Sağlık ve Spor için Mekânlar: Fitness Merkezleri ve Salonları
Spor aktiviteleri içerisinde fitness, sağlıklı bir yaşam için fiziksel etkinliğin öneminin anlaşılmasıyla sürekli gelişen ve çeşitlenen güçlü bir pazara sahiptir. Kullanıcılarının yaşam kalitelerini yükseltme ve boş zamanlarını eğlenceli bir şekilde değerlendirmeleri amacıyla tercih edilen fitness, insanların fiziksel, zihinsel, ruhsal, sosyal ve kültürel bakımdan gelişimlerine katkı sağlayarak insan yaşamında önemli yer edinmektedir. Bu yönleriyle fitness sporunun yapıldığı mekanlar/binalar artık bir cazibe merkezi olarak görülmekte, tasarımları insanların daha iyi zaman geçirmeleri ve egzersiz yapmaları için ilham veren, dikkat çekici ve yaratıcı çözümler sunmaya zorlamaktadır. Ancak, fitness merkezleri olarak adlandırılan bu binalar hakkında literatür araştırması yapıldığında, binaların mimari tasarım ilkeleri hakkında kapsamlı bilgilere ulaşılamamaktadır. Çalışmalar, daha çok fitness kavramını spor yönüyle ele almakta ve insan üzerindeki etkileri üzerine odaklanmaktadır. Bu bağlamda çalışma, literatürdeki bu boşluğu doldurmak amacıyla, fitness merkezlerini çok yönlü olarak ele almakta, incelenen örnekler üzerinden bu mekânların/binaların binaların tasarımlarındaki yaklaşımları, temel tasarım ilkelerini ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Spor, Sağlık, Fitness, Fitness Merkezi, Mimari Tasarım
Spaces for Health and Sports: Fitness Centers and Fitness Rooms
Among sports activities, fitness has a strong market that is constantly developing and diversifying with the understanding of the importance of physical activity for a healthy life. Preferred to improve the quality of life of its users and to spend their spare time in a fun way, fitness takes an important place in human life by contributing to the physical, mental, spiritual, social and cultural development of people. With these aspects, places/buildings where fitness sports are practiced are now seen as a center of attraction, forcing designs to offer remarkable and creative solutions that inspire people to spend better time and exercise. However, when a literature search is made about these buildings, which are called fitness centers, comprehensive information about the architectural design principles of the buildings cannot be reached. Studies mostly deal with the concept of fitness in terms of sports and focus on its effects on humans. In this context, in order to fill this gap in the literature, the study deals with fitness centers from multiple perspectives and aims to reveal the basic design principles and approaches in the design of these spaces/buildings through the examples examined.
Keywords:
Fitness Sports, Health, Fitness, Fitness Center, Architectural Design,
___
- AIDA Mimarlık (2015). Dalyan CLub Fitness 2018. (2021, April 20). https://www.aidamimarlik.com/dalyan-club
- Air Combat Command Fitness Center Standarts and Facilities Guide (2021) https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDG/ARCHIVES/fitnesscenter.pdf (10.03.2021)
- Air Force Services Facilities Design Guide (AFSFDG)-Design: Fitness Centers (2021) https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDG/ARCHIVES/fitguide.pdf (10.03.2021)
- Arch Daily (2021a, April 20). Sport and Fitness Center for Disabled People / Baldinger Architectural Studiohttps://www.archdaily.com/587732/sport-and-fitness-center-for-disabled-people-baldinger-architectural-studio
- Arch Daily (2021b, April 20). Kometa Black Fitness Club / YoYo Bureau https://www.archdaily.com/945052/kometa-black-fitness-club-yoyo-bureau
- Arch Daily (2021c, April 20) Smena Fitness Club / za bor architects
- Archello (2021, April 20). Ladies' Fitness Center Interior Design. https://archello.com/project/ladies-fitness-center-interior-design
- Argan, M. ve Katırcı, H. (2015). Spor Pazarlaması (3 b.). Ankara: Nobel Yayınları. s. 9-10.
- BG Architects (2021, April 20). OZU Athletic Center, https://www.bg-architects.com/ozu-athletic-center
- Duran, A., (2013). Vücut Geliştirme ve Fitness Salonlarına Giden Bireylerin Beklentileri. Yüksek Lisans Tezi, KKTC Yakın Doğu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa, KKTC.
- Er, F., (2010). Düzenli Spor Yapan ve Yapmayan Üniversite Öğrencilerinin Fiziksel Uygunluk Düzeyleriyle Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Eleanor Gibson, E. (2017, October 15) WeWork ventures into health and fitness with first gym in New York, (2021, April 20). https://www.dezeen.com/2017/10/15/rise-by-we-work-first-gym-financial-district-new-york/
- Erman, O. ve Yılmaz, N. (2017) “Mimari Tasarımda Konsept ve Bağlam İlişkisi Üzerine”, Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi, Sayı 10, Kış – İlkbahar, s. 97-115.
