Lisans ve lisansüstü düzeyinde verilen taşınmaz değerleme eğitiminin değerleme lisansı sınavı kapsamında değerlendirilmesi

Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu A.Ş. (SPL) tarafından yapılan gayrimenkul ve konut değerleme lisanslama sınavlarında başarı yüzdeleri 2016 yılı için %24.5, 2017 yılı için % 25.5 ve 2018 yılı için %30.4’tür. Başarı yüzdelerinin düşük olması sınav içeriği ile verilen değerleme eğitiminin içeriğinin yeterince örtüşmediğini göstermektedir. Bu çalışmada, Türkiye’deki taşınmaz değerleme lisans ve lisansüstü eğitimi hakkında genel bir değerlendirme yapılması amaçlanmış ve bu eğitimin SPL lisanslama sınav konularının içeriğini karşılayıp karşılamadığı analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında taşınmaz değerleme eğitimi veren 28 devlet ve vakıf üniversitesinin web sayfaları 01.01.2019- 01.04.2019 tarihleri arasında incelenmiştir. Bu üniversiteler; ders bazında, lisans ve lisansüstü düzeyinde değerleme eğitimi veren üniversiteler şeklinde gruplandırılmıştır. Çalışmanın web siteleri üzerinden yapılması ve bazı bölümlerin bilgilerine ulaşılamaması çalışmanın sınırlılığıdır. Araştırmada bölümlerin; lisans ve lisansüstü programlarının müfredatlarında zorunlu/seçmeli dersleri ve akademik kadroları incelenmiştir. Çalışmada ders bazlı taşınmaz değerleme eğitimi veren 16 üniversite incelendiğinde zorunlu ve seçmeli olarak verilen ders sayısının birbirine yakın olduğu görülmektedir. Ayrıca bu dersler ağırlıklı olarak 7. Ve 8. Dönem içerisinde verilmektedir. Ders içerikleri ise ağırlıklı olarak SPL lisanslama sınav konu başlıklarından olan “Gayrimenkul Mevzuatı” ile “Gayrimenkul Değerleme Esasları”na yönelik hazırlanmıştır. Diğer sınav konu başlıklarına kısmen değinilmiştir. Lisans düzeyinde eğitim veren 6 üniversite vardır. Bu üniversitelerin lisans eğitim içerikleri incelendiğinde derslerin büyük bir çoğunluğunun zorunlu olarak verildiği görülmüştür. Derslerin dağılımlarına bakıldığında ağırlıklı olarak “Gayrimenkul Mevzuatı” ile “Gayrimenkul Değerleme Esasları” na yönelik olsa da diğer konu başlıklarını içeren derler de mevcuttur. Lisansüstü eğitim veren üniversite sayısı 4’tür. Verilen eğitimin tamamı “tezsiz yüksek lisans” kapsamındadır. Yüksek lisans programı ders içerikleri ise “Gayrimenkul Mevzuatı” ile “Gayrimenkul Değerleme Esasları” ağırlıklı olsa da diğer SPL lisans sınavı konularına da yer verilmiştir. Araştırma sonunda; taşınmaz değerlemenin lisans düzeyinde eğitim olarak verilmesinin teşvik edilmesi, akademik kadronun harita mühendisliği dışındaki diğer meslek grupları (ör. İnşat Mühendisliği, Şehir ve Bölge Planlama, İktisat) açısından da zenginleştirilmesi, ders içeriklerinin taşınmaz değerlemenin çok yönlü olduğu göz önünde bulundurularak zenginleştirilmesi, yüksek lisans eğitimin tezli olarak yaptırılması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Taşınmaz değerleme, lisansüstü eğitim, değerleme uzmanlığı, SPL

