Fatih KADI

12528

HEYELANLARIN JEODEZİK YÖNTEMLER İLE İZLENMESİ ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALARIN İNCELENMESİ

Heyelanlar etki büyüklüğüne göre çok sayıda can ve mal kaybına yol açan önemli bir doğal afet türüdür. Ani ve şiddetli yağışlar ile depremlerin yanı sıra, gerekli mühendislik çalışmaları yapılmadan yerleşime açılan yamaçlardaki yapı inşası, değişik amaçlara yönelik yapılan patlatma ve kazı çalışmaları, doğal bitki örtüsünün tahrip edilmesi gibi nedenler herhangi bir alanda meydana gelen heyelanları tetiklemektedir. Heyelan afeti sonucu oluşan kütle hareketlerinin yorumlanması ve elde edilen sonuç çıktılarının analiz edilmesi heyelan sahasının sürekli bir şekilde izlenmesiyle mümkündür. Heyelan sonucu oluşan kütle hareketlerinin izlenmesi oldukça yoğun arazi çalışması gerektiren zahmetli bir iştir. Günümüzde heyelanların izlenmesinde farklı mühendislik disiplinlerine ait birçok yöntem bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı heyelan sahalarında meydana gelen kütle hareketlerinin jeodezik yöntemler ile izlenmesi konusunda dünyada ve ülkemizde yapılan bilimsel çalışmaları irdelemektir. Böylece bu makale, heyelan sonucu meydana gelen kütle hareketlerinin jeodezik yöntemler yardımıyla izlenmesi üzerine çalışan kişilere kullanılan jeodezik yöntemler ve gelecekteki yönelimler açısından yararlı bilgiler sunacaktır.
Anahtar Kelimeler:

Landslide, Natural Disaster, Mass Movement, Geodetic Methods, Heyelan, Doğal Afet, Kütle Hareketi, Jeodezik Yöntemler

INVESTIGATION OF THE STUDIES ON THE MONITORING OF LANDSLIDES WITH GEODETIC METHODS

Landslides are an important type of natural disaster that causes loss of life and property, depending on the size of the effect. In addition to sudden and heavy rains and earthquakes, reasons such as the construction of buildings on the slopes opened to settlement without the necessary engineering studies, blasting and excavation works for different purposes, and the destruction of natural vegetation trigger landslides in any area. Interpreting the mass movements that occur as a result of the landslide disaster and analyzing the resulting outputs are possible by constantly monitoring the landslide area. Monitoring the mass movements resulting from a landslide disaster is a laborious task that requires intense field work. Today, there are many methods of monitoring landslides belonging to different engineering disciplines. The aim of this study is to examine the scientific studies carried out in the world and in our country on the monitoring of mass movements in landslide areas with geodetic methods. Thus, this article will provide useful information in terms of geodetic methods used and future directions for people working on the monitoring of mass movements that occur as a result of landslides with the help of geodetic methods.
Keywords:

Landslide, Natural Disaster, Mass Movement, Geodetic Methods, Heyelan, Doğal Afet, Kütle Hareketi, Jeodezik Yöntemler,