- Güdül, N. (2008). Fitness Salonlarına Giden Bireylerin Beklentileri. Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.
- Gym Concepts (2016, February 23). Creating Value through Layout and Design. (2021, May 20) https://www.gymconcepts.com/blogs/blog/52422660-gym-concepts-creating-value-through-layout-and-design)
- Harrison, A. ve Hutton, L., (2013). Design for the Changing Educational Landscape: Space, Place and the Future of Learning. Routledge, 1st Edition, p. 186.
- Industry Insights (2018, September 18). Color Psychology & How It Affects Your Fitness Center, https://www.advantagefitness.com/blog-all/color-psychology-how-it-affects-your-fitness-center
- Karagöz, T., (2008). 30-40 Yaş Arası Bayanların Fitness Sporuna Katılım Nedenleri ve Beklentileri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Kaya, E., (2019). Fitness Salonuna Giden Sedanter Bireylerin Fitnessa Yönelme Nedenleri Ve Fiziksel Durumlarının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Krenn, M. (2020, October 20). Experts weigh in on current trends in gym design. (09.05.2021) https://coastalcreative.com/experts-weigh-in-on-current-trends-in-gym-design-2/
- Mion, E. G. (2017, March 22) Whole Building Design Guide, Fitness Centers https://www.wbdg.org/building-types/community-services/fitness-centers
- Mirabello (2019, November 19). Designed To Be Fit — Gym and Fitness Centre Interior Design (09.05.2021) https://www.mirabellointeriors.com/gym-interior-design/
- Moris, A., (2019), VSHD Design creates geometric gym in Dubai shopping mall, (2021, April 20). https://www.dezeen.com/2019/10/08/warehouse-gym-springs-vshd-design/
- Oxford Learner’s Dictioners (2021) https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition/american_english/fitness (09.05.2021)
- Özkan, S. (2013). Türkiyedeki Fitness Merkezlerinde Hizmet Kalitesi Beklentilerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
- Sport England, (2008). Design Guidance Note, Fitness and Exercise Spaces, 2008, Londra. TDK, Türk Dil Kurumu (2021) https://www.tdk.gov.tr/ (09.05.2021)
- Tigges, F., Janson, A., (2014). Fundamental Concepts of Architecture: The Vocabulary of Spatial Situations. E-book, p.379.
- Tribe, S. (2018, 04 March) Train Yard @ Hotel Jen, Beijing https://www.lovethatdesign.com/project/train-yard-hotel-jen-beijing/ (10.04.2021)
- Türkiye Herkes İçin Spor Federasyonu Özel Herkes İçin Spor ve Wellness Salonları Talimatı (2021) https://shgm.gsb.gov.tr/Public/images/SGM/Federasyon/Ozel%20Herkes%20Icin%20Spor%20ve%20.pdf (09.03.2021)
- Türkiye Vücut Geliştirme ve Fitness Federasyonu Özel Spor Salonları Talimatı (2021)https://docplayer.biz.tr/1414945-Turkiye-vucut-gelistirme-ve-fitness-federasyonu-ozel-spor-salonlari-talimati-birinci-bolum-amac-kapsam-dayanak-ve-tanimlar.html (09.03.2021)
- Urganioğlu, A., (2020). Spor Pazarlaması Ve Tüketici Tercihleri: Fitness Merkezi Örneği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
- Yazgan Design Architecture (2021, April 20). Mustafa Vehbi Koç Sports Hall. https://www.yazgandesign.com/mustafa-vehbi-koc-sports-hall?pgid=ivie4lt4-ca294cad-9357-48e6-97c4-9bcaefa1124c
- Yeler, S . (2021). Kırklareli Üniversitesi Fitness Merkez Binasının Mimari Tasarım Süreci . GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism Recreation and Sports Sciences , 4 (1) , 53-64 . DOI: 10.5281/zenodo.4574584
- Zeyrek, Çepehan, İ. ve Güller, E. (2020). Evrensel Tasarım Kapsamında Herkes İçin Erişilebilir Tasarım, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, Erişilebilirlik Özel Sayısı, CİLT-2 ss. 383-410. ISSN: 2148-9424
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Taki Can Metin
Sayıdaki Diğer Makaleler
Sürdürülebilir Turizm Hareketi Olarak Slow Food: Germiyan Örneği
Sağlık ve Spor için Mekânlar: Fitness Merkezleri ve Salonları
Destinasyon İmajı ve Algılanan Riskin, Davranışsal Niyete Etkisi: Bodrum Örneği
Uğurkan SAVAŞÇI, Hacı Mehmet YILDIRIM
Türk Turizminde Yükselen Trend Destinasyonların Konumlandırma Stratejilerinin Belirlenmesi