PDF

___

Açlar, A., Demir, H., ve Çağdaş, V. (2003). Taşınmaz değerleme uzmanlığı ve jeodezi ve fotogrametri (harita) mühendisliği, HKMO Jeodezi, Jeoinformasyon ve Arazi Yönetimi Dergisi, 88, 15-20.
Büyükkaracığan, N., Altınışık, İ., ve Uzun, H. (2017). Türkiye’de Gayrimenkul Değerleme Çalışmalarında Karşılaşılan Sorunlar Ve Çözüm Önerileri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 14,77-91.
Çay, T., ve Boz, Y. (2018). Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı Yeterlikleri Açısından Gelişmiş Ülkeler ile Türkiye’nin Karşılaştırılması, AKÜ FEMÜBİD 18, 959-971.
Erdem, N. (2017). Türkiye İçin Bir Taşınmaz Değerleme Sistemi Yaklaşımı, Geomatik Dergisi, 2(3), p.18-36.
Erdem, N. (2018a). Türkiye Taşınmaz Değerleme Sisteminin Yeniden Yapılandırılmasına Yönelik Bilimsel Çalışma Ve Öneriler Üzerine Bir Değerlendirme, Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, 159-170.
Erdem, N., (2018b). Türkiye’de Taşınmaz Değerleme Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerinin İçerik Analizi, Academic Platform-Journal of Engineering and Science, Cilt 6, Sayı 1,112-126.
Ertaş, M. (2015). Real Estate Valuation Training In Turkey, Proceedings of the World Cadastre Summit 2015, Istanbul, p. 523-533.
Hışır, M. (2009). Türkiye’de Taşınmaz Değerleme ve Harita Mühendisliği, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı 1115 Mayıs 2009, Ankara
HKMO, (2012). Arazi Yönetiminde Taşınmaz Değerleme ve Kadastro Sempozyumu Sonuç Bildirgesi.
Köktürk, E. (2009). Taşınmaz Değerleme: Durum Saptaması Ve Yönelimler, 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara.
Köktürk, E., Çelik, R.N., Özlüdemir, M.T., ve Kılıç, G.. (2005). Harita Sektöründe Eğitim-Öğretim Sorununun Boyutları ve Çözüm Önerileri, 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara.
McParland, C., Adair, A., ve McGreal, S. (2002) "Valuation standards: A comparison of four European countries", Journal of Property Investment & Finance, Vol. 20 Issue: 2, pp.127-141, https://doi.org/10.1108/14635780210420025
Nişancı, R. (2005). CBS ile Nominal Değerleme Yöntemine Dayalı Piksel Tabanlı Kentsel Taşınmaz Değer Haritalarının Üretilmesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Trabzon, 230 s.
Poon, J., Hoxley, M., ve Fuchs, W. (2011). Real estate education: an investigation of multiple stakeholder. Property Management, Vol. 29 Issue: 5, pp.468-487, https://doi.org/10.1108/02637471111178146
SPL, (2018), Özet Veriler, 2018 Ocak-Haziran Dönemi, https://www.spl.com.tr/spl/eep/Specific/OEP/Upload/Kurumsal/%C4%B0statistikiRaporlar/2018/TR/1/mobile/index.html#p=1
URL-1 https://www.spl.com.tr/spl/eep/kurumportal/Content/lisans-turleri/40/
URL-2 https://www.spl.com.tr/spl/eep/kurumportal/Content/lisanslama-sinavlarina-nasil-basvurulur/535/
URL-3 https://www.spl.com.tr/spl/eep/kurumportal/Content/tecrube-surelerine-iliskin-lisans-gorev-tablosu/39/
URL-4 https://www.spl.com.tr/icerik/lisans-alma-sartlari
Sakınç, S.Ö., ve Coşkun, S. (2018). Gayrimenkul Değerlemesinin Önemi ve Çorum Merkezde Bir Uygulama, Strategic Researches III: Forom Local to Global (Edited By: Silvius Stanciu, Ali Rıza Gökbunar, Turan Gündüz) p 32-48.
Solmaz, B., Arslan, A., Aydın, B. O., Duğan, Ö. (2012). Türkiye’de Halkla İlişkiler Lisans Eğitimi Üzerine Bir Değerlendirme, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, p. 253-269.
TDUB, (2019), 2018 Yılı Değerleme Sektörü Analizi, https://www.tdub.org.tr/Images/Uploads/TGBM%20rapor%202018_4%20%C3%87EYREK(12AY)%20revize%20v5_AKT_01_03_2019.pdf
Vandell, K.D. (2007). Expanding the academic discipline of real estate valuation: A historical perspective with implications for the future. Journal of Property Investment & Finance, Vol. 25 Issue: 5, pp.427-443, https://doi.org/10.1108/14635780710776657
Warren‐Myers, G. (2012). The value of sustainability in real estate: a review from a valuation perspective. Journal of Property Investment & Finance, Vol. 30 Issue: 2, pp.115-144, https://doi.org/10.1108/14635781211206887
Yomralıoğlu, T., ve Nişancı, R. (2006). Türkiye’de Harita Mühendisliğinin Taşınmaz Değerlemesindeki Rolü, Rapor 1.0, p 1-21.
Yomralıoğlu, T., Nişancı, R., Çete, M., ve Candaş, E. (2011). “Dünya’da ve Türkiye’de taşınmaz değerlemesi”, Türkiye’de Sürdürülebilir Arazi Yönetimi Çalıştayı, 26-27 Mayıs 2011, Okan Üniversitesi, İstanbul.