PDF

___

  • Abidin, H., Z., et al., (2004). Studying Landslide Displacements in Megamendung (Indonesia) Using GPS Survey Method. Journal of Engineering and Technological Sciences, 36(2), 109-123. https://doi.org/ 10.5614/itbj.eng.sci.2004.36.2.2
  • Acar, M., Ozlüdemir, M.T., Erol, S., Celik, R., N., & Ayan, T. (2008). Kinematic landslide monitoring with Kalman filtering. Nat. Hazards Earth Syst. Sci., 8, 213–221. https://doi.org/10.5194/nhess-8-213-2008
  • Başoğlu, N., Kazancı, E., & Bayrak, T. (2014). Heyelan Hız Alanlarının Anlık Tusaga – Aktif Ölçüleriyle Belirlenmesi. HKMO­Mühendislik Ölçmeleri STB Komisyonu 7. Ulusal Mühendislik Ölçmeleri Sempozyumu, Hitit Üniversitesi ­ Çorum.
  • Bayrak, T. (2003). Heyelanlar İçin Bir Dinamik Deformasyon ve Bir Dinamik Hareket Yüzeyi Modelinin Oluşturulması. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Cruden, D. M., & Varnes, D. J. (1996). Landslide Types and Processes, Transportation Research Board. U.S. National Academy of Sciences, Special Report, 247, 36-75.
  • Çomut, F., Gürboğa, Ş., & Üstün, A. (2015). Denizli Babadağ İlçesinde Heyelanların İnterferometrik Yapay Açıklıklı Radar (Insar) Tekniği İle Gözlemlenmesi. International Burdur Earthquake&Environment Symposium.
  • Doğanalp, S., & Turgut, B. (2009). Statik ve Kinematik Modelde Deformasyon Analizi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Konya, 24, 31-44.
  • Erenoglu, R., Akçay, Ö., Karaca, Z., Erenoglu, O., Şengül, U., E., & Yucel, M. (2014). Tekrarlı Kinematik Gps Ölçüleri İle Heyelanlarının İzlenmesi: Adatepe Heyelanları (Biga Yarımadası, Çanakkale, Türkiye) Örneği. Gelişli K. (2018). Jeofizik Yöntemlerle Heyelan Araştırmaları. Uygulamalı Yerbilimleri Dergisi, 17, 115-126. https://doi.org/10.30706/uybd.458107
  • Gili, J. A., Corominas, J., & Rius, J. (2000). Using global positioning system techniques in landslide monitoring. Eng Geol, 55, 167–192. https://doi.org/10.1016/S0013-7952(99)00127-1
  • Haibo, H., Li, W., Bao, S., Yaohui, Z., & Long, L. (2020). GNSS Multipath Errors Mitigation Algorithm Based on Observation Domain for Landslide Deformation Monitoring. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 570(6), 46-62. https://doi.org/10.1088/1755-1315/570/6/062046
  • Hastaoğlu, K.O., & Şanlı, D.U. (2011). Accuracy of GPS rapid static positioning: Application to Koyulhisar landslide, central Turkey. Survey Review, 43, 321, 226-240. https://doi.org/10.1179/003962611X12894696205145
  • Hastaoglu, K., Poyraz, F., Türk, T., Koçbulut, F., Sanli, D., Yilmaz, I., Balik Sanli, F., Kuçak, R.A., Demirel, M., Gürsoy, Ö., & Duman, H. (2014). GPS ve Ps-Insar Yöntemleri Kullanılarak Koyulhisar (Sivas) Heyelanlarının İzlenmesi: İlk Sonuçlar. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. https://doi.org/10.17714/gufbed.2014.04.013
  • Kadı, F. (2022). Heyelanların Farklı Jeodezik Yöntemlerle İrdelenmesi: Esiroğlu-Işıklar Mevkii Örneği, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Kalkan, Y., Alkan, R.M., Yanalak, M., Tari, E., & Erden, T. (2003). Altaş Ambarlı Liman Tesisleri Sahasında Geoteknik ve Jeodezik Yöntemlerle Heyelan İzleme Çalışması, Teknik Rapor, İTÜ Geliştirme Vakfı AR-GE İşletmesi, İstanbul.
  • Kazancı, E. & Bayrak, T. (2014). Statik Tusaga - Aktif Ölçüleri Yardımı ile Heyelanların İzlenmesi Gümüşhane İmam Hatip Lisesi Heyelan Örneği. 7. Ulusal Mühendislik Ölçmeleri Sempozyumu, Ekim, Çorum.
  • Liu, C.N., WU, C.C. (2008). Integrating GIS and stress transfer mechanism in mapping rainfall-triggered landslide susceptibility. Engineering Geology, 101(1), 60–74. https://doi.org/10.1016/j.enggeo.2008.04.003
  • Saleh, B., & Al-Bayari, O. (2007). Geodetic monitoring of a landslide using conventional surveys and GPS techniques. Survey Review. 39. 252-260. https://doi.org/10.1179/175227007X197165
  • Squarzoni, C., Delacourt, C., Allemand, P. (2005). Differential single-frequency GPS monitoring of the La Valette landslide (French Alps). Engineering Geology. 79, 215-229. https://doi.org/10.1016/j.enggeo.2005.01.015
  • Şanlıoğlu, İ., Zeybek, M., & Yigit, C. (2016). Landslide Monitoring with GNSS-PPP on Steep-Slope and Forestry Area: Taşkent Landslide. 2nd International Conference on Engineering and Natural Sciences.
  • Şenkaya, M., Babacan, A., Karslı, H., & San, B. (2022). Origins of diverse present displacements in a paleo-landslide area (Isiklar, Trabzon, northeast Turkey). Environmental Earth Sciences. https://doi.org/10.1007/s12665-022-10372-2
  • Turan, S.N., Eyo, E., Acar, M., & Bayrak, T. (2012). Periyodik Toplanmış TUSAGA-Aktif Ölçülerinin Deformasyon İzlemede Kullanılabilirliğinin Araştırılması. Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi, 4(2), 19-29.
  • Wang, G. (2011). GPS Landslide Monitoring: Single Base vs. Network Solutions — A case study based on the Puerto Rico and Virgin Islands Permanent GPS Network. Journal of Geodetic Science, 1(3), 191-203. https://doi.org/10.2478/v10156-010-0022-3
  • Xing, Z., Xu, Q., Zhou, J., & Deng, M. (2012). Remote Landslide Observation System with Differential GPS. Procedia Earth and Planetary Science, 5, 70-75. https://doi.org/10.1016/j.proeps.2012.01.012
  • Yalçınkaya, M., Teke, K., & Bayrak, T. (2003). GPS İle Ölçülen Jeodezik Ağlarda Duyarlık ve Güven Optimizasyonu. Türkiye Ulusal Jeodezi Komisyonu Bilimsel Toplantısı, Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Jeodezik Ağlar Çalıştayı, Konya.
  • Yalcinkaya, M., & Bayrak, T. (2005). Comparison of Static, Kinematic and Dynamic Geodetic Deformation Models for Kutlugun Landslide in Northeastern Turkey. Natural Hazards, 34(1), 91-110. https://doi.org/10.1007/s11069-004-1967-2
  • Zeybek, M., & Şanlıoğlu, İ. (2013). Heyelanların İzlenmesinde Yersel Lazer Tarama Tekniklerinin Kullanılması Üzerine Araştırmalar.
  • Zeybek, M., Şanlıoğlu, İ., & Özdemir, A. (2015). Monitoring landslides with geophysical and geodetic observations. Environ Earth Sci, 74, 6247–6263.
  • Zhao, W., Zhang, M., Ma, J., Han, B., Ye, S., & Huang, Z. (2021). Application of CORS in Landslide Monitoring. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 861(4), 42-49.
GSI Journals Serie C: Advancements in Information Sciences and Technologies-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2018
  • Yayıncı: Hilmi Rafet YÜNCÜ
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

TARIMSAL ÜRETİMDE İŞ GÜCÜ HAREKETLİLİĞİ: ŞANLIURFA ÖRNEKLEMİ

Merve DEMİRTAŞ

HEYELANLARIN JEODEZİK YÖNTEMLER İLE İZLENMESİ ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALARIN İNCELENMESİ

Fatih KADI