were analyzed by descriptive and content analysis.

Keywords:

: Industrialization, Instagram, Beauty, Health, Social Media,

PDF

___

BARBALOVA, Irina (2011). “Global Beauty and Personal Care: The Year in Review and Winning Strategies for The Future.” https://www.in-cosmetics.com/RXUK/RXUK_InCosmetics/documents/IC11_EuromonitorInt_GlobalBeautyAndPersonalCare.pdf. Erişim Tarihi: 02.03.2020.
BLACK, Paula (2004). The Beauty Industry: Gender, Culture, Pleasure. New York: Routledge.
BOTTA, Renée A. (1999). “Television Images and Adolescent Girls’ Body Image Disturbance”. Journal of Communication, 49: 22-41.
BRENNAN, Troyen A., vd. (2006). “Health Industry Practices That Create Conflicts of Interest: A Policy Proposal for Academic Medical Centers”. Jama, 295 (4): 429-433.
DEMIR, Ozan ve Yıldırım, Adem (2018). Beden, Tıp ve Felsefe. İstanbul: NotaBene Yayınları.
DOLGIN Janet L. (2005). “The Evolution of the ‘Patient’: Shifts in Attitude About Consent, Genetic Information, And Commercialization in Health Care”. Hofstra Law Review, 34(1): 137-183.
DUGGAN, Maeve, vd. (2015). Social Media Update 2014. Washington, DC: PEW Research Center.
FARDOULY, Jasmine, vd. (2015). “Social Comparisons on Social Media: The Impact of Facebook On Young Women's Body Image Concerns and Mood”. Body Image 13: 38-45.
FOUCAULT, Michel (1980). Power/Knowledge: Selected Interviews and Other Writings, 1972-1977. New York: Pantheon Books.
FOUCAULT, Michel (1993). Cinselliğin Tarihi. (Çev: Hülya Tufan). İstanbul: Afa Yayınları.
GIBELMAN, Margaret ve Harold W. Demone Jr. (2002). “The Commercialization of Health and Human Services: Neutral Phenomenon or Cause for Concern?”. Families in Society, 83(4): 387-397.
GROGAN, Sarah (1999). Body Image: Understanding Body Dissatisfaction in Men, Women and Children. Florence: Routledge.
HERBOZO, Sylvia, vd. (2004). “Beauty and Thinness Messages in Children's Media: A Content Analysis”. Eating Disorders, 12(1): 21-34.
HOULIHAN, Jane, vd. (2002). “Not Too Pretty: Phthalates, Beauty Products & The FDA”. Evg.org, https://www.ewg.org/research/not-too-pretty. Erişim Tarihi: 01.03.2020
KARA, Tolga (2017). “Instagram’ın Sağlık İletişimi Bağlamında Kullanımı: Özel Hastaneler Üzerine Bir İnceleme”. Global Media Journal TR Edition, 7(14): 7-22.
KETABCHI, Natasha. (2019). “Looks That Thrill- Inside the Booming Beauty Industry”. Finance, https://www.toptal.com/finance/growth-strategy/beauty-industry. Erişim Tarihi: 02.03.2020.
KLEEMANS, Mariska, vd. (2018). “Picture Perfect: The Direct Effect of Manipulated Instagram Photos on Body Image in Adolescent Girls”. Media Psychology, 21(1): 93-110.
ŁOPACIUK, Aleksandra ve Łoboda, Miroslaw (2013, June). “Global Beauty Industry Trends in the 21st Century”. In Management, Knowledge and Learning International Conference. Zadar, Croatia.
MALKAN, Stacy (2007). Not Just A Pretty Face: The Ugly Side of The Beauty Industry. Gabriola Island, BC: New Society Publishers.
METZL, M. Jomathan. (2017). Sağlık Nedir Ve Nasıl Kazanılır?. Yeni Bir Erdeme Dönüşen Sağlığa Karşı. (Editörler), Jonathan M. Metzl ve Anna Kirkland. (Çev: Nurettin Elhüseyni). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 11-23.
MILLS, Jeniffer, vd. (2017). “Beauty, Body Image, And the Media”. Perception of Beauty, 145-157.
POSAVAC, H., vd. (1998). “Exposure to Media Images of Female Attractiveness and Concern with Body Weight Among Young Women”. Sex Roles, 38(3-4): 187–201.
SHAHBANDEH, M. (2020). “Revenue of The Leading 20 Beauty Manufacturers Worldwide 2019”. https://www.statista.com/statistics/243871/revenue-of-the-leading-10-beauty-manufacturers-worldwide/. Erişim Tarihi: 19.02. 2020.
TİMURTURKAN, Meral (2013). “Tıbbi Söylem ve İktidar: Medyada ‘Diyet-Zayıflık-Sağlık’ İlişkisi Etrafında Bedenin Denetimi”. Mediterranean Journal of Humanities, 3(1): 237-252.
VANDENBERGHE, Christian (1999). “Organizational Culture, Person–Culture Fit, And Turnover: A Replication in The Health Care Industry”. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 20(2): 175-184.