BİREYLERİN BAĞIMLI ALIŞKANLIKLARINDA SOSYAL MEDYA KULLANIMI

Teknolojinin hızlı bir şekilde gelişmesi gündelik yaşamın bütün alanlarını etkilerken, Web 2.0 teknolojisi hem medyanın hem de bireyin tüm parametrelerini değiştirmiştir. Bu değişimle birlikte ortaya çıkan sosyal medya platformları, kullanıcıları medyanın tüketim kısmından alıp içerik üretebilen bir konuma yerleştirmiştir. Bunun sonucunda da birtakım dijital hastalıklar ortaya çıkmaya başlamıştır. Özellikle dijital yetkinlikleri ile ön plana çıkan z kuşağı bireyleri, sosyal medya araçlarını yaşamlarının merkezine koymakta ve aşırı sosyal medya kullanımına bağlı olarak bağımlılık sorunları yaşayabilmektedir. Araştırmada ise sosyal medyanın, z kuşağı bireylerinin hayatında ne denli yer kapladığını, sosyal medya bağımlılığının bireylerin günlük yaşamına olan etkilerini ve bu etkilerin demografik değişkenliklere bağlı olarak değişiklik gösterip göstermediği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada veriler Sakarya Üniversitesi İletişim Fakültesinde öğrenim gören 300 öğrenci üzerinden anket yoluyla toplanmıştır. Araştırma sonucuna göre Z kuşağı bireylerinin sosyal medya bağımlılık düzeyleri “az bağımlı” olarak çıkarken cinsiyete, yaşa ve günlük kullanım sürelerine göre farklılaşmalar tespit edilmiştir. Buna göre kadınların sosyal medya ile daha fazla meşgul olduğu, yaşı küçük bireylerin sosyal medya bağımlısı olma eğilimlerinin daha yüksek olduğu ve kullanım süresine paralel bireylerin bağımlılık düzeylerinin arttığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Medya, Bağımlılık, Sosyal Medya Bağımlılığı, Yeni Medya, Z Kuşağı.

THE USE OF SOCIAL MEDIA IN THE DEPENDENT HABITS OF INDIVIDUALS

While the rapid development of technology affects all areas of daily life, Web 2.0 technology has changed all parameters of both the media and the individual. Social media platforms that emerged with this change have placed users in a position where they can take the consumption part of the media and produce content. As a result, some digital diseases began to emerge. Especially, generation Z individuals, who come to the fore with their digital competencies, put social media tools at the center of their lives and may experience addiction problems due to excessive use of social media. In the research, it is aimed to reveal how much space social media occupies in the lives of Z generation individuals, the effects of social media addiction on the daily life of individuals and whether these effects vary depending on demographic variability. For this purpose, the data in the research were collected through a questionnaire from 300 students studying at Sakarya University, Faculty of Communication. According to the results of the research, while the social media addiction levels of the Z generation individuals were found to be "less addicted", there were differences according to gender, age and daily usage time. Accordingly, it has been concluded that women are more engaged in social media, younger individuals have a higher tendency to be social media addicts, and the addiction levels of individuals increase in parallel with the duration of use.

Keywords:

Social Media, Addiction, Social Media Addiction, New Media, Generation Z.,

PDF

___

ADIGÜZEL, Orhan; BATUR, H. Zeynep ve EKŞİLİ, Nisa (2014). “Kuşakların Değişen Yüzü Ve Y Kuşağı İle Ortaya Çıkan Yeni Çalışma Tarzı: Mobil Yakalılar”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (19), s.165-182.
ALTUNTUĞ, Nevriye (2012). “Kuşaktan Kuşağa Tüketim Olgusu Ve Geleceğin Tüketici Profili”, Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), s.203-212.
AYHÜN, E. Sena (2013). “Kuşaklar Arasındaki Farklılıklar Ve Örgütsel Yansımaları”, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(1), s.93-112.
BALCI, Şükrü ve TİRYAKİ, Salih (2014). “Facebook Addiction Among High School Students İn Turkey”, IISES- The International Institute of Social and Economic Sciences: Vienna 10th Academic Conference, June 3-6, 2014, Vienna, Austria p.120-134.
BAYM, K. Nancy; ZHANG, Y. Bin and LİN, Mei-Chen. (2004). “Social Interactions Across Media”, New Media & Society, 6(3), p.299-318.
BOSTANCI, Mustafa. (2019). Sosyal Medya Dün-Bugün-Yarın, Konya: Palet Yayınları.
BOYD, M. Danah and ELLİSON, B. Nicole (2007). “Social Network Sites: Definition, History, And Scholarship”, Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), p.210-230.
ÇAMSARI, Ulaş (2013). “Dijital nesil (Z kuşağı) nedir? – Buruk kalplerin Z hikayeleri". http://www.blog.ulascamsari.com/2013/07/dijital-nesil-z-kusagi-nedir/ Erişim Tarihi: 27.11.21.
ÇÖMLEKÇİ, F. Mehmet ve BAŞOL, Oğuz (2019). “Gençlerin Sosyal Medya Kullanım Amaçları İle Sosyal Medya Bağımlılığı İlişkisinin İncelenmesi”. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(4), s.173-188.
DAĞITMAÇ, Murat (2015). Sosyal Medya Bizi Neden Kullanır, İstanbul: Okur Akademi
DENİZ, Levent ve GÜRÜLTÜ, Ercan (2018). “Lise Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılıkları”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(2), s.355-367.
DUMAN, M. Zeki (2008). “İnternet Kullanımının Öğrencilerin Sosyal İlişkileri Ve Okul Başarıları Üzerindeki Etkisi”, Toplum ve Demokrasi Dergisi. 2(3), s.93-112
ERGENÇ, Ayfer (2011). Web 2.0 Ve Sanal Sosyalleşme: Facebook Örneği, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
ERİŞTİ, D, Suzan (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, (Editör) Adile Aşkım Kurt. Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, s.1-19.
GEZGİN, Suat ve KIRIK, M. Ali (2018) Sosyal Medyanın Tüketim Kültürüne Etkisi, (Editör), Suat Gezgin. Dijital Çağda İletişim, Konya: Eğitim Yayınevi. s.9-26.
HAZAR, Murat (2011). “Sosyal medya bağımlılığı: Bir alan çalışması”, İletişim, Kuram ve Araştırma Dergisi, 32, s.151-175.
HOWE, Neil and STRAUSS, William (2007). “The Next 20 Years: How Customer And Workforce Attitudes Will Evolve”, Harvard Business Review, 85(7-8), p.41-52.
KAHRAMAN, Murat (2010). Sosyal Medya 101 2.0. İstanbul: MediaCat Kitapları
KAPLAN, Andreas and HAENLEİN, Michael (2010). “Users Of The World, Unite! The Challenges And Opportunities Of Social Media”, Business Horizons, 53(1), p.59-68.
KAYA, Aysun (2013). Sosyal Paylaşım Ağlarının Kişilerarası İletişim Sürecine Etkisi Bağlamında Facebook, (Editörler), Ali Büyükaslan, ve Ali Murat Kırık. Sosyal Medya Araştırmaları I, Konya: Çizgi Kitabevi, s.155-206.
LEVİCKAİTE, Rasa (2010). “Generations X Y Z: How Social Networks Form The Concept Of The World Without Borders (The Case Of Lithuania)”, Limes Cultural Regionalistics, 3(2), p.170-183.
ÖGEL, Kültegin. (2012). İnternet Bağımlılığı. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
ÖZMEN, Ahmet (2013). Örnekleme Ve Örnekleme Dağılımları, (Editörler), Emel Şıklar ve Ali Özdemir. İstatistik II, s. 2-41. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
PEMPEK, Tiffany; YERMOLAYEVA, A. Yevdokiya and CALVERT, L. Sandra (2009). “College Students Social Networking Experiences On Facebook”, Journal of Applied Developmental Psychology, 30,(3), p.227–238.
POLAT, Reyhan (2017). “Dijital Hastalık Olarak Nomofobi”, Yeni Medya Elektronik Dergisi, 1(2), s.164-172. SENBİR, Hakan (2004). Z Son İnsan Mı? İstanbul: Okyanus Yayınları.
SİDDİQUİ, Shabnoor and SİNGH, Tajinder (2016). “Social Media Its Impact With Positive And Negative Aspects”, International Journal of Computer Applications Technology and Research, 5(2), p.71-75.
SİNGH, M. Monica; AMİRİ, Mohammad and SABBARWAL, Sherrry (2017). “Social Media Usage Positive And Negative Effects On The Life Style Of Indian Youth”, Iranian Journal of Social Sciences and Humanities Research, 5(3), p.1-5.
SOLMAZ, Başak; TEKİN, Gökhan; HERZEM, Züleyha ve DEMİR, Muhammed (2013). “İnternet Ve Sosyal Medya Kullanımı Üzerine Bir Uygulama”, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 7(4), s.23-32.
SPONCİL, Megan and GİTİMU, Piriscilla (2013). “Use Of Social Media By College Students: Relationship To Communication And Self-Concept”, Journal of Technology Research, 4(1), p.37-49.
STRAUSS, William and HOWE, Neil (1991). Generations: The History of Americas Future. New York: Harper Perennial. TAŞ, H. Yunus; DEMİRDÖĞMEZ, Mehmet ve KÜÇÜKOĞLU, Mahmut (2017). “Geleceğimiz Olan Z Kuşağının Çalışma Hayatına Olan Muhtemel Etkileri”, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), s.1031-1048.
TİRYAKİ, Salih. (2015). Sosyal medya ve facebook bağımlılığı. Konya: Literatürk Academia.
TUNCER, Emre. (2014). Sosyal Medya İmparatorluğu - Patron. İstanbul: Akis Yayınları
TUTGUN ÜNAL, Aylin. (2015). Sosyal Medya Bağımlılığı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
VURAL, A. Z. Beril ve BAT, Mikail (2010). “Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma”, Journal of Yaşar University, 20(5), s.3348-3382.
YENGİN, Deniz. (2019). “Teknoloji Bağımlılığı Olarak Dijital Bağımlılık”, The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 9(2), s.130-144.
WOLNİCZAK, Isabella; CÁCERES-DELAGUİLA, A. Jose; PALMA-ARDİLES, Gabriela; ARROYO, J. Karen; SOLÍS-VİSSCHER, Rodrigo; PAREDES-
YAURİ, Stephania and BERNABE-ORTİZ, Antonio (2013). “Association Between Facebook Dependence And Poor Sleep Quality: A Study İn A Sample Of Undergraduate Students İn Peru”, PloS one, 8(3), p.1-